Ako se iko pitao kako bi izgledali crnogorski izbori u kojima Aleksandar Vučić neće aktivno učestvovati, onda je to imao priliku da vidi na ovim prošloneđeljnim. Izlaznost na još jedne istorijske izbore bila je manja za oko 20 posto, jer je “lider Srba” bio zabavljen “o svom jadu”. Izostale su vreće keša i busevi “uvoznih” glasača iz Srpske, kao što je to bio slučaj na “prvim fer i demokratskim izborima”, “bitkama za Nikšiće” i uopšte u procesu “novaksinacije” Crne Gore.
PES je po određenim anketama računao na mnogo veću podršku, poput one “britanske” od projektovanih 44 procenta. Osvojio je skoro pa duplo manje. Sličnu sudbinu doživjela je i koalicija čiji slogan ostaje jedna od najvećih enigmi istorije višestranačja u zemlji - "Hrabro se broji". Kampanja koju ćemo zauvijek pamtiti i po govorničkom falcetu crnogorskog predsjednika vlade uvertira je i za potencijalni preokret u odnosima dvije partije. Da li će se dva lidera i dalje grliti pred kamerama ili će se vratiti na fabričko podešavanje odnosa “pas maslom” pljuvačine, nakon što jedan drugome skine ruke oko vrata, svjesno ga puštajući da potone, kako i sam ne bi tonuo sa njim?
66“Hrabri brojači” nisu jedini kojima naredni mjeseci donose rolerkoster u koalicionim odnosima. U tom smislu, teško da je ikad bilo zanimljivije šahovske pozicije u zemlji. Sve je moguće! Politička principijelnost više ne postoji. Dakle, limita u kombinatorikama nema, a ambicija u odijelima koliko hoćeš! Koliko je samo supruga i ljubavnica ovih dana u transu - pritisci na “nove, lijepe i mlade” i na njihove sujete su neopisive! Potencijalne gospođe ministarke ne smijete podcijeniti nikad! Njihova će “tiha borba” odrediti sudbinu države - OB ili EU! Keto, autofagije, insta-filteri, hijaloruon fileri, lični treneri, life couch-i, spiritualni gurui…armija ljudi već uveliko sprema novu generaciju lidera, da konačno zakopčaju to prokleto dugme na sakou, pa da generacija političara stupi na scenu. Da oni koji nisu konačno osjete i sami malo, samo malo… VLASTI!
Smjestite se udobno u fotelje, uzmite kokice, i gledajte najluđu postizbornu "Igru gladi" ikad. Sve je na kraju, ipak, samo show! A show mora samo jednu stvar, oduvijek i zauvijek! SHOW MUST GO ON!
Međutim, dok se ne desi predstava vijeka, hajde da probamo odgonetnuti koja je to Crna Gora pobijedila na ovim izborima? Šta, na primjer, govori tako dobar rezultat Bošnjačke stranke? Šta je uzrok tome? Je li to getoizacija bošnjačkog naroda u odnosu na povampireni velikosrpski mit? Je li to odgovor na ponašanje poput Pljevalja ili Budve, u kome gradovi funkcionišu poput autonomnih pokrajina lojalni drugoj državi, a nelojalni Ustavu svoje? Je li to njihov odgovor na atmosferu u državi u kojoj bi predsjednik koliko sjutra mijenjao simbole? Ako je to slučaj, onda bi Bošnjaci odbijali bilo kakvu saradnju sa partijama koje nisu na stoprocentnoj građanskoj opciji, upisanoj u crnogorski Ustav?
Nažalost, djeluje kao da su Bošnjaci ipak otvoreni sa saradnju sa svojim dželatima. Volio bih da nas sve iznenade i zasijaju u punom sjaju dosljednosti. Prije će biti da se već dijele mjesta po bordovima. Fotelja je fotelja. Podgorice, here I come! Predsjednik Milatović je već rekao da za njih neće biti mjesta u novoj vladi! Međutim, Spajić je, izbacujući DPS, DF i URU iz igre Bošnjacima praktično unaprijed na tacni poslužio na stotine fotelja.
Kako je moguće da PES sa tako suprotstavljenim stavovima dvaju lidera, po ovom i mnogo bitnijim pitanjima, opstane kao partija? Ukoliko ostane, biće to poruka građanima da PES nema zere dostojanstva, već je samo interesna skupina, koju samo vezuju privilegije.
U gotovo identičnoj poziciji svojevremeno se našao jedinstveni DPS. Međutim, tada se jedan od dvojice lidera odvažio, za dlaku preuzeo vođstvo nad partijom koja je kontrolisana iz Beograda, promijenio istorijski tok zemlje i ušao u udžbenike. Sekretar OO DPS Kolašin je tokom presudne borbe između opštinskih odbora DPS-a za prevlast Mila ili Momira, razumio važnost formalizovanja odluka! Uzeo je sa sobom pečate opštinskog odbora DPS Kolašin, sa njima došao u Podgoricu i tako onemogućio Kolašince da stanu uz Momira Bulatovića i vjerovatno tim pečatom promijenio tok naše istorije. Time je Đukanović dobio prednost u bici partijskih opštinskih odbora za prevlast u tadašnjem DPS-u.
Da li će Milojko i njegovi lojalisti pokazati makar i djelić takve političke alhemije i strasti i svojim mandatima formirati čvrstu vladu koja će zemlju uvesti u EU, zajedno sa reformisanim DPS-om, odnosno koalicijom Zajedno? Sumnjam.
Zašto? Zato što je narativ Vijesti o “dva nacionalizma”, koliko god stupidan bio, stao za vrat kompletnoj političkoj sceni i zavladao kao opšte mjesto na skali vrijednosti. Narativ o “dva nacionalizma” tiče se jedino DF-a i DPS-a u trenutnoj konstelaciji. Narativ je dizajniran na način da kao nepoželjne partnere izoluje ove dvije političke snage i učini ih nepoželjnim za “centraške” koalicije, uz sve rupe koja ta providna propaganda sa sobom nosi. Ta se optika ne odnosi ni na jednu drugu srpsku stranku, koja baštini iste vrijednosti kao DF. Ne odnosi se na nacionalne partije koje koketiraju sa ekstremističkim velikodržavnim i separatističkim idejama.
Ne daj bože da se pojavi nacionalna partija Crnogoraca, odmah bi bila nepoželjna strana jednog od dva nacionalizma, između kojih ponosno stoji politički centar sastavljen od ideja velikodržavnih razvalina iz prošlog vijeka. Bojim se da je takva Crna Gora pobijedila – anti Crna Gora, a procenti su manje važni.
Ako multinacionalna koalicija okupljena oko reformisanog DPS-a ostaje “nepoželjan” partner, samo zato što je napravila iznenađujuće dobar rezultat, onda je vrijednosna optika crnogorske politike pala u teško licemjerje. DPS je, ako ćemo biti pravični pa primijetiti, zamijenio cijelu generaciju lidera novom. Dugogodišnjeg lidera, partijskog simbola, ujedno i najačeg aduta u biračkom smislu – zamijenio je mlađim. Partija je obećanja pred javnošću ispunila i okupila najbolje ljude sa političke scene oko ideje spasa građanske i evropske države. Džaba. DPS ostaje nepoželjan partner! Kome logika radi na bazičnom nivou, jasno mu je - nepoželjan partner je suverena Crna Gora.
Koalicija Zajedno je uprkos svim navedenim okolnostima dokazala žilavost građanske ideje, koja se samo do juče činila sasvim nemoćnom pred rastućim nacionalnim i nacionalističkim konceptima. Da je mudrosti u njihovim redovima, svojom dosljednošću toj ideji mogli bi sasvim oduvati konkurente koji su ogrezli u prljavim igrama i ideološkoj prostituciji. Nulti kompromis sa idejom koju svi u srcu nosimo! Pa nek' ostali biraju kako im basta – građanska ili tuđa Crna Gora!
