Sastanak je okupio oko 30 učesnika iz ministarstava pravde iz regiona, institucija za stručno usavršavanje nosilaca pravosudnih funkcija, Regionalnog vijeća za saradnju, kao i predstavnika Delegacije Evropske unije u Srbiji i Generalne direkcije Evropske komisije za pravosuđe i zaštitu potrošača iz Brisela, koji su se obratili učesnicima sastanka izražavajući podršku aktivnostima koje na polju pravosuđa provodi Vijeće za regionalnu saradnju, te naglašavajući značaj, kako regionalne saradnje, tako i vladavine prava iz perspektive proširenja Evropske unije, kako je istaknuto i u nalazima iz Godišnjeg paketa za proširenje za 2016. godinu pod nazivom „Pouzdan proces proširenja ključan je za preobrazbu i trajnu stabilnost jugoistočne Evrope“, koji je Evropska komisija usvojila dan ranije.
Učesnici su, takođe, predložili mjere za uklanjanje prepreka koje se javljaju u optimalnoj primjeni rezultata projekata u oblasti stručnog usavršavanja u pravosuđu, diskutovali o rezultatima, dobrim primjerima iz prakse i znanjima stečenim tokom projekata stručnog usavršavanja u pravosuđu, te su razmijenili informacije iz dobre prakse i rezultate ostvarene tokom faze realizacije ovih projekata, razmotrili mogućnosti za ostvarivanje bolje sinergije u pogledu rezultata projekata i podstakli razmjenu informacija između institucija za stručno usavršavanje nosilaca pravosudnih funkcija na regionalnom nivou.
Vladavina prava u procesu proširenja Evropske unije
„U području vladavine prava općenito postoje nastojanja da se moderniziraju pravni okviri i infrastruktura. Međutim, većina zemalja i dalje se suočava s problemima učinkovitosti i neodgovarajućeg stepena neovisnosti i odgovornosti sudstva“, navodi se u Paketu za proširenje za 2016. godinu.
Pristup Evropske komisije, a samim tim i pristup Vijeća za regionalnu saradnju, koji se sastoji u prevashodnom rješavanju fundamentalnih pitanja, snažno je utemeljen na činjenici da, prema istraživanju pod nazivom „Balkanski barometar 2016“, koje je krajem 2015. godine provelo Vijeće za regionalnu saradnju, oko 74% ispitanika se uglavnom ili u potpunosti ne slaže s tvrdnjom da se zakon primjenjuje i provodi učinkovito, dok se njih 83% uglavnom ili u potpunosti ne slaže s tvrdnjom da se zakon primjenjuje na sve podjednako, što, zapravo, predstavlja definiciju vladavine prava. Ovi zabrinjavajuće visoki procenti eksplicitno ukazuju na hitnost potrebe da se regiji jugoistočne Evrope pruži podrška u oblasti pravosuđa.
Djelovanje RCC-a na regionalnom nivou
Jedan od tri cilja Strategije i programa rada Vijeća za regionalnu saradnju za period 2017-2019 u oblasti pravosuđa je pružanje podrške učešću pravnih stručnjaka jugoistočne Evrope (JIE) u aktivnostima stručnog usavršavanja nosilaca pravosudnih funkcija na regionalnom nivou kroz primjenu svih raspoloživih resursa na lokalnom, državnom, regionalnom i evropskom nivou putem Mreže institucija za stručno usavršavanje u pravosuđu jugoistočne Evrope, koja je pod vodstvom Vijeća za regionalnu saradnju uspostavljena u aprilu 2016. godine.
Vijeće za regionalnu saradnju prepoznalo je princip prevashodnog rješavanja fundamentalnih pitanja, odnosno vladavine prava, ekonomskog upravljanja i reforme javne uprave, kao važan uvjet koji u procesu pridruživanja postavlja Evropska komisija. Kvalitet institucija, kako državnih, tako i pravosudnih, predstavlja ključni faktor za dobrobit ekonomija i njihovih građana.
„To je jedan od razloga zašto smo organizovali brojne sastanke u proteklih godinu dana sa članovima Radne grupe za pravosuđe i interesnim grupama, u ovom slučaju rukovodiocima institucija za stručno usavršavanje nosilaca pravosudnih funkcija iz zemalja Zapadnog Balkana i Turske, s ciljem utvrđivanja područja u kojima regionalna saradnja u pravosuđu može biti od koristi za pravosudne sisteme u procesu pridruživanja“, pojasnila je Ivana Goranić, stručnjak za vladavinu prava, pravosuđe i unutrašnje poslove RCC-a, dodajući da bi, u isto vrijeme, bilo veoma korisno omogućiti razmjenu iskustava, prakse i stečenih znanja sa zemljama članicama Evropske unije.
Mreža institucija za stručno usavršavanje u pravosuđu jugoistočne Evrope ima za cilj omogućiti uzajamnu kolegijalnu podršku u oblastima koje se odnose na stručno usavršavanje sudija i tužilaca, te stvoriti bolje razumijevanje različitih pravosudnih sistema u regionu, izazova sa kojima se oni suočavaju i načinima njihovog rješavanja.
