Sci/Tech

Zoran Ilinčić: Sonda Juno protiv tajni planete Jupiter

Portal Analitika objavljuje autorski tekst poznatog crnogorskog naučnika i pronalazača Zorana Ilinčića o svemirskoj sondi Juno i njenom snimanju planete Jupiter.
Zoran Ilinčić: Sonda Juno protiv tajni planete Jupiter
Portal AnalitikaIzvor

Jupiter je najveća planeta u Sunčevom sistemu.

Prečnik Jupitera je oko 143 hiljade kilometara, što je više od 11. puta veća vrijednost od prečnika Zemlje.

Srednja udaljenost Jupitera od Sunca je oko 778,33 miliona kilometara, što znači da je rastojanje između njega i Zemlje oko 4,2 puta veće nego rastojanje od Zemlje do Sunca.

Jupiter ima vrlo malu specifičnu gustinu i to 1,33 gr/cm3.

Razlog za to je jezgro Jupitera u vrlo debelom gasnom omotaču.

Masa Jupitera iznosi 18,99 x 1026 kg, što je 318. puta više od mase Zemlje, a 1047. puta manje od mase Sunca.

Jupiter je jedina od planeta u Sunčevom sistemu koja odaje više toplote u Svemir nego što prima od Sunca.

To ukazuje na mogućnost da se unutar Jupitera odvijaju neki procesi  koji za posljedicu imaju stvaranje toplote.

Jupiter ima najače magnetno polje od svih planeta u Sunčevom sistemu.

Slično Suncu i Jupiter ima različite periode rotacije oko svoje ose pojasa polova i ekvatorijalnog pojasa.

Naime, ekvatorijalni pojas kod Jupitera se okrene oko svoje ose za 9 sati, 50 minuta i 30 sekundi, dok se pojas polova jednom okrene oko svoje ose za 5. minuta i 10. sekundi duže vrijeme.

Oko Sunca Jupiter se okrene za  11,86 zemaljskih godina.

Jupiter ima za sad poznatih 16 satelita, od kojih je jedan veći od planete Merkur, a tri su veća od Mjeseca.

Jupiter ima u svojoj orbiti prstenove koji su sastavljeni od manjih komada mase čija se veličina kreće od veličine slične meteorima pa do vrlo fine prašine.

Da bi se razjasnio bar mali dio nepoznanica vezanih za Jupiter, a samim tim i za druge planete, prema Jupiteru je 05.08.2011. godine sa Cape Canaverala, USA, lansirana sonda Juno.

Juno je ušao u orbitu oko Jupitera 05. jula 2016. godine i planirano je da obiđe Jupiter 37 puta za 20 mjeseci.

Juno je prva svemirska sonda u orbiti oko Jupitera nakon sonde Galileo, koja je pala na Jupiter 23. septembra 2003. godine.

Kraj misije sonde Juno je predviđen za 20. Februar 2018. godine, kada bi Juno trebao da se sruši na Jupiter.

Na Junu se nalazi sedam glavnih posmatračkih instrumenata koji treba da pomognu naučnicima da objasne porijeklo planeta, njihovu strukturu, sastav atmosfere i magnetne uticaje.

Naučnici NASA - e su postavili sebi još niz pitanja za čije rešenje traže podatke sa Juna.

Šta se dešava ispod gustih oblaka Jupiterove atmosfere?

Da li Jupiter ima čvrsto jezgro?

Da li ima vode u atmosferi Jupitera?

Šta je Velika Crvena Mrlja i kog je porijekla?

Sonda Juno kruži oko Jupiteraskoro godinu dana, a nedavno je poslala i prve podatke.

Kad već to ja nijesam uspio svojim hipotezama da značajnije utičem na uobičajenae stavove vezano za Jupiter, očito je da će ti podaci dobijeni od sonde Juno promijeniti važeća naučna shvatanja vezana za Jupiter, a i sve druge planete u Sunčevom sistemu.

Ranija posmatranja i podaci od sonde Galileo sugerisali su da Jupiter ima čvrsto jezgro od vodonika i metala, ali novi podaci to dovode u pitanje.

Takođe, prva mjerenja pokazuju da je magnetno polje 40 puta snažnije od Zemljinog, što je dva puta veće od dosadašnjih podataka, kao ida su unutrašnji slojevi Gasovitog džina vrlo heterogenog sastava.

Naučnici još nijesu u mogućnosti da povežu ogromu zapreminu Jupitera, njegovu vrlo malu specifičnu gustinu, centralno čvrsto jezgro, brzinu rotacije, Veliku Crvenu Mrlju, kao i niz drugih podataka.

U cilju da objasnim neke nelogičnosti u naučnim stavovima vezanim za Jupiter, ja sam još početkom devedesetih godina prošlog vijeka dao jednu hipotezu da se masa Jupitera sastoje iz centralnog jezgra, čija je specifična gustina slična specifičnoj gustini unutrašnjih planeta Sunčevog sistema, i dvodjelnog gasnog omotača u kom se nalazi pojas unutrašnjih satelita neznatno manje specifične težine od specifične težine jezgra planete.

Ti unutrašnji sateliti se ne mogu vidjeti spolja.

Dosadašnja mjerenja Juna i dobijeni podaci o heterogenosti sastava u unutrašnjosti Jupitera jasno ukazuju da je moja pretpostavka o unutrašnjim satelitima vjerovatno tačna.

Po mojim tadašnjim proračunima, koje sam bazirao na tada dostupnim podacima i prihvaćenim naučnim postulatima, izračunao sam da bi trebalo da u središtu Jupitera postoji čvrsto jezgro prečnika oko 2,4 puta većeg od prečnika Zemlje.

Baza za taj proračun su mi bile masa i prečnik Jupitera, njegova specifična težina i veličina magnetnog polja, pa sve to vezano za Teoriju gravitacije, po kojoj se sila gravitacionog uticaja mijenja sa kvadratom rastojanja, kao i analogije sa osobinama nama bližih i poznatijih planeta.

Takođe, neprihvatljivo mi je bilo stanovište nauke o postojanju tz. „metalnog vodonika“, a to iz razloga što vodonik u takvom stanju ne postoji nigdje drugo u Svemiru, pa se čak nije mogao dobiti ni u najboljim laboratorijama na Zemlji.

Pojam „metalnog vodonika“, je očito uveden kao „prelazno objašnjenje“, da bi se kako-tako objasnile te neočekivane karakteristike Jupitera.

Ja sam pokušao da nađem logično rješenje koje bi bilo posljedica naučno dokazanih istina i logičnog razmišljanja.

Tako sam, nakon niza proračuna, izveo sljedeće zaključke:

1.U ekvatorijalnoj zoni Gasnog omotača (3) Jupitera postoji pojas asteroida (8) koji se ne vide spolja i koji kruže oko Centralnog jezgra (1) i Omotača od tečnog gasa (2) Jupitera brzinom nešto većom od brzine kruženja tog ekvatorijalnog pojasa Gasnog Omotača (3) oko ose rotacije Jupitera.

Inače, putanje unutrašnjih asteroida mogu biti u ravnima koje imaju različit stepen inklinacije.

Ti sateliti takođe izazivaju poremećaje u veličini gravitacionog polja unutar gasne faze planete u odnosu na pretpostavljenu veličinu i raspored tog polja u slučaju kada bi planeta bila sastavljena samo od jezgra i gasnog omotača. Time se unutar gasnog omotača planete, a između unutrašnjih asteroida-satelita i jezgra planete, pojavljuju zone nulte gravitacije, tj. zone sa malom količinom gasa.

Brzina rotacije tih satelita je veća od brzine rotacije gasa na istom poluprečniku, što je jedan od mogućih razloga za izuzetno jaka i brza vertikalna strujanja gasova i vrtloge u vidljivom dijelu Jupitera.

Svojim kretanjem kroz zonu Gasnog omotača, asteroidi (8) povlače za sobom gas, pri čemu je brzina kruženja asteroida (8) veća od brzine kretanja gasa u ekvatorijalnoj zoni Jupitera.

Treba uzeti u obzir činjenicu da je brzina ekvatorijalnog pojasa gasa značajno veća od brzine zvuka, što znači da se iza svakog asteroida javlja bezvazdušni konus sa svim efektima koje izaziva. To se u prvom redu odnosi na vrlo brzo povlačenje gasa iz okruženja nakon njegovog prolaska, a to izaziva vrlo brze vjetrove i vrtloge.

Asteroidi u toku svog kretanja usporavaju i vremenom sigurno i padaju ka centru Jupitera.

Brzina kruženja asteroida (8) je značajno manja od brzine koja bi bila potrebna da oni ostanu u stabilnom kruženju oko centra Jupitera samo uslijed dejstva centrifugalne sile.

sonda-juno-sl-2

Na slici 2. je pokazan još jedan efekat, koji sam objasnio tek prije desetak godina,i koji  u sadejstvu sa tom brzinom rotacije omogućava kruženje asteroida.

Naime, činjenica je da pritisci u gasnom omotaču Jupitera rastu kako se ide od njegove površine ka centru.

Tako pritisci koji djeluju na površinu asteroida (8), čiji je prečnik D, su spoljni pritisak “ps” i unutrašnji pritisak “pu” i oni se značajno razlikuju, pri čemu je “pu” znatno veći od “ps”.

Taj efekat izaziva dodatnu silu na površinu asteroida, koja je usmjerena od centra planete prema spolja, pa uz dodatno sadejstvo centrifugalne sile, omogućavaju da asteroidi (8) imaju stabilnu rotaciju oko centralnog jezgra (1) i Omotača od tečnog gasa (2).

Asteroidi (8) u toku svoje rotacije oko centra Jupitera, stalno mijenjaju rastojanje od centra Jupitera, iz razloga stalno promjenjive njihove brzine kretanja uslovljene gravitacionom silom Sunca, koja ih u jednom periodu usporava a u drugom ubrzava.

2.            Kretanje ekvatorijalnog i ostalih pojaseva Gasnog omotača (3) Jupitera je uslovljeno njihovim povlačenjem od strane pojasa asteroida (8). Uslijed velike brzine kretanja gasa, na granicama ekvatorijalnog pojasa Gasnog omotača (3) se javlja pad pritiska, što u površinskoj zoni povlači gas iz okruženja, i to uslovljava obrtanje spoljnog pojasa VCM u smjeru suprotnom od kretanja kazaljke na satu. Sličan efekat izaziva i pad pritiska koji se javlja prolaskom asteroida (8) u zoni iza asteroida (8).

3.            Velika Crvena Mrlja je anticiklon koji je nastao uslijed rotacije gasa oko Sadašnje unutrašnje mase VCM, koja je vezana za jezgro Jupitera, i koja je manje specifične težine od specifične težine jezgra, i koja je značajno izdignuta iznad zone Omotača od tečnog gasa (2). Središnji i donji djelovi VCM rotiraju tako da onaj dio gasa koji se nalazi prema ekvatorijalnom pojasu gasa rotira u smjeru kao i ekvatorijalni pojas gasa, dok djelovi gasa VCM koji se nalaze u gornjoj zoni i na obodu VCM, uslijed već opisanog efekta, rotiraju u suprotnom smjeru.

4.            Boja VCM potiče od boje gasova koji dolaze iz unutrašnjeg dijela Gasnog omotača (3) i od gasova koji nastaju usled stalnog smanjenja Sadašnjeunutrašnje mase VCM erozijom, koju izaziva anticiklon, odnoseći čestice materije sa površine Sadašnje mase. Boja VCM se sa vremenom mijenja jer se mijenja sastav sloja Sadašnje mase koji se erozijom pretvara u gas i ide u VCM. Početna masa Sadašnje unutrašnje mase VCM koja se vremenom pretvarala u gas, sada je raspoređena po cijeloj zapremini Gasnog omotača (3). Temperatura gasa u površinskoj zoni VCM je povećana, jer gas dolazi iz donjih, toplijih slojeva.

5.            Veličina VCM se vremenom smanjivala iz razloga što se smanjuje sadašnja unutrašnja masa VCM. Za očekivati je da u nekom narednom periodu VCM u potpunosti nestane. To potkrepljuje i činjenica da od kada je prvi put primijećena VCM, njena veličina se stalno smanjuje.

6.            Brzina rotacije čvrstog dijela Jupitera je jednaka brzini rotacije VCM, tj. oko 6. Zemaljskih dana.

7.            Osnovni razlog postojanja izuzetno jakog magnetnog polja Jupitera je posledica velike razlike u brzini kruženja Gasnog omotača (3) i asteroida (8) u odnosu na čvrsti dio Jupitera, tj. oko Centralnog jezgra (1) i Gasnog omotača (2).

Činjenica da Jupiter ima 1047. puta manju masu od Sunca ukazuje na zaključak da procesi koji izazivaju stvaranje toplote nijesu posledica procesa sličnih na Suncu i drugim zvijezdama, već da im je uzrok drugačiji.

Jedini veliki izvor toplote u sadašnjim planetama je toplota nastala uslijed topljenja unutrašnjosti planete, a uslijed velikih pritisaka u njoj.

Što je veća masa planete, veći su i pritisci i temperatura.

Takođe, veća masa planete ima i veći toplotni potencijal, tj. može da akumulira veću količinu toplote.

Imajući u vidu sve ove karakteristike, kao i ogromnu debljinu gasnog omotača oko Jupitera, koji je svojevrstan izolacioni sloj, ja sam još prije desetak godina dao jednu Hipotezu:

-              Površinski sloj centralnog jezgra Jupitera je u vrelom stanju, pa jezgro Jupitera nema čvrstu koru u smislu čvrste Zemljine kore, već je ta kora vrela, tečna, pokretna i nestabilna i zagrijava donje slojeve atmosfere Jupitera.

Pri ovom razmatranju sam imao stanovište da u centru gasnog omotača Jupitera postoji jezgro koje ima prosječnu specifičnu gustinu sličnu gustini unutrašnjih planeta Sunčevog sistema.

S obzirom da je površina jezgra Jupitera vrlo vruća, atmosfera oko jezgra ima povišenu temperaturu i kao takva specifično je lakša od gornjih slojeva gasnog omotača, što izaziva jaka vertikalna strujanja u atmosferi Jupitera. Ta strujanja odnose toplotu koju generiše jezgro u spoljne slojeve Gasnog omotača, odakle se emituje toplotna energija u Svemir.

Na slici 1. prikazan je djelimični presjek Jupitera, gdje su Centralno jezgro (1), Omotač od tečnog gasa (2) i Gasni omotač (3).

sonda-juno-sl-1

S obzirom da VCM, kao i niz drugih ciklona i anticiklona na Jupiteru, rotira oko ose rotacije Jupitera sa periodom od oko 6. Zemaljskih dana, a kako smatram da je njihovo postojanje vezano za nepravilnosti povezane sa Centralnim jezgrom (1) i Omotačem od tečnog gasa (2), to znači da je period rotacije Centralnog jezgra (1) i Omotača od tečnog gasa (2) isti ili sličan periodu rotacije VCM, a to je oko šest Zemaljskih dana.

Očekujem da će podaci koje dobijamo od sonde Juno u potpunosti potvrditi moje proračune vezane za sastav i osobine planete Jupiter.

Do sada dobijeni podaci u potpunosti upućuju na to.

 

 

Portal Analitika