Piše: Blažo SREDANOVIĆ
Putin je renovirao Lenjinov mauzolej, da bi Rusi, čitav vijek poslije Oktobarske revolucije i dalje svakodnevno stojali u red pred mauzolejom i piljili ushićeno u balsamovanog Lenjina. Htio je da naglasi da Rusiji treba dominantni i okrutni autokratski lider, kao sto je bio Vladimir Ilič, taj “Robespijer boljševizma” i osnivač komunizma, kao sekularne religije. Putin nazdravlja rodjendanu Staljina, sugerišući nostalgiju i respekt za ono što mnogi Rusi smatraju najmračnijim godinama svoje istorije.
Putina vise interesuje spektakl moći, nego državnička uloga istorijski odgovornog vladara -kaže Trampov savjetnik Steve Banon. To njegovo mačo šepurenje- jahanje konja golih grudi u Sibiru, džudo sportovi i pilotiranje, uz naglašavanje tradicionalnih vrijednosti, sa kojima flertuje i uporno ih reklamira, služe samo kao pokušaj da promijeni percepciju Zapada o Rusiji.
Pojavjuje se niz političkih oponenata režimu. Aleksej Navalni, usamljeni borac protiv korupcije, često je hapšen i progonjen. Drugi najbogatiji čovjek Rusije, Mihail Prohorov, najavio je ulazak u politiku sa obimnim programom, kao konkurent Putinu. Poslije kratkog vremena nestaje iz politike kad je dobio poruku što će se desiti s njim i njegovim biznisom. Iznenada biva uhapšen Mihail Hodorkovski 2003. godine na aerodrumu u Novosibirsk. Odveden je u Moskvu i samo poslije nekoliko sati optuŽen za izbjegavanje poreza i osuđen na devet godina zatvora!
Gari Kasparov, bivši šahovski prvak svijeta, jedan od najvećih opozicionara Putinu, emigrirao je 2013. godine. Došao je do zaključka da kao autsajder, ma koliko bio popularan, imao pare, i bio u pravu, nemaš mnogo mogućnosti da mijenjaš sistem. Moraš biti dio sistema i strukture da bi imao šansu za uspjeh.Ubistva novinara: Ređaju se ubistva novinara. Ana Politkovska, više poznata na Zapadu, dje su njene knjige prevodjene, nego u Rusiji, upucana je 2006. godine na stepeništu zgrade u kojoj je stanovala. Sljedeća je bila Marina Litvinovic, saradnica Gari Kasparova. Boris Nemcov, bivši zamjenik ministra energetike u Jeljcinovoj vladi, lider opozicije i Putinov najoštriji kriticar, javno izjavljuje da ima dokaze da prerušeni ruski vojnici učestvuju u ratu u Ukrajini. Neposredno poslije te izjave biva ubijen na Crvenom trgu u blizini Kremlja 2015.godine. Brojne kamere na mjestu atentata baš toga dana nijesu funkcionisale. Ubio ga je navodno Kadirov saradnik Dadajev, jer je bio šokiran izjavom i podrškom koju je Nemcov dao karikaturama Charlie Hebdoa, čime je uvrijedio Islam!
No, najbizarnije ubistvo Putinovog opozicionara opisao je Luke Harding u knjizi “A very expensive poison”: Aleksandar Litvinenko je radio za NKVD, kad je Putin bio na čelu te agencije. Bili su neko vrijeme bliski saradnici. Podnosio je izvještaje o korupciji u tajnoj policiji Putinu i istovremeno to objavljivao u javnost. Došlo je do razmimolaženja, jer to Putinu nije odgovaralo. Prvo pritisci i prisluškivanja, a onda optužba za zloupotrebu službenog položaja. Osuđen je 1999. godine na osam godina zatvora u Logoru na Uralu. Uspijeva da pobjegne i lažnim pasošem preko Gruzije i Turske, stiže u London. Obraća se prvom policajcu kojeg je sreo na ulici u Londonu: “I am NKVD officer and I am asking for political asylum”.
Sudbine ruskih opozicionara: Neko vrijeme je radio za Berezovskog, ali je i publikovao optužujući materijal protiv Putina. Objavio je knjigu, koja je prokrijumčarena u Rusiju. Postao je engleski državljanin i agent britanske tajne sluzbe. Novinarka Ana Politkovska bila je sa njim u stalnoj vezi. Andrej Lugovoj, bivši član NKVD-a došao je kao biznismen u London i ponudio Litvinenku partnerstvo utroje sa Dmitrom Kovtunom. Postali su navodno prijatelji, a istovremeno su pripremali ubistvo Litvinenka otrovom, kojeg su donijeli iz Rusije, a da nijesu znali kakav je to otrov, sem da ga treba usuti u piće. Onaj koji ih je poslao znao je za rizik i opasnost koja prijeti njima i drugima.
Šest godina pošto je dosao u London Litvinenko umire, a doktori nijesu mogli nista ustanoviti, sve dok mu nije počela opadati kosa sa glave! Sad vjeruje da su ga otrovali “prijatelji”. U intervjuu BBC-u pokušao je da istragu skrene drugim pravcem prema nekoj italijanskoj vezi, u nadi da ce kad Lugovoj i Kovtun dodju sljedeći put poslovno u London biti uhapšeni. Doktori su provjeravali gajger detektorom, ali instrumenat nije pokazivao tragove emisije. Odveden je u Britanski nuklearni centar, dje postoje uređaji za otkrivanje veoma rijetkih Alfa čestica radijacije. Skotland Jard pravi strogo tajnu investikaciju. Norman Dombey, profesor teoretske fizike na jednom engleskom univerzitetu, otkriva 2015. godine da su sve zemlje prestale da proizvode polonijum, sem Rusije. Prema tome, proizvodnju P-210 izotopa i tehnologiju pretvorbe polonijuma iz metalne u tečnu formu može imati jedino neka ruska državna laboratorija.
Detektivi Skotland Jarda odlaze u Moskvu sa ciljem da saslušaju Lugovoja i Kovtuna. Ruska vada nudi “punu podršku” i “aktivnu koopperaciju” u ovom slučaju. Medjutim, ne dozvoljavaju da Skotland Jard direktno ispituje svjedoke, već da to rade ruski zvaničnici, jer Rusi navodno sumnjaju da su i Lugovoj i Kovtun otrovani, pa Rusija sprovodi svoju istragu?! Kroz kontrolu spiskova putnika i letova aviona za Moskvu, Skotland Jard pronalazi na sjedištima tragove polonijuma, kao i u hotelskim sobama u Londonu, dje su boravili Lugovoj i Kovtun. Optuženi su za ubistvo Litvinenka, pa briitanska vlada traži njihovo izručenje. Putin izjavljuje da ruski Ustav zabranjuje ekstradiciju svojih gradjana i da je to samo provokacija britanskog kolonijalnog mentaliteta.
U Engleskoj se pokreće javna debata i saslušavaju se svjedoci sa dva zadatka. Ko je ubio Litvinenka i da li je ruska država odgovorna za ubistvo britanskog državljanina na britanskoj teritoriji.
Poslije šest mjeseci iscrpnog ispitivanja dokazano je da izmedju Kremlja i ruskog kriminalnog sindikata širom svijeta postoji toliko bliska veza da se medjusobno gotovo ne razlikuju. Ruska mafija postala je dodatak ruskoj obavještajnoj službi. Evgenije Bogacev, najvise traženi cyber kriminalac u svijetu, sve to radi pod kontrolom tajne policije.
Ministarstvo ruske atomske industrije moglo je dati polonijum jedino uz predhodno Putinovo odobrenje-zaključuje Luke Harding.
Štampa je tih dana podsjecala na ubistvo Trockog u Meksiku 1940. godine oštrim klinom za planinarenje. Razlog je onda bio ideološki, a danas suština svega su pare.
Rat u Ukrajini: Putin je sve više stezao omču bivšim republikama koristeći njihovu zavisnost na ruske izvore energije i smatrao ih svojom sferom uticaja. A Ukrajina postaje najvažniji prostor geopolitičkog sučeljavanja. Samo njeno postojanje kao nezavisne zemlje sprječava Rusiju da bude Evroazijska imperija. Rusija je nerado priznala nezavisnost Ukrajine, smatrajući da je to vještacka tvorevina, jer su im zajednički korijeni, koji idu hiljadu godina unazad, a jezik nesto malo više od ruskog dijalekta.Kako danas ruskoj politici nedostaje ideologija, Putin, da bi opravdao svoj nagli proboj u vrh političke nomenklature, traži neku teoretsku postavku za oslonac. Nalazi to u idejema samoukog filozofa Aleksandra Dugina, ciji je credo: Rusija nije Evropa, već neki mistični brend konzervativnog nacionalizma i tradicionalizma poznat kao evroazijanizam.
Čudna mješavina ruske kulture, autoratitivne vladavine, obožavanje jakog lidera i glorifikacija Ruske imperije. Misiju Rusije vidi na čelu Slavenstva i turskog naroda, kao trećeg Rima, u borbi protiv korumpiranih zapadnih vrijednosti i liberalnih novotarija. Naglašava da je pod carem Rusija bila imperija, radije nego nacionalna država, a njeni stanovnici su bili podijeljeni na Ruse i “inorodce”. Još od Petra Velikog postoji borba izmedju “zapadniki” i slavenofila, koji su isticali unikatnu prirodu Rusije sa Pravoslavnom crkvom. Zapaža razliku u hrišćanstvu u tome što Zapad daleko više slavi Božić, znak veselja u radjanju novog, dok Rusi vise slave Uskrs, nešto vise misteriozno nego stvarno. Reformu Gorbačova smatra jednostranom kapitulacijom, koja je dovela do unipolarnog svijeta i hegemonije “atlanske” civilizacije, što je u kompletnoj kontradikciji sa ruskim istorijskim trajanjem, kao “kontinentalne” civilizacijske tvorevine.
Za kratko vrjeme postojalo je rivalstvo izmedju Putina i Medvedeva, ali se zna ko je morao da popusti. Putin ga je optužio za losu ekonomsku situaciju. Moć je jedino što Putin respektuje. Hoće da uništi svaku opoziciju sto predstavlja opasnost za susjede i globalni poredak. DUMA postaje gumeni pečat njegovoj Vladi. Banka “Rusija”, čiji su vlasnici uski krug ljudi oko Putina, koji kontrolišu medije, ekonomiju i politiku, izopstena je iz svjetskog globalnog finansijskog Sistema. Da bi se održala u životu razne korporacije pritekle su joj u pomoć, naravno po zahtjevu Putina lično, pa je nazvana Putinov novčanik!
Sve što preduzima Putin pravda globalnom konspiracijom protiv Rusije. Uspješno sprovedene političko-ekonomske reforme u državama u okruženju, koje vode ka slobodnom i otvorenom drustvu, prestavljaju opasnost za Putina i njegovu kamarilu. Oni zaziru i od najmanje najave “ruskog proljeća” koje bi ih sigurno “oduvalo” sa vlasti.
Ruski liberalni intelektualci i pisci se pitaju da li je to na pomolu vraćanje u totaliitarizam usporenim koracima, što bi predstavljalo samo istorijski kontinuitet Rusije- smjenjivanje jednog oblika terora s drugim. Konstatuju da boljševici nijesu izmislili teror, već su ga samo naslijedili i usavršavali. A on izvire iz dubine ruske istorije. Pjesnik Jeftusenko je jednom kazao da Rusi imaju daleko više sivih krvnih zrnaca nego crvenih i bijelih, zbog duboko ukorijenjenog straha!
Viktor Jerofejev piše: Poslije romantičnog barda Puškina pojavila se čitava plejada pisaca: Gogolj, Turgenjev, Tolstoj i Čehov, kao i kompozitori Glinka, Rimski-Koršakov, Musorgski, Skrjabin i Čajkovski. Devetnaesti vijek pripada ruskoj literature. No, u svijesti ruskog naroda ništa se nije promijenilo od XVII vijeka. Njegov mentalitet nikad nije politički, on je arhaičan i primitivan. Rezultat toga mentaliteta je ono što se sada dešava u toj zemlji. Zapad može reći da je Rusiju okupirala ruska Vlast, ali to je u stvari ruski narod, ili blaže rečeno njegov mentalitet, okupirao svoju zemlju. U Rusiji se vodi rat izmedju različitih mentaliteta. Putin je pretvorio naivni pro-zapadni sentiment u anti-američku euforiju. Ako je iko odgovoran za gubitak Rusije onda je to Putin.
Tatjana Tolstaja, jedna od vodećih savremenih ruskih književnica, se pita: Misteriozna ruska duša, šta je iza toga? Još duše? Dostojevski? Nesto drugo sem dosta nafte? Mi smatramo sebe nešto posebno iz čega će izroniti nešto važno da pokažemo svijetu. Izabrani narod? Ubijamo careve, a onda iskopamo grobove i jecanjem ljubimo njihove bijele kosti! Naša je zemlja puna Oblomova, koji se izležavaju i ćekaju da se desi čudo. Putinov režim prestavlja jedno čitavo društvo psihološki poremećeno, koje ne želi da se sretne sa svojom prošlošću, što vodi u opštu depresiju i vjeru da zemlja nema budućnosti.
Tramp najavljuje dijalog sa Putinom, ali malo ko vjeruje da će se u Bijelu kuću uskoro pjevati “Podmoskovske veceri” poznata ruska romansa, kako je to bilo u vrijeme Gorbačova. Čak se mnogi pitaju da li ce Amerika danas biti mudrija od Evrope, koja je u prošlom vijeku postepeno ustupala demokratska načela ambicijama diktatora, sa tragičnim posljedicama.
