Na jednom ovdašnjem, opskurnom i suštinski ilegalnom, klero-šovinističkom portalu (iz razloga mentalne i etičke higijene ime portala neću spominjati) istoričar iz Beograda dr Veljko Đurić Mišina, nastavlja polemiku sa mnom, vođenu u uvaženom beogradskom dnevnom listu "Danas" krajem februara ove godine, i to o atentatu na Anta Pavelića u Argentini 1957. i njegovim izvršiteljima.
I njegov najnoviji odgovor meni je sadržinski jezik gluvih telefona. On u raspravi i u ovom najnovijem tekstu, ne koristi istorijske izvore ni prvoga ni drugoga reda, da bi argumentovao svoje tvrdnje, (jer ih jednostavno nema, istraživačima nijesu raspoloživi ako ih uopšte ima) već i dalje stoji na stanovištu da je trećerazredni četnički ratni bjegunac Blagoje Jovović bio atentator na ustaškog poglavnika Pavelića. I umjesto da ponudi neki valjani dokaz za tvoje tvrdnje on nastavlja sa vrćenjem i zavijanjem iste pokvarene ploče koju okreće njegov gramofom.
Ja mu ovom prilikom preporučujem da još jednom pokuša doći do važnih izvora, domaćih i stranih, kojima bi mogao osporiti moje teze. Neka se makar kad već hoće da priča o tome, ako može, pozove i na drugorazredne izvore, na ondašnju štampu, domaću i inostranu, koja u tekstovima o atentatu na kvislinga Pavelića 1957, nigdje ne pominje da je četnička emigracija organizovala atentat na njega, niti da je to uradio stanoviti Blagoje Jovović.
I neka istoričar Đurić Mišina, makar navede i to (evo ja ću kad on već neće, a trebao je po standarima metodologije istorijskih istraživanja) da i Pavelićeva kćerka Višnja (umrla je krajem 2015. u Madridu), a koja je, budući da se nije udavala, svo vrijeme živjela sa ocem i majkom u bjekstvu od 1945, pa sve do Pavelićeve smrti u Madridu 1959, nigdje u javnim iskazima nije ni pomenula da je čak i moguće to da su četnici iz Argentine pucali na Pavelića i ranili ga 1957, a kamoli da je to učinio Blagoje Jovović. A ona je makar znala mnoge stvari i bila u prilici da dosta zna oko toga pitanja i da javnosti svjedoči o tome.
Želim u ovome tekstu istaći i sljedeće:
Promoteri i apologetičari pojedinih knjiga, ali i brojnih novinskih i drugih tekstova o četničkom ratnom bjeguncu Blagoju Jovoviću, u kojima se tvrdi da je on istovremeno jedan od planera, organizatora i neposredni izvršilac atentata na izbjeglog poglavnika ustaške i marionetske ratne NDH Anta Pavelića u Argentini 10. aprila 1957. godine, očigledno je da imaju problem sa istorijskim izvorima, odnosno, činjenicama i dokazima, koje ne postoje (ili ih još nije moguće otkriti ako uopšte negdje i postoje?) da bi mogli njima potvrditi i učiniti provjerljivim i vjerodostojnim njihove tvrdnje koje olako saopštavaju javnosti da je Jovović bio atentator.
Dalje, od značaja je da navedem:
Princip koji se odnosi na teret dokazivanja, a to je: da onaj ko nešto tvrdi, mora to i da dokaže očevidno ne važi kod protagonista tog narativa, već oni postupaju posve suprotno i po obrascu: važno je da naša priča uspješno prolazi kod populusa, a baš nas briga je li istinita ili nije. Važno je da služi unaprijed zadatoj političkoj i ideološkoj manipulativnoj svrsi i cilju. To je istovremeno i žalosno i farsično.
Zagovornici izmišljotine da je četnički emigrant Blagoje Jovović pucao na Anta Pavelića i ranio ga sa dva hica, od pet ispaljenih metaka, ne nameću tu priču u istoriografiji i uopšte u javnom životu, dakako, sa ciljem otkrivanja pune i prave istine o atentatu na kvislinga i naci-fašističkog kolaboracionistu Pavelića, (odgovornog za mnogobrojne počinjene ratne zločine u periodu 1941-1945), već to rade planski i namjenski sa konkretnim pretenzijama i interesima. To primarno čine zbog stvaranja i popularisanja novog ideološko-političkog mita (kao da nam nije već dosta svakovrsnih mitova i njihove političke instrumentalizacije i zloupotreba!) O stvarno istorijski nepostojećim "nacionalinim herojima" poput stanovitog Blagoja Jovovića, kojega hoće prikazati kao novog Miloša Obilića (Kobilića, Kobilovića, po besmislenom predanju rodila ga je kobila, inače, epske figure koja istorijski nije postojala).
No i nažalost, taj i takav neočetnički i apologijski narativ o izmišljenom ili zamišljenom atentatoru Blagoju Jovoviću jako je zastupljen u službenoj i režimskoj srpskoj istoriografiji i usvojen je kao neporeciva "istina" od strane oficijelne politike Srbije pod vođstvom i paternalizmom autokrate Aleksandra Vučića.
Tako se, recimo, pored toga što je prije nekoliko godina Blagoje Jovović dobio ulicu u Zemunu, najavljuje i to da mu se podigne spomenik, kao i snimanje igranog filma o njemu, a već je snimljeno nekoliko "dokumentarnih" emisija koje promovišu i javnosti nameću tu četničku famu o njemu kao atentatoru - "srpskom osvetniku" kao da je ona utvrđena istorijska, naučna činjenica. A to nije ništa drugo do agitaciona tlapnja i mlaćenje prazne slame.
Potom, relevantno je ne zaboraviti činjenicu da je samohvalisavi Blagoje Jovović (preminuo tokom 1999. godine) krajem 1998. ispričao mitropolitu SPC u Crnoj Gori g. Amfilohiju Radoviću tu priču o sebi kao atentatoru na Pavelića i ona je, sa Amfilohijevom naredbom upakovanoj u formu blagoslova, potom pretvorena u njegovo usmeno "memoarsko" kazivanje, što je navodno snimljeno i objavljeno u formi knjige. Tako je on postao u međuvremenu novi "srpski junak", "osvetnik", "pravednik" i izvršilac "tiranocida", i o njemu se pišu apoteoze. Njegova priča od brojnih koji su eksponirani na javnoj sceni uzima se kao "aksiom" što je više nego pogrešno i štetno za one koji teže biti ljubitelji istine.
Tvrdnje da je Blagoje Jovović bio atentator, koje iznosi i istoričar Veljko Đurić Mišina, nijesu prilog da se sazna istorijska, naučna istina o atentatu na Pavelića, već su motivisane time da se putem pseudoistorijske i propagandne priče hoće ne samo u Srbiji potpuno rehabilitovati zločinački i kvislinško-kolaboracionistički ravnogorski četnički pokret (što je u Srbiji već službeno urađeno) već da se to isto pokuša posebno u Crnoj Gori, ali i Bosni i Hercegovini i to od strane velikosrpskih kleronacionalista i šovinista i onog dijela srpske istoriografije koja je sluškinja takve politike. Tome se treba suprotstaviti naučnim činjenicama i dokazima.
Najzad i krucijalno:
Oni koji misle, poput istoričara dr Veljka Đurića Mišine, da je Blagoje Jovović zavjerenik-atentator na Anta Pavelića u Argentini trebali bi makar pročitati memoare jugoslovenskog diplomate Slavoljuba-Đere Petrovića, partizana, učesnika NOR-a, člana AVNOJ-a, poslanika u saveznoj Skupštini... koji je bio ambasador socijalističke Jugoslavije u Argentini sa sjedištem u Buenos Airesu od 1953. do 1958. i koji nigdje ne pominje, ni u naznakama, mogućnost da je atentat na Pavelića organizovala i izvela četnička emigracija, a kamoli konkretno Blagoje Jovović.
Ambasador Petrović je bio u prilici da zna podosta o atentatu na Pavelića i posebno je sa diplomatskom (ali i obavještajnom) službom pratio djelatnost ustaške emigracije u Argentini i borio se protiv nje i prenosio i dostavljao zahtjeve vrha jugoslovenske države na čelu sa Titom i njene diplomatije argentinskim vlastima o izručenju Anta Pavelića Jugoslaviji radi suđenja jer je u zemlji bila podignuta sudska optužnica protiv Pavelića za ratne zločine.
Čitajući pažljivo memoare diplomate Slavoljuba Đere Petrovića pod naslovom "SJEĆANJA I ZAPISI BORCA I DIPLOMATE" (drugo dopunjeno i prošireno izdanje), Beograd, 2012, saznaćemo, između ostalog i to da on u poglavlju "Misija u Argentini" piše da ga je Predsjednik Jugoslavije Josip Broz Tito imenovao septembra 1953. za izvanrednog i opunomoćenog ambasadora Jugoslavije u Argentini i da je bio istovremeno akreditovan za ambasadora u Urugvaju i Paragvaju. Na toj dužnosti Slavoljub Đera Petrović bio je od 1953. do 1958. On navodi da mu je Tito prilikom imenovanja stavio među zadacima da suzbija neprijateljsku antijugoslovensku djelatnost brojne ustaške emigracije u Argentini, koje kako on bilježi Titove riječi ima 30.000, da oni žive u Buenos Airesu, da "smetaju nama i Argentini" itd. Đera Petrović piše da mu je Tito stavio u obavezu: "Njima treba stati na put da dalje ne truju odnose među nama. Uveren sam da argentinska vlada ovako ocenjuje njihovu negativnu ulogu" (navedena knjiga, str. 253).
Slavoljub Đera Petrović predao je akreditivna pisma argentinskom predsjedniku Huanu Peronu novembra 1953. Dok je bio na dužnosti amasadora Jugoslavije u Argentini Petrović je obnovio ranije upućeni zahtjev vlastima u Argentini da se Pavelić izruči Jugoslaviji. (Taj zahtjev je ranije bio dostavio i prethodni ambasador Jugoslavije u Argentini Mišo Pavićević). Nakon pada s vlasti Huana Perona 1955. u vojnom udaru, Slobodan Petrović Đera piše da je argentinska vojska bila uhapsila tada i Pavelića, te da su o tome obavijestili jugoslovensku ambasadu, ali su ga istoga dana pustili vlasti Argentine zajedno sa drugim uhapšenim. (Vidjeti navedenu knjigu, str. 262-263).
On navodi da je o djelovnju ustaške emigracije obavijestio admirala Rohasa, te piše o propagandnom i političkom djelovanju ustaške emigracije i navodi da je on poslije četiri godine napustio Buenos Aires. U memoarima on pominje da je izvešen atentat na Pavelića i o tome piše: "Pavelić je posle atentata morao da se povuče u ilegalu. Verovatno u neki manastir, jer smo mi obnovili zahtev za ekstradicijom. Ubrzo je otišao u Španiju, gde je i umro" (navedeno djelo, str. 280).
No, u istorijskim izvorima autobiografske vrste -u memoarima (koji su drugorazredni istorijski izvor, za razliku od dnevnika koji su prvorazredni izvor) Slobodan Đera Petrović nigdje ne svjedoči niti indirektno sugerira da je na Pavelića pucala i ranila ga četnička emigracija, niti Blagoje Jovović, koga uopšte nigdje ne pominje u navedenom djelu. To vrijedi znati kada se govori o ovoj temi.
Da zaključim: činjenice su neprikosnovene, a uvjerenja su slobodna. Kod istoričara Đurića Mišine stvari u konkrernoj rasoravi stoje potpuno suprotno poređanje. Za njega činjenice nijesu važne, već prihvata kao "istinu" propagandne tlapnje i ideološke predrasude.
P.S. Na koncu treba reći da znameniti hrvatski istoričari, profesori univerziteta i doktori nauka Bogdan Krizman, Hrvoje Matković, Dušan Bilandžić i Tvrtko Jakovina, u svojim naučnim radovima niđe ne pominju da je atentat na Pavelića koji se zbio 1957. u Argentini organizovala i izvela četnička emigracija, niti da je to učinio Blagoje Jovović.
