U izdanju Udruženja pravnika Crne Gore iz štampe je izašao novi broj „Pravnog zbornika“, časopisa za pravnu teoriju i praksu, koji crnogorskoj pravničkoj publici donosi ukupno 12 autorskih radova.
Udruženje pravnika, izlaženjem novog broja zbornika, obilježava Dan Udruženja – 1. jul, dan kada je prije 88 godina u Podgorici izašao prvi broj časopisa. Istovremeno, u ovom izdanju akademik Zoran Rašović je priredio članak koji prate izvorna dokumenta vezana za bračni ugovor crnogorske princeze Jelene i italijanskog princa Viktora Emanuela III, čime Udruženje pravnika daje svoj doprinos obilježavanju 100 godina od smrti kralja Nikole I.
Redakcijski odbor u novom izdanju časopisa opredijelio se za publikovanje rada profesora Mirka Vasiljevića sa Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu, koji tretira novi crnogorski zakon o privrednim društvima, dok profesorica Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore Maja Kostić-Mandić obrađuje pitanje novog globalnog pravnog okvira u oblasti priznanja i izvršenja stranih sudskih odluka.
Profesor sa Univerziteta „Mediteran“ dr Miloš Vukčević svoj rad je posvetio pitanju zaštite prava potrošača i troškovima obrade kredita, a dekan Fakulteta za državne i evropske studije dr Đorđije Blažić u okviru rubrike koja tretira izborno pravo analizira komparativne modele izbornih sistema.
Autori članaka, priloga i ogleda, pored profesora sa tri crnogorska univerziteta su i mlađi autori koji na ovaj način unapređuju svoje pravničke karijere, pa su tako svoje članke objavili i dr Andreja Mihailović i Luka Prelević koji, u koautorstvu, tretiraju pitanje zaštite manjina po kapitalu kao mjere korporativne demokratije, dok mr Milena Tomić i Vladan Stojanović se bave, u svojim zasebnim radovima, novim zakonom o životnom partnerstvu lica istog pola.
Doktorand Ivan Jeknić tretira „ćutanje elektronske uprave“, dok iz oblasti krivičnog prava Krsto Pejović obrađuje pitanje pretresa stana na osnovu sudske naredbe, a sudija Tamara Spasojević pitanje izvršenja kazne zatvora u prostorijama za stanovanje.
Novo izdanje „Pravnog zbornika“ donosi i prikaz knjige akademika Šerba Rastodera, koji je priredio dr Mladen Vukčević.
Poseban dodatak, koji je publikovan u ovom broju „Pravnog zbornika“, povodom Dana Udruženja pravnika su sva registraciona dokumenta Udruženja u periodu 1999 – 2021. godina.
Sa izlaženjem ovog broja „Pravnog zbornika“, koji je pripreman u vrlo osjetljivom vremenu pandemije korona-19 virusa, dodaje se još jedna godina uspješnog rada, u dosadašnjih 88 godina trajanja časopisa i Udruženja pravnika Crne Gore kao izdavača. Na ovaj način se ostvaruje namjera uređivačkog tima da časopis za pravnu teoriju i praksu „Pravni zbornik“ i u budućnosti ostane „riznica crnogorske pravne baštine“.
„Pravni zbornik“, u novom izdanju, štampan je na preko 300 strana i u tiražu od 200 primjeraka.
Časopis se komercijalno ne distribuira, već se besplatno dostavlja autorima, bibliotekama, sudovima, fakultetima itd.
Svjedok trajanja crnogorske pravne misli
Od osnivanja do danas u „Pravnom zborniku“ je objavljeno 1.522 članka, priloga i ogleda od ukupno 568 autora iz Crne Gore i inostranstva.
Stoga, sadašnja generacija crnogorskih pravnika, urednika i članova redakcijskog odbora časopisa, može biti više nego ponosna na istorijsko trajanje, društveno utemeljenje i ostvarene ideale osnivača časopisa. Skoro devet decenija dugo trajanje „Pravnog zbornika“ daje za pravo da se ima smatrati riznicom crnogorske pravne baštine i svjedokom trajanja crnogorske pravne misli.
„Pravni zbornik“, čiji je prvi broj objavljen 1. jula 1933. godine u Podgorici, u to vrijeme bio je jedino pravno glasilo na području Crne Gore. Utemeljivač, osnivač i vlasnik bio je Milovan M. Vuković, a prvi glavni i odgovorni urednik Božidar S. Tomović, za koje s pravom možemo reći da su bili najpoznatiji i najobrazovaniji crnogorski pravnici tog vremena. Pored njih, prvi redakcijski odbor sačinjavali su istaknuti pravnici tog vremena Boško Bojović, Marko Popović i Petar F. Protić.
Na godišnjoj skupštini Udruženja pravnika Crne Gore održanoj u Podgorici 11. aprila 1937. godine časopis postaje zvanično glasilo Udruženja pravnika.
Značaj osnivanja i izlaženja „Pravnog zbornika“ može se cijeniti samo ako se sagleda kontekst vremena u kom je nastao, jer Crna Gora tada nije imala niti jednu visokoškolsku pravnu instituciju, nijedan organizovan oblik izučavanja crnogorske pravne istorije, niti pravnika sa naučnim zvanjima. U programskom tekstu objavljenom u prvom broju, između ostalog, se navodi da „Pravni zbornik“ treba da bude činilac „buđenja jednog novog života na polju prava, čiji su nosioci mlađi pravnici Crnogorci“, jer je postojala „jedna mučna istina“, koja se ogleda u tome da se „ne bi ni pominjalo ime Crne Gore kao pravne zemlje da ne postoji Bogišićev Imovinski zakonik“.
Jedan od hroničara „Pravnog zbornika“ ugledni crnogorski pravnik Petar Stojanović zapisao je da je „Pravni zbornik“ imao je veliku ulogu u očuvanju crnogorske pravne tradicije, s obzirom na to da pravni život Crne Gore nije bio predmet izučavanja na visokoškolskim institucijama Kraljevine Jugoslavije, kao i to da su se teme iz ove oblasti rijetko mogle naći u naučnim i stručnim publikacijama tog doba. Takođe, pravnički kadar Crne Gore školovao se na strani i sva saznanja o pravu sticao na osnovu pravne istorije drugih naroda, što je dovelo do nepoznavanja pravne istorije Crne Gore i „nekritičnog prenošenja stečenog znanja i iskustava drugih naroda na osobenu crnogorsku sredinu“.
O izdavaču časopisa, Udruženju pravnika Crne Gore, dr Mladen Vukčević zapisuje „počev od ljeta 1933. trajanje Udruženja pravnika Crne Gore pamti pet državnopravnih oblika koji su tvorili biće Crne Gore, od monarhije do republike, od unitarne države do članice socijalističke federacije, od članice državne zajednice do obnovljene suverene države. Od tada Udruženje bilježi kontinuitet kojim se ne može pohvaliti bilo koja vladina institucija ili nevladina organizacija, u koji je ugrađena misija izgradnje boljeg i pravednijeg društva“.
Pregalaštvo redakcije časopisa i glavnih i odgovornih urednika omogućilo je pravnoj i široj stručnoj javnosti da zahvaljujući stvaralaštvu objavljenom na stranicama „Pravnog zbornika“ pomogne čitavim generacijama crnogorskih pravnika da po uzoru na čuvenu Bogišićevu misao bolje razumiju biće i suštinu pravne misli. Sadašnja uloga „Pravnog zbornika“ i njegov trajući kontinuitet izlaženja obavezuje ga da na svojim stranicama dodatno razvije stvaralačku–kritičku misao, dijelom zamrlu u sadašnjosti i da svojom uređivačkom politikom podstakne da se fokus autora ne zadržava samo na objašnjavaju „kakvo pravo jeste nego i kako bi ono trebalo da bude“.
Glavni i odgovorni urednici „Pravnog zbornika“
Božidar S. Tomović (1933-1941)
Božo Vujošević (1960-1970)
Stojan Đuranović (1970-1980)
Prof. dr Slobodan Blagojević (1980-1990)
Dr Čedomir Bogićević (1993-2003)
Željko Tomović (2003-2008)
Prof. dr Branislav Radulović (2008-2021)
Promocija
Povodom Dana Udruženja pravnika Crne Gore, održaće se deveta sesija IUS FORUM-a na kojoj će se obaviti pomocija novog broja „Pravnog zbornika“.
Na promociji će govoriti akademik Zoran Rašović - predsjednik Senata UPCG, dr Branislav Radulović - glavni i odgovorni urednik časopisa, dr Nikola Dožić - zamjenik urednika časopisa, dr Maja Kostić - Mandić - potpredsjednica Udruženja i dr Miloš Vukčević - član Redakcije.
Ius Forum će se održati 1. 7. 2021. godine (četvrtak) u 19 sati u multimedijalnoj sali KIC-a u Podgorici. Svim prisutnim na promociji biće uručeno novo izdanje „Pravnog zbornika“.
(Autor je predsjednik Udruženja pravnika Crne Gore i glavni i odgovorni urednik časopisa „Pravni zbornik“)
