Tvrdnju da je Šespir koristio legendu o Vladimiru i Kosari zabilježio je Radoslav Rotković u svom djelu "Crnogorska književnost od početaka pismenosti do 1852".
On kaže:
„Sreća je, dakle, što natprirodne sile nijesu toliko oštetile svojim munjama nježno stablo ljubavi, dobrote i stradanja. U ovoj legendi stanuje život, a čuda gostuju tako da se mogu išćerati ako zasmetaju.
Da ovo djelo nije bilo poznato, zar bi Baranin propustio da ga nazove svojim, kad se ni Šekspir nije ustručavao da priču preradi tako što je daleka slovenska imena zamijenio omiljenijim talijanskim, preko nekoga talijanskog proznog posrednika, pa je Kosara postala Miranda, a knez Vladimir napuljski kraljević Ferdinand, kojega je zarobio njen otac Prospero.
Tu laskavu tvrdnju nije iznio kakav egzaltirani rodoljub, već poznati vizantolog Anri Gregoar.
Gregoar je autor „The Bulgarian origins of The Tempest of Shakespeare", objavljenog u Studies in Philology, 1940, XXXVII, 236-256.
M. Pantić u predgovoru Orbinova Kraljevstva Slovena kaže: „Poznati vizantolog Anri Gregoar iznio je, prije tridesetak godina, smjelu hipotezu po kojoj osnovni elementi fabule u divnoj Šekspirovoj drami Bura (The Tempest) vode svoje porijeklo ne iz Lijepe Sideje (Die schone Sidea) nirnberškog pjesnika Jakopa Ajrera (Ayrer), ni iz četvrte priče Zimskih noći (Noches de Inverno), zbirke novela španskog pisca Antonia de Esklava (de Esclava), kako se uzimalo do tada, a uzima se stvarno još uvijek, već iz nježne povijesti o Vladimiru i Kosari iz Ljetopisa popa Dukljanina, koji je Mavro Orbin u svome prevodu na tvrdi italijanski jezik u cjelini unio u Kraljevstvo Slovena.
Gregoar, razumije se, ne tvrdi da je Šekspir neposredno čitao Orbinovo djelo i da se tamo nadahnuo za svoju dramu; on vjeruje da je na građi iz Kraljevstva Slovena morala nastati neka italijanska novela, sada nepoznata i zaboravljena, i da je upravo ona bila zajednički izvor i Ajrerovom komadu, i Esklavinoj priči, i Šekspirovoj drami. Gregoarova hipoteza, nije bez sugestivne draži i možda je doista otkrila zrno istine..."
Mnogi naučnici kažu za Manastir Prečista Krajinska da je ishodišni spomenik crnogorske milenijumske državnosti i duhovnosti. Po svom istorijskom značaju to je prvo kulturno dobro na koje Crna Gora može biti ponosna. Njegova duhovna zaostavština jednako nadahnjuje sve tri konfesije i upućuje na međunacionalni sklad i suživot. Kultno mjesto vjere, dobrote i ljubavi.
Korijen crnogorskog državnog bića seže u duboku prošlost od gotovo jednog milenijuma, dok je njen hrišćanski korijen još dublji. Najstariji period crnogorske države je – dukljanski. Dukljanski vladari nakon osamostaljenja od Vizantije u grčkim, latinskim i domaćim pisanim spomenicima u početku se titulišu arhontima - kneževima. Do sredine X vijeka dukljanska kneževina bila je formirana i jasno razgraničena od susjednih slovenskih kneževina i vizantijskog područja.
Prema Ljetopisu Popa Dukljanina „...Petrislav izrodi sina koga nazove Vladimir, i umrije u miru. Sahranjen je u crkvi Svete Marije, u mjestu koje se zove Krajina“.
Danas u istorijskoj nauci postoji stav, da je arhont Petar (Prvislav) podigao Crkvu Sv. Marije u Krajini sredinom X vijeka kao porodičnu zadužbinu. Dolaskom na vlast kneza Vladimira, Petrovog sina, crkva Uspenja Bogorodice se dograđuje i dobija kupolu. Time je osnovano manastirsko središte, danas poznato kao manastir Prečista Krajinska, najstarije na obali Skadarskog jezera.
Tako da se kao osnivač manastira uzima knez Vladimir (980 - 1016), koji je postao prvi dukljanski svetitelj – Sveti Vladimir Dukljanski, za kojeg je vizantijski istoričar Skilica zapisao da je bio "pravičan i miroljubiv i pun vrlina", a čiji se kult veoma poštovao u Duklji (Zeti).
Vladimir je u ratu sa makedonskim carem Samuilom 997. godine, bio zarobljen i odveden u tamnicu u Prespi. U lijepog dukljanskog kneza zaljubila se ćerka cara Samuila, Teodora (Kosara), koji joj se učini “slađi od meda” i kaza ocu da će skočiti u jezero ako je ne uda za Vladimira. Ubrzo su se vjenčali i živjeli u dvorcu, nedaleko od manastira Prečista Krajinska na Skadarskom jezeru.
Nakon smrti, cara Samuila nasljeđuje Vladislav, koji ubrzo poziva kneza Vladimira da ga posjeti u Prespu i kao znak da mu se ništa neće dogoditi, šalje mu zlatni krst. Znajući da je Vladislav prevrtljiv, knez Vladimir zatraži da mu pošalje drveni krst, jer “na njemu je Spasitelj razapet”.
Vladislav uputi tri monaha sa drvenim krstom, ali čim je Vladimir došao u Prespu, bio je ubijen na vratima crkve. U trenutku pogubljenja imao je drveni krst u rukama, sa kojim je i sahranjen u Prespi.
Vladimirova žena Kosara je njegovo tijelo prenijela u manastir Prečista Krajinska, zamonašila se i poslije smrti po svojoj želji je sahranjena pokraj kneza. Knez Vladimir je proglašen za sveca.
Poslije smrti, 22. maja 1016. godine, kada je na prevaru ubijen negovo tijelo je kratko počivalo u Prespi. Njegova supruga, ćerka kralja Samuila, Kosara, prenijela ga je u crkvu Sv. Marije u Krajini, gdje mu se nalazio i dvor, prema lokalnom predanju na brdu Kraljič kod sela Koštanjica.
Kosara se nakon toga zamonašila pod imenom Teodora i pri Krajinskom manastiru, na padinama Kozjaka, osnovala ženski samostan Collegium sacrum Virginium. Dvije godine nakon kneza Vladimira umrla je i Kosara. Takođe je sahranjena u crkvi Sv. Marije.
Mošti Svetog Vladimira počivale su u Bogorodici Krajinskoj do 1215. godine, kada su iz do sada još nedovoljno objašnjenih razloga, prenešene u Drač. Po jednom grčkom žitiju Sv. Vladimir je poštovan kao zaštitnik tog grada. Ugledni albanski velikaš Karlo Topi obnavlja 1381-83. manastir Sv. Jovana kod Elbasana i u njega prenosi svetiteljeve mošti. O tom činu ostavio je uklesane natpise na crkvi, na staroslovenskom, grčkom i latinskom jeziku.
Od 1995. godine mošti se čuvaju u sabornoj crkvi u Tirani, sjedištu Albanske pravoslavne crkve.
Za manastir Prečista Krajinska vezani su i počeci književne djelatnosti (od sredine IX do 80-tih godina XII vijeka). Tu je nastalo i reprezentativno književno djelo „Život Dukljanskog kneza Vladimira“ anonimnog Dukljanina iz Krajine.
Drugo značajno djelo iz tog perioda je hronika Kraljevstvo Slovena Popa Dukljanina, odnosno Regnum Sclavorum. To je i prva pisana istorija Crne Gore. I jedno i drugo djelo su do naših dana dospjeli samo kao latinski prepisi iz XVII vijeka.
Ljetopis Popa Dukljanina je za prepoznavanje najranijeg perioda starocrnogorske državnosti dokument od neprocjenjive vrijednosti. Da nema njega veliko je pitanje kako bi se pisali istorijski događaji vezani za nastanak prve države i dinastije na teritoriji Crne Gore.
Činjenica da je u manastiru radio skriptorijum u kojem su napisana značajna istorijsko – književna djela daje mu izuzetan kulturni značaj za Crnu Goru.
