Rimski papa je Srbiju napravio kraljevinom, 1217. godine

Zetska episkopija je ustanovljena tako što je Sava prisvojio rimokatoličke crkve i manastire, prije svih manastir na Prevlaci kod Tivta. O tome je Analitika pisala 29. januara dana u tekstu "Sv. Sava osnovao Zetsku episkopiju tako što je prisvojio rimokatoličke manastire". Sava je uspio da useli u rimokatoličke manastire jer se kao i njegova braća pretvarao da je odan Papi, deklarativno je bio potpuno vjeran Papi, sukladno tome nije moguće da i u realnom životu nije radio stvari koje je Papa od njega zahtijevao.

Lukavstvo je bilo na visokoj cijeni kod Nemanjića: Dugo već čitam izvore iz srednjeg vijeka pa među njima i izvore i literaturu o Nemanjićima. Ono što sam ja mogao da zaključim je da je u toj porodici lukavost bila na visokoj cijeni, da je ta osobina kod njih pažljivo gajena, Nemanjići su dosta puta do cilja dolazili umješnim lukavstvom.

Tako npr kad je Stefan Nemanja postao Veliki župan Raške bio je u sukobu sa Carigradom, a carigradski car Manojlo bio je u suparništvu i sa Mađarima. Godine 1172. car Manojlo je krenuo sa vojskom da raščisti račune sa Mađarima i to je uspio bez ikakvih problema. Zatim se okrenuo protiv Nemanje i Rašana, Vladimir Ćorović piše: "Kad je tako bez muke rešio pitanje Mađarima, car se okrenu protiv Srba. Mlečići behu, međutim, nastradali u istočnim vodama i od njih se nije imalo čemu nadati. Uplašen, Nemanja se povuče u planine i otud poruči caru da hoće da se pokori. Kad je razabrao da se može nadati milosti, stigao je pred Manojla gologlav i bosonog, s golim rukama do lakata, s konopcem o vratu, podnoseći caru mač, da s njim uradi što hoće. Ovaj stav potseća u našem narodu na scenu pri krvnom umiru, kad krivac dolazi da moli milost. Pred carem Nemanja je pao ničice i molio za oproštenje. Car se smilovao, ali ga ipak povede sa sobom u Carigrad, da mu ukrasi pobedni trijumf. Visok i naočit Nemanja je bio od svih primećen, a carigradska publika, kao i njeni pisci, nije štedela s potsmehom na njegov račun. . . Posle ove teške lekcije Nemanja više nije pomišljao na otpor protiv Manojla." (Vladimir Ćorović, Istorija srpskog naroda, Rastko.rs)

"Gologlav", "bosonog", "pao ničice", "molio za oproštenje"... Zaista, ovako krotkim ponašanjem pred neprijateljem, Nemanja je uspješno započeo prilično dugu vladavinu svoje dinastije.

Srbija postaje kraljevina, voljom Pape: Drugi veliki primjer lukavosti, prepredenosti i umješnosti Nemanjića možemo primjetiti u događanjima iz perioda od 1217. godine do 1219. kada je Srbija postala kraljevina, potom dobila i nezavisnu crkvu. Srbija vjerovatno nikada ne bi postala ni kraljevina niti bi dobila samostalnu crkvu, da se 1204. godine nije desila jedna velika promjena, te godine su u IV krstaškom ratu krstaši i Mlečani osvojili Carigrad i u njemu osnovali Latinsko carstvo. Na teritoriji nekadašnje Vizantije obrazovano je više država, neke su bile vazalne Latinskom carstvu, a neke su se smatrale nasljednicama Vizantije - Nikejsko carstvo, Trapezuntsko carstvo, Epirska despotovina.

Srbijom je u to vrijeme vladao Stefan, sin Nemanjin, kasnije nazvan Prvovenčani, a taj je nadimak dobio jer je bio prvi Srbin koji je dobio vijenac, to jest kraljevsku krunu. Stefan Prvovenčani se od prve žene, vizantijske princeze Evdokije razveo još prije nego su krstaši osvojili Carigrad. Akademik SANU Božidar Ferjančić piše (Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1379), Beograd, 1994), što se dešavalo poslije razvoda Prvovenčanog: "Trebalo je da nova supruga srpskog velikog župana potiče iz vladarske porodice mletačkih duždeva jer je Venecija u to vreme imala odlučujući uticaj na zbivanja na Balkanskom poluostrvu. Prema podacima mletačkog hroničara iz znatno poznijeg vremena, Stefan Nemanjić se oženio Anom, unukom dužda Enrika Dandola, tek 1216-17. godine, kada je po savetu supruge odlučio da se odrekne istočne šizme i priđe katoličkoj veri." (str 299)

Ferjančić misli da je brak između Stefana Prvovenčanog i Ane Dandolo sklopljen 1207-1208. godine. Đed Ane Dandolo bio je moćni venecijanski dužd Enriko Dandolo koji je bio spiritus movens Četvrtog krstaškog rata, tj osvajanja Carigrada. Krstaši su tada planirali da idu da u Svetu zemlju, ali ih je Dandolo, koji je imao preko 90 godina nagovorio da napadnu Carigrad i da ga osvoje. Dandolo je umro 1205. godine, sahranjen je u Aja Sofiji. Dakle, druga supruga Stefana Prvovenčanog bila je iz porodice koja je imala ogroman ugled u latinskom svijetu. Ferjančić dalje piše: "Brak s mletačkom princezom Anom Dandolo nije bio jedini znak nove, prozapadne političke orijentacije Stefana Nemanjića, jer je on pokušavao od Zapada da dobije i neke važne državnopravne privilegije. Reč je o starim planovima srpskog velikog župana, smišljenim još pre krstaškog osvajanja Carigrada. Tada je, u osvit XIII veka, Stefan Nemanjić tražio kraljevski venac od pape Inoćentija III, ali je ta akcija doživela neuspeh zbog protivljenja susedne Ugarske. Neuspeh prvog pokušaja nije obeshrabrio Stefana Nemanjića, koji je sada želio da iskoristi pojačano političko interesovanje papskog dvora za događaje i odnose na Balkanskom poluostrvu. Stefan Nemanjić stoga upućuje 1217. godine izaslanike papi Honoriju III, tražeći ponovo kraljevsku krunu. Ovoga puta papa izlazi u susret želji srpskog vladara i preko posebnog legata šalje mu kraljevski venac." (str 299 i 300)

Svi Nemanjini sinovi su priznavali vrhovni autoritet Pape: Pošto je Srbija postala kraljevina, dakle nezavisna država, stekla je pravo da ima svoju autokefalnu crkvu, jer u pravoslavlju je pravilo da svaki narod koji ima svoju državu ima i pravo na svoju autokefalnu crkvu i to je ustanovljeno još 451. godine, na vaseljenskom saboru u Halkidonu. O tome je Analitika u oktobru 2018. objavila tekst "Odluka vaseljenskog patrijarha je kanonska, zasnovana na odredbama Halkidonskog i Trulskog sabora" - link.

Dr Đoko Slijepčević piše: “Kada je Sv. Sava zatražio crkvenu samostalnost za Srbiju, Srbija je već bila kraljevina i kao takva imala pravo na samostalnu crkvu.“ (Istorija Srpske pravoslavne crkve, Prva knjiga – Od pokrštavanja Srba do kraja XVIII veka, Beograd, 1991, str. 81), Beograd, 1991, str. 81)

Sava je crkvenu samostalnost za Srbiju isposlovao kod Nikejskog cara i njegovog patrijarha, 1219. godine, postao njen prvi poglavar - arhiepiskop. Zatim je sa grčkog na slovenski jezik oko 1219. preveo Nomokanon, tj Krmčiju - zbornik crkvenih zakona, u kom je zapisao da Rimu pripada pravo nadzora u svim zemljama i gradovima. Pročitajmo citat koji su objavile nacionalističke Večernje novosti u tekstu "Krmčija Svetog Save" (2. januar 2014): "U zborniku crkvenih zakona, poznatom kao Savina Krmčija, pripremanog u manastiru Hilandaru (1219), navedeno je - „da sv. Apostolskoj stolici rimskoj pripada pravo nadzora u svim zemljama i gradovima“. I u Hilandarskom tipiku Sv. Sava je ostao dosledan. U tome su ga sledili i vladari iz dinastije Nemanjića, svi pre cara Dušana." (link)

Sljedeći Savin korak je bio da u Srpskoj i pomorskoj zemlji organizuje crkveno ustrojstvo, između ostaloga i da državu Nemanjića podijeli na eparhije. Tako je od Pape dobio dozvolu da u Zeti koristi rimokatoličke crkve i manastire u koje je uselio monahe i sveštenike koji su praktikovali pravoslavni grčko-srpski obred. U Srbiji, đe je crkvenu organizaciju do osamostaljenja Srpske crkve držala Ohridska arhiepiskopija oćerao je grčke episkope i postavio svoje ljude. Akademik SANU Dimitrije Bogdanović piše: "Drukčije se srpska autokefalna crkva postavila prema pravoslavnim grčkim episkopima na teritoriji srpske države. Sva trojica episkopa - raški, prizrenski i lipljanski bili su odmah ili nešto kasnije, milom ili silom - zamenjeni Srbima." (Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1379), Beograd, 1994, str 320)

Ovi Savini postupci izazvali su protivljenje Ohridskog arhiepiskopa Dimitrija Homatijana koji je Savi u maju 1220. uputio pismo protesta i zaprijetio mu prokletstvom, pismo možete pročitati na sajtu montenegrina.net - link.

Nemanja je kao svog naslednika na tronu ostavio Stefana kasnije nazvanog Prvovenčani, koji nije bio prvorođeni sin, već je to bio Vukan - kome je Nemanja  dodijelio Duklju i još neke krajeve. Zašto Nemanja nije Vukana, kao prvorođenog sina postavio za vladara, kako je bilo uobičajeno u srednjem vijeku, nije jasno i nema izvora koji to mogu razjasniti. Sima Ćirković piše o Vukanu koji je vladao Dukljom: "Dok je Stefan bio tesno povezan sa Vizantijom, Vukan, čije je državno težište bilo na teritorijama nekadašnje dukljanske države "kraljevstva Dalmacije i Duklje", bio je više orijentisan prema katoličkim zemljama Zapada. . . S papom Inoćentijem III stupio je u vezu i Vukan, koga su s katoličkom crkvom spajali primorski gradovi kojima je vladao. On je odnekud verovao i tvrdio da je u srodstvu s papom Inoćentijem III i u svojoj državi i susedstvu predstavljao se kao revnosni zaštitnik katoličke crkve." (Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1379), Beograd, 1994, str 264 i 266)

Poslije Nemanjine smrti stariji brat Vukan je uz pomoć "inoplemenika" (Mađara) napao srednjeg brata Stefana i oteo mu tron, no nakon nekoliko godina braća su se pomirila, a Stefan je opet postao veliki župan, a 1217. godine voljom pape - kralj.

Sinovi Nemanjini su, van svake sumnje, priznavali prvijenstvo Pape u hrišćanstvu i djelovali su u skladu sa tim, Papi jesu djelima pružali dokaze da su njegovi vjerni podanici. Naravno, Nemanjini sinovi su, što se obreda i načina upražnjavanja vjere bili odani grčkom pravoslavlju, to je takođe jasno. Razlog zašto su priznavali supremaciju Pape (a od toga su i imali velike koristi), je - strah. Od 1198. godine do 1216. na tronu u Vatikanu bio je jedan od najmoćnijih, najsurovijih i najenergičnijih Papa u istoriji - Papa Inoćentije III (Innocentius III). Taj Papa je nad katarima (kao i Stefan Nemanja nad bogumilima) – izvršio ono što danas zovemo - genocid. U srednjevjekovnoj Francuskoj bogumili su zvani katarima, oni su bili pripadnici hrišćanskog pokreta koji se širio Evropom od 11. do 14. vijeka. Smatra se da je katarsko učenje nastalo pod uticajem bogumilskog učenja sa Balkana, a Rimska crkva tj Inoćentije III je katare zbog njihovih ubjeđenja proglasila za jeretike i surovo ih progonila krajem 12. i početkom 13. vijeka. Inoćentije III je pozvao na krstaški rat protiv katara. Poslije više godina krstaški rat je završen tako što su ubijene desetine, pa čak i stotine hiljada katara, a za razliku od Nemanje koji je takođe izvršio pokolj bogumila, papa Inoćentija III nije svetac Rimske crkve. Ovaj Papa je bio revnosni organizator krstaških pohoda, u njegovo vrijeme Latini su 1204. osvojili Carigrad (istina, duša poduhvata je bio mletački dužd Enriko Dandolo). Prema tome, ovaj Papa nije trpio vjerske nesuglasice, bio je krajnje vjerski netolerantan, da su sinovi Nemanjini njemu saopštili da im on nije vrhovni autoritet moglo se u tom slučaju desiti, i to vrlo lako, da im Inoćentije III pošalje krstaše i sa śevera i iz Carigrada koji bi Srbiju s početka XII vijeka lagano skršili, ako pretpostavimo da bi Srbija Nemanjinih sinova uopšte pružala otpor. Sinovi Nemanjini su pored ovakvog pape bili, što bi rekli Crnogorci - "mirni ka' bubice".

Prvi Nemanjići su neiskreno priznavali supremaciju Pape, sigurno je da su mnogo više vjerovali u ispravnost vizantijske/grčke verzije hrišćanstva. Istina, moramo imati na umu, dogmatske razlike između rimokatoličanstva i pravoslavlja su vrlo male.

Pročitali smo, sami akademik Ćirković oprezno za Vukana Nemanjića kaže - da se "PREDSTAVLJAO" kao "revnosni zaštitnik katoličke crkve", Ćirković baš i ne vjeruje da je on zaista to bio, već da se tako Papi - p r e d s t a v lj a o.

Tako su Nemanjini sinovi (Sava prije svih), serijom vještih političkih igara dobili kraljevinu, odlično se okoristili time što su Latini 1204. osvojili Carigrad, osnovali svoju sopstvenu privatnu crkvu i osigurali dobre odnose sa Rimskom crkvom.

Sredinom 14. vijeka papa od kralja Dušana tražio da mu se vrate crkve i manastiri: U tekstu na Analitici od 29. januara (link) citiran je dio iz rada Petra Šerovića u kojem on pojašnjava kako je Papa 1346. godine tražio od Dušana da mu se vrate manastiri i crkve koje su zauzeli Dušanovi prethodnici. Kralj Dušan je bio jako odan pravoslavlju, postoje izvještaji da je bio vrlo netolerantan prema rimokatolicima i da ih je progonio, kad je Papa to razumio, tražio je da mu se vrate crkve i manastiri koje su Nemanjići na prevaran način prisvojili.

Papa je 130 godina nakon što je Srbija postala kraljevina shvatio da crkve i manastiri koji su im ustupljeni nijesu u rukama onih koji ga priznaju kao vrhovnog vjerskog autoriteta.

Nemanjići sami sebe isproglašavali za svetitelje?! Još jedna vrhunska prepredenost proizašla iz kuće Nemanjića je njihovo proglašavanje samih sebe za svetitelje. Pošto je Sava isposlovao autokefalnu crkvu za državu koja je bila u vlasništvu njegove porodice, to je značilo da crkva Srpskih i pomorskih zemalja ima pravo i da proglašava svetitelje. Nemanjići su se odmah dośetili kako da učvrste svoju dinastiju, da joj podignu ugled u plemstvu i narodu, pa je tako sami Sava proglasio prvo oca za sveca, a zatim je kanonizovao i brata Stefana Prvovenčanog. Sava je time pokazao put i svojoj porodici i svojoj crkvi kako da se Nemanjići učvrste kao dinastija i zatim su skoro svi vladari Nemanjići proglašeni za svece. Profesor univerziteta, vizantolog Radivoj Radić, saopštava: “Među srpskim srednjovekovnim vladarima iz dinastije Nemanjića za svece nisu proglašeni kralj Radoslav (1228-1234), kralj Stefan Uroš I (1243-1276) i kralj i car Stefan Dušan (1331-1335).” (Radivoj Radić, Zašto Dušan Silni nije i sveti - Uzvisi se srcem, Politikin Zabavnik, broj 3131, 2012. g.)

Akademik SANU Miloš Blagojević lijepo objašnjava da je kanonizovanje Nemanjića bila politička rabota: “Otkako je kanonizovan Stefan Nemanja – Sveti Simeon Mirotočivi – pronađen je način da se neprekidno pojačava ugled dinastije Nemanjića. Kanonizacija srpskih vladara vršena je ipak po nekom sistemu, a ne proizvoljno, kao što to na prvi mah izgleda. Sveti Sava kanonizovao je ne samo svog oca, Simeona Nemanju, već i svog brata Stefana Prvovjenčanog, koji je pred smrt postao monah Simon. Kanonizacijom Stefana Prvovjenčanog osiguran je na najefikasniji način položaj njegovih sinova, kao potencijalnih kraljeva Srbije . . . Prema tome izvršena kanonizacija imala je koliko vjersku toliko i političku dimenziju. Utemeljivanje kulta prvog srpskog kralja pozitivno je djelovalo na snaženje srpske državnosti. Od tog vremena njegove mošti su pred­stavljale ne samo veliku svetinju, već i najveću političku dragocjenost srpskog naroda.” (Uloga crkve u istoriji srpske državnosti, ”Dan”, 14. XII 2011)

Danas postoje političari koji se bukvalno svakodnevno pojavljuju pred narodom, posredstvom TV i na druge načine. Vjerovali ili ne, prije 700-800 godina Nemanjići su bili u stanju da sebe na vrlo sličan način reklamiraju! O tome dalje piše Blagojević: “Is­tovremeno sa ‘lozom’, likovi pojedinih članova dinastije Nemanjića, naročito Ne­manje i Save, bili su živopisani po svim značajnijim hramovima srednjovjekovne Srbije. Srpski narod je tako mogao uvijek da vidi Nemanjiće zajedno sa likovima starozavjetnih proroka, careva i najvećih hrišćanskih svetitelja. Bila je to za ono vrijeme i najefikasnija vjersko-državna propaganda.“ (Uloga crkve u istoriji srpske državnosti, ”Dan”, 14. XII 2011)

Tako su narodu koji je na liturgijama i u drugim prilikama pośećivao crkve, neprestano pred očima bili članovi dinastije Nemanjić, morali su se urezati u kolektivnu narodnu svijest, i to kao sveci.

I još Blagojević piše: “Poslije kanon­izacije Stefana Prvovjenčanog sužene su mogućnosti srpskoj vlasteli da bira i dovodi nove kraljeve. . . Kanonizovanje Stefana Nemanje, Stefana Prvovjenčanog, kralja Milutina i Stefana Dečanskog, u periodu od 130 godina, učinilo je dinasti­ju Nemanjića nezamjenljivom i nepomjerljivom.” (Uloga crkve u istoriji srpske državnosti, ”Dan”, 14. XII 2011)

Inače, Nemanjići su tada uspostavili pravilo da Srpska crkva može bilo koga kanonizovati, bez ikakvih pravila, što su pokazali na primjeru sopstvene dinastije. Ako bi se poštovala stroga pravila o tome ko može biti kanonizovan, samo bi se možda za par Nemanjića pojavila pomisao da budu proglašeni svetima. Sveti Sava takođe zbog nekih postupaka ne bi mogao biti kanonizovan, ali on je uradio tako veliko djelo, osamostalio je crkvu i preko nje napravio vječnu "fabriku" za proizvodnju novih Srba, te zbog tako velikog djela ima smisla što je on svetitelj. Sv. Savu i katolička crkva priznaje za sveca. Kad kažem da je napravio "fabriku" za proizvodnju Srba, samo se priśetimo dešavanja iz proteklih godina kada su Albanac Mahmut Bušatlija i Musliman Emir Kusturica kršteni u SPC, pa su odmah izmaštali i svoje srpsko "etničko" porijeklo. Kad postaneš vjernik SPC postaneš i Srbin, nema veze kojeg si etničkog porijekla, bar je srpskim nacionalnim rabotnicima najlakša stvar na svijetu da isfantaziraju srpsku istoriju, porijeklo i etnogenezu. Nema im ništa lakše od toga. Od ostalih Nemanjića, niti jedan ne ispunjava uslove da bude kanonizovan: Nemanja je izvršio genocid nad bogumilima, Milutin je konzumirao brak sa 8-godišnjom Simonidom i oslijepio je (tj pokušao) sina Dečanskog, Milutinov sin Dečanski je poslije jedne bitke sa polubratom Konstantinom dao da se ovaj preśeče na pola, izvori kažu da je Dušanov sin Uroš bio lud, a ne "nejak". Itd.

Dan danas u Srpskoj crkvi ne postoje bilo kakvi kriterijumi u vezi sa kanonizacijama. Jedini uslov da bi neko bio kanonizovan je da se neka preminula osoba sviđa nekom episkopu SPC i onda ovaj samo treba da nagovori još neke episkope - eto sveca! Tako je vladika Amfilohije predložio Njegoša za sveca, jer voli njegove pjesme! To je pośedočio u Ostrogu svještenik Dragan Stanišić 22. juna 2013. godine, Analitika je o tome 19. maja 2016 objavila članak "Evo zašto je vladika Amfilohije Njegoša predložio za sveca".

Prepredenost nije pomogla protiv Turaka: Prepredenost je bila na visokoj cijeni u porodici Nemanjića,  Nemanja se bacao ničice pred protivnicima, moleći za milost; Sava, Vukan i Prvovenčani su lukavo balansirali između straha od rimskog pape i odanosti grčkoj verziji hrišćanstva; Nemanjići su još jednom domišljatošću - kanonizacijom skoro svih vladara iz svoje porodice - učvrstili svoj položaj.

Ima još lukavo odigranih političkih igara Nemanjića (ukombinovanih sa nasiljem), možda budem o tome pisao neki drugi put.

No, Nemanjićima lukave igre ništa nijesu pomogle protiv Osmanlija, već je Dušan trpio žestoke poraze od njih, o tome je Analitika pisala 22. decembra 2015. u tekstu "Caru Dušanu niko nije priznavao carsku titulu". Nemanjići su bili slabi ratnici, i ko misli da su bili veliki ratnici mora da zna da je to ništa drugo do još jedan velikosrpski - mit. Vojne pobjede koje su ostvarili, postignute su protiv Dukljana, Bugara i Vizantije (koja se raspadala u građanskim ratovima), sve te pobjede protiv balkanskih velikaša ostvarene u malim bitkama, uostalom niko ni u Srbiji ni u Crnoj Gori ne zna da navede jednu jedinu veliku Dušanovu bitku protiv Vizantinaca.

Turci su još u 14. i 15. vijeku uništili državu Nemanjića i etnički počistili prave Srbe/Slovene koji su u njoj živjeli, o tome je Analitika pisala prije skoro 6 godina u tekstu "Kako je etnički preoblikovan Balkan". Ogromna novčana sredstva do kojih su se Nemanjići u 14. vijeku domogli (zahvaljujući rudnicima srebra i zlata) nijesu upotrijebili za odbranu svog naroda, a pošteno govoreći nisu ni umjeli da ih upotrijebe. Ni svetačke "moći" Nemanjića nijesu pomogle da Srbija ne padne u viševjekovno ropstvo.