Prodaja ljekova preko interneta u Crnoj Gori je zakonom zabranjena. U pojedinim zemljama EU i SAD, gdje je dozvoljena kupovina preko interneta, regulatorna tijela se “muče” jer je ovu oblast teško kontrolisati.
Iz Agencije za lijekove i medicinska sredstva Crne Gore (CALIMS) su u odgovorima na pitanja Portala Analitika pojasnili da, u skladu sa Zakonom o ljekovima, ljekovi u Crnoj Gori mogu da budu u prometu na malo, odnosno dostupni pacijentima isključivo u apotekama i nije dozvoljena njihova prodaja preko interneta ili na drugi način (npr. putem oglasa).
Prema podacima Agencije, u Crnoj Gori je do sada otkriven samo jedan slučaj falsifikovanja ljekova, i to 2010. godine- u pitanju je bio lijek za erektilnu disfunkciju.“Ljekovi kupljeni putem interneta i drugih nelegalnih izvora (oglasi, pijace i slično) nijesu provjerenog i kontrolisanog kvaliteta, uslova proizvodnje i skladištenja, kao i regularnog lanca snabdijevanja. Na internetu, nažalost, ne postoji mogućnost kontrole, što je i glavni razlog zašto veliki broj falsifikovanih ljekova na tržište dolazi upravo ovim putem”, naveli su iz Agencije.
Ističu da kupovina ljekova na ovaj način predstavlja opasnost po zdravlje korisnika zbog činjenice da neadekvatan kvalitet direktno kompromituje bezbjednost i efikasnost lijeka, što uz odsustvo savjeta i nadzora ljekara ili farmaceuta, višestruko povećava rizike od ozbiljnih neželjenih dejstava, sa mogućim fatalnim ishodom.
“Zato upozoravamo građane da ne kupuju medikamente iz nelegalnih izvora, ne samo zato što to nije u skladu sa zakonom, već prije svega zbog njihove bezbjednosti, jer mogu biti u pitanju ljekovi koji su falsifikovani. Ljekovi koji se kupuju preko interneta ili putem oglasa nijesu kontrolisani i nepoznata je njihova efikasnost i bezbjednost. Posljedice primjene falsifikovanih lijekova su velike: neželjena dejstva, alergijske reakcije, izostanak terapijskog efekta, a može doći i do smrti bilo zbog direktnog dejstva, ili izostanka terapijskog dejstva”, precizirali su iz Agencije.
Prema globalnim podacima, najčešće falsifikovani ljekovi u razvijenim zemljama su takozvani „lifestyle“ ljekovi kao što su ljekovi za liječenje erektilne disfunkcije, intelektualni stimulansi, kortikosteroidi, antihistaminici, hormoni i steroidi, dok se u zemljama u razvoju najčešće falsifikuju ljekovi koji se koriste u liječenju po život opasnih bolesti: antibiotici, onkološki ljekovi, analgetici, kardiovaskularni ljekovi, antimalarici, antituberkulotici i antivirotici (HIV/AIDS).
Iz Agencije za lijekove i medicinska sredstva napominju da je apoteka, koja mora ispuniti uslove propisane aktima Ministarstva zdravlja, jedino legalno mjesto za nabavku ljekova. “Ljekovi do apoteka dolaze kroz odobreni, pouzdani i kontrolisani sistem distributivnog lanca od proizvođača, preko odobrenih distributera - veledrogerija, pa se u apotekama nalaze ljekovi provjerenog kvaliteta bezbjednosti i efikasnosti”, naglasili su iz Agencije.
Podvukli su da CALIMS u kontinuitetu radi na uspostavljanju mehanizama za zaštitu pacijenata od falsifikovanih ljekova, i to kroz interinstitucionalnu saradnju u Crnoj Gori, kao i međunarodnu saradnju.
“CALIMS je potpisala i Protokole o saradnji sa Upravom za inspekcijske poslove, Upravom carina, Upravom policije i Zavodom za intelektualnu svojinu, kao i sa svim agencijama u regionu, kako bi se pacijenti u Crnoj Gori zaštitili od ovog globalno rastućeg problema i prijetnje po javno zdravlje. U oktobru 2017 godine formiran je Tim za praćenje i realizaciju aktivnosti u suzbijanju prometa falsifikovanih ljekova. Članovi tima su predstavnici institucija sa kojima CALIMS ima potpisane protokole o saradnji, kao i predstavnici tužilaštva. Tim je formiran u skladu sa preporukama Savjeta Evrope sa zadatkom rješavanja problematike falsifikovanih ljekova, podizanja svijesti javnosti o opasnostima i posljedicama upotrebe falsifikovanih ljekova, uspostavljanja saradnje sa relevantnim međunarodnim organizacijama i razmjene informacija između institucija čiji su predstavnici članovi tima”, saopštili su iz Agencije za lijekove i medicinska sredstva.
