Društvo

Vremeplov: 18. avgust 1886.

Na današnji dan: Knjaževina Crna Gora potpisala Konkordat sa Vatikanom

Na današnji dan prije 135 godina potpisan je Konkordat između Knjaževine Crne Gore i Vatikana. Riječ je o ugovoru kojim je definisan položaj Rimokatoličke crkve u Crnoj Gori.

Jovan Sundečić Foto: Wikimedia Commons
Jovan Sundečić
Vremeplov Analitike
Vremeplov AnalitikeAutor
Portal Analitika - ArhivaIzvor

U ime crnogorske Vlade dokument je potpisao Jovan Sundečić, sekretar knjaza Nikole, a u ime Vatikana kardinal Jakobini.

U sklapanju ugovora, kojim je knjaz Nikola želio da katoličku crkvu u Crnoj Gori osamostali i učini nezavisnom od skadarskog biskupa, posredovao je Josip Juraj Štrosmajer. 

U članu 3. zapisano je da će „Papa prije nego konačno imenuje arhiepiskopa barskoga upoznati crnogorsku vladu o osobi kandidata, da se vidi ima li čina ili razloga političke ili građanske naravi koji bi se tome protivili”. 

Prvi barski nadbiskup bio je Šimun Milinović. On je, kao i nadbiskupi nakon njega, bio dužan da položi zakletvu vjernosti knjazu crnogorskome i da u sporazumu sa vladom ustanovljuje parohije. 

Ugovor koji je ratifikovan 7. oktobra iste godine bio je značajan doprinos inače dobrim međukonfesionalnim odnosima u Crnoj Gori.

Univerzitetski profesor iz Peskare Frančesko Kakamo pisao je o poznatom ugovoru iz 1866. godine između pape Lava XIII i knjaza Nikole Petrovića, s nazivom Konkordat, a taj događaj posmatrao je u kontekstu istočne politike Vatikana od druge polovine XIX vijeka.

"Imajući u vidu politiku koju je Sveta stolica sa stupanjem Lava XIII na papski tron zauzela prema istočnoj Evropi, interesovanje pape Joakima Pečija za lokalne hrišćanske narode, napori koje je uložio da bi pospješio dijalog sa pravoslavnim svijetom, i, u perspektivi, učinio mogućim ujedinjenje dviju crkava - konkordat koji je 1886. zaključen sa jednom malom balkanskom državom, Crnom Gorom, mogao bi se učiniti skromnim i marginalnim događajem.

Rekonstrukcija dugog i napornog puta koji je doveo do uređenja odnosa između Rima i Cetinja daje nam, međutim, sasvim drugačiju sliku. Punih osam godina traganje za jednim sporazumom uključivalo je, na jednoj strani, ljude iz vrha katoličke crkve, od Lava XIII do njegovih državnih sekretara, prvo kardinala Nina, potom njegovog nasljednika Jakobinija, a na drugoj dva najupečatljivija predstavnika južnoslovenskog svijeta, knjaza Nikolu Petrovića - Njegoša i biskupa Štrosmajera.

Uostalom, nije moglo ni biti drugačije, ako se ima na umu da je konkordat iz 1886. god, u stvari, bio prvi konkordat usmjeren ka uređenju odnosa između Svete stolice i jedne pravoslavne države, uz sve probleme političke, pravne i vjerske prirode, koji su pratili njegovu izradu i uz sve nade i iščekivanja koje je budio."

Portal Analitika