Međunarodni tim istraživača završio je više od godinu dugu misiju prikupljanja podataka o regionu Arktika u kojem klimatske promjene izazivaju najdrastičnije promjene s dokazima o umiranju Arktičkog okeana i upozorenjem da bi u ne tako dalekoj budućnosti ledeni pojas mogao ostati bez leda u ljetnjim mjesecima.
Poslije skoro 13 mjeseci lutanja vrhom svijeta njemački istraživački brod se u ponedeljak 12. oktobra vratio kući, završivši najveću naučnu ekspediciju na Arktiku u istoriji koja je imala za cilj bolje razumijevanje regiona koji se brzo mijenja usljed zagrijavanja planete, piše Njujork tajms, a prenosi Radio slobodna Evropa.
Ekspedicija je s rotirajućim kontingentom od oko 100 naučnika, tehničara i članova posade nailazila na radoznale polarne medvjede, žestoke oluje koji su oštetili opremu, tanak led, ali i na pandemiju izazvanu koronavirusom koja je poremetila logistiku, ukazuje list, dodajući da je tokom misije bilo i optužbi o seksualnoj diskriminaciji i uznemiravanju na ruskom brodu za podršku koji je pratio Polarstern prvi mjesec.
Lideri projekta MOSAIC od 140 miliona eura, koji je organizovao Institut Alfred Vegener u Njemačkoj, ipak su kako ističe Njujork tajms misiju označili kao uspjeh.
Oni kažu da će mnoštvo podataka sakupljenih o okeanu, ledu, oblacima, olujama i ekosistemima arktičkog svijeta biti neprocenjivo za pomoć naučnicima da razumiju taj region koji se zagrijava brže od ostatka planete.
Led na moru u tom regionu se postojano stanjuje posljednjih decenija i ledeni pokrivač ove godine je bio najmanji od početka satelitskih mjerenja 1979, ističe Njujork tajms, dodajući da je zagrijavanje izazvalo i naglo smanjenje i starog, debelog leda.
Cilj misije je bio da čitav godišnji ciklus istraživači budu u arktičkom ledu, kako bi posmatrali kako se zimi zamrzava, a zatim topi s približavanjem ljetnjih mjeseci, ukazuje Juronjuz.
Klimatske promjene se nigdje ne osjećaju tako snažno kao na polovima, pa je sakupljanje informacija u tim oblastima od ključnog značaja, ističe Juronjuz i navodi da je misija prikupila podatke o atmosferi, nivou morskog leda, okeanu i zdravlju ekosistema Arktika kao pokazatelja zdravlja cijele planete.
Tim istraživača je sa sobom donio više od 1.000 uzoraka leda. Podaci iz tih uzoraka koristiće se za stvaranje klimatskih modela koji bi mogli pomoći u predviđanju fenomena poput toplotnih talasa i jakih kiša, a takođe bi moglo pomoći da se utvrdi kako će izgledati klima tokom sljedećih pet, 10, 50 ili 100 godina.
Takođe su prikupljeni podaci o organizmima koji žive u ekstremnim uslovima tokom dugih zimskih mjeseci potpunog mraka.
U polarnoj noći uzeti su uzorci vode ispod leda kako bi se proučavali biljni plankton i bakterije i bolje razumjeli kako morski ekosistem funkcioniše u ekstremnim uslovima.
Istraživači koji su učestvovali u najvećom svjetskoj misiji na Sjevernom polu vratili su se u Njemačku sa dokazima o umiranju Arktičkog okeana i upozorenjem da bi za samo nekoliko decenija moglo da se desi da ljeti nema leda u tom okeanu, ističe agencija Frans pres i ukazuje da je plovidba od 389 dana omogućila naučnicima da sakupe važne podatke o posljedicama globalnog zagrijavanja.
Uoči povratka vođa misije Markus Reks rekao je za AFP da se tim od nekoliko stotina naučnika iz 20 zemalja sam uvjerio u dramatične efekte globalnog zagrijavanja na ledu u regionu koji se smatra "epicentrom klimatskih promjena".
- Vidjeli smo kako Arktički okean umire - rekao je Reks i dodao da će ako se nastavi trend zagrijavanja Sjevernog pola za nekoliko decenija Arktik ljeti biti bez leda.
