Muzika

Vremeplov. 27. januar 1756.

Na današnji dan: Rođen Volfgang Amadeus Mocart

Na današnji dan: Rođen Volfgang Amadeus Mocart Foto: Wikimedia Commons
Vremeplov Analitike
Vremeplov AnalitikeAutor
Portal AnalitikaIzvor

O Volfgangu Amadeusu Mocartu znamo da je talenat za komponovanje pokazao u najranijem djetinjstvu, da je jedan od najvećih muzičkih genija svih vremena, da je njegov svega 35 godina dug život bio veoma težak i da mu na sahrani nije bilo nikoga. Znamo i da notne zapise njegovih djela nalazimo označene slovom K i brojem, znamo da je živio u Salcburgu, Parizu, Beču i Minhenu. Vizualizujemo njegobv lik na osnovu nekoliko poznatih portreta, na kojima je uvijek bio prikazan s perikom koju je nosio najvjerovatnije kako bi mu prekrila deformitet na lijevom uhu. Nagađamo o njegovom odnosu sa italijanskim kompozirorom Salijerijem na osnovu tragedije „Mocart i Salijeri“ Aleksandra Puškina i njenih kasnijih interpretacija, umjesto na osnovu istorijskih činjenica. Ipak, o Mocartu mnogo toga zauvijek je ostalo tajna u koju su decenijama istoričari bezuspješno pokušavali da proniknu.

Rođen je u Salcburgu 1756. godine, kao dijete poznatog muzičara Leopolda koji je na kneževom dvoru muzički obrazovao nadbiskupa. Upravo u godini rođenja sina objavio je rad o osnovama sviranja violine koji je i danas zapažen, međutim, fokus sa sopstvene muzičke karijere skrenuo je ka obrazovanju djece – Volfganga, koji je imao nesvakidašnje sposobnosti, kao i njegove sestre Marije Ane, zvane Nanerl, koja je takođe imala interesovanja za bavljenje muzikom.

Sa svega četiri godine mogao je napamet da odsvira nekoliko djela na čembalu, a prvi nastup imao je sa pet godina pred veoma sumnjičavom publikom koja nije ni slutila da će prisustvovati istorijskom trenutku i prva upoznati čudo od djeteta o čije se „božanstvenom šarmu“ nakon toga govorilo i u Minhenu, gdje je takođe nastupao. Sa šest godina dva puta je nastupio u dvorcu Šenbrun za caricu Mariju Tereziju, koja im je poklonila svečana odijela koja su pripadala njenoj djeci.

Mocart nije imao ni devet godina kada je u Londonu objavio svoje prve simfonije, prve sonate za čembalo, prva vokalna djela, kao i prve koncerte. Muzičku zrelost imao je još prije desetog rođendana. Tokom povratka u rodni Salcburg, čudo od djeteta osvojilo je čitavu evropsku muzičku scenu u Holandiji, Francuskoj i Švajcarskoj. Od oca je nastavio da dobija obrazovanje potrebno za komponovanje, pa je već sa 11 godina maštao o komponovanju prve opere, a kako ta vrsta muzike nije bila naročito omiljena u Salcburgu, da bi ostvario san svog talentovanog sina, otac ga je odveo u Beč. Međutim, u prvobitnim namjerama spriječila ih je epidemija velikih boginja koja se tada širila austrijskom prijestonicom.

U narednim godinama, živeći u Parizu, a zatim ponovo u Beču bio je veoma plodan kompozitor, stvorivši više od 600 djela najrazličitijih žanrova i to simfonije, od kojih su najpoznatije su Pariska, Hafner, Linc, Praška, Simfonija broj 40 i Jupiter, klavirski koncerti – najpoznatiji su broj 21, broj 25 i broj 26, violinski koncerti – najpoznatiji su br. 3 i br. 5, klavirskih sonata – najpoznatija je br. 11 ili „Turski marš“, violinske sonate, gudački kvarteti – najpoznatiji su Hajdn kvarteti, gudački kvinteti, serenade, od kojih je najpoznatija „Mala noćna muzika“, opere, od kojih su najpoznatije „Otmica iz saraja“, „Figarova ženidba“, „Don Đovani“, „Tako čine sve“ i „Čarobna frula“, mise – najpoznatije su Krunidbena misa i Velika misa, kao i nedovršeni „Rekvijem“.

Iako je većinu života proveo u borbi za materijalnu sigurnost, suprotno vjerovanju da je umro ostavljen i siromašan – teorijama koje su građene na osnovu priča u vrijeme romantizma u kojima se vrijednost umjetnika naglašavala stvaranjem predstave o neshvaćenima i zapostavljenima – Mocart je umro vrativši se iz Praga sa unosne turneje, u stanu u kojem je živio sa suprugom Konstancom i dvoje djece 5. decembra 1791. godine u Beču.


Portal Analitika