Ozonska rupa je dostigla svoj najveći jednodnevni obim za 2025. godinu početkom septembra, mjereći 8,83 miliona kvadratnih milja, što je oko 30 odsto manje od najveće rupe zabilježene 2006. godine.
Takozvana "ozonska rupa" nije stvarna rupa u ozonskom omotaču planete, već veliko područje Zemljine stratosfere s izuzetno niskim koncentracijama ozona.
Naučnici NOAA i NASA-e naglašavaju da nedavni nalazi pokazuju da napori za ograničavanje hemijskih spojeva koji oštećuju ozonski omotač mogu imati značajan uticaj.
Propisi su utvrđeni Montrealskim protokolom, koji je stupio na snagu 1992. godine. Naknadni amandmani pokreću postepeni oporavak ozonskog omotača, koji je i dalje na putu da se potpuno oporavi kasnije tokom ovog vijeka, jer zemlje širom svijeta zamjenjuju štetne tvari sigurnijim alternativama.
"Ovogodišnja rupa bi bila veća za više od milion kvadratnih milja da je u stratosferi još bilo isto toliko hlora kao prije 25 godina“, rekao je Paul Newman, viši naučnik na Univerzitetu Maryland i dugogodišnji vođa NASA-inog tima za istraživanje ozona.
Decenijama su hlorofluorougljici (CFC) i druga jedinjenja koja oštećuju ozonski omotač široko korišteni u aerosolnim sprejevima, pjenama, klima uređajima i frižiderima, uzrokujući značajno smanjenje nivoa ozona.
Prirodni faktori, poput temperature i atmosferske cirkulacije, takođe utiču na koncentracije ozona i vjerovatno su doprinijeli manjoj ozonskoj rupi ove godine, prema istraživačima.
Zemljin ozonski omotač djeluje kao planetarna krema za sunčanje, štiteći ljude, životinje i biljke od štetnog ultraljubičastog zračenja. Kada nivo ozona padne, više UV zraka dopire do površine, povećavajući rizik od negativnih uticaja na zdravlje i okolinu, kao što su oštećenje usjeva, rak kože i katarakta, piše Klix.ba.
