Za podsticanje direktnih investicija ove godine je budžetom opredijeljeno 650.000 eura, uz mogućnost da se ovaj iznos uveća ukoliko se ukaže potreba, izjavila je u intervjuu Portalu Analitika v.d. sekretar Sekretarijata za razvojne projekte Biserka Dragićević.
Ona je precizirala da pravo učešća u postupku dodjele sredstava za podsticanje direktnih investicija mogu ostvariti domaća i strana privredna društva koja podnesu investicione projekte na osnovu kojih namjeravaju da realizuju direktnu investiciju u proizvodni sektor, ili sektor usluga.
„Osnovni uslov koji se mora ispuniti da bi investicioni projekat bio prihvatljiv za dodjelu podsticaja jeste da je njegova vrijednost najmanje 500.000 eura i da se realizacijom projekta obezbjeđuje zapošljavanje najmanje 20 lica na neodređeno vrijeme u roku od tri godine od dana zaključenja ugovora o korišćenju sredstava. Ovaj uslov je mnogo povoljniji za ulaganje u investicione projekte koji će se realizovati u opštinama koje pripadaju sjevernom i središnjem regionu, izuzev Glavnog grada Podgorice. Minimalna vrijednost ulaganja u ove projekte mora biti 250.000 eura, uz zapošljavanje najmanje 10 lica na neodređeno vrijeme“, kazala je Dragićević.
Visina sredstava koja mogu biti dodijeljena iznosi od 3.000 do 10.000 eura po novozaposlenom licu.
ANALITIKA: Da li će ove godine biti objavljen oglas za dodjelu sredstava za podsticanje direktnih investicija? Koliko novca planirate da izdvojite za ovu namjenu?
DRAGIĆEVIĆ: U skladu sa novom Uredbom o podsticanju direktnih investicija, i uz prethodnu saglasnost Vlade, Sekretarijat za razvojne projekte objavio je prvi ovogodišnji Javni oglas za učešće u postupku dodjele sredstava za podsticanje direktnih investicija, s rokom za dostavljanje prijava do 16. maja 2016. godine.
Takođe, zavisno od interesovanja potencijalnih investitora i po završetku postupka po prvom, planiramo da ove godine objavimo još jedan javni oglas.
Za podsticaje koji će se po ovom osnovu isplaćivati, budžetom za ovu godinu opredijeljeno je 650.000 eura, uz mogućnost da se, ukoliko se ukaže potreba, ovaj iznos uveća.
ANALITIKA: Koja preduzeća imaju pravo na dodjelu ovih sredstava i po kojim kriterijumima? Za koje investicione projekte se mogu dodijeliti sredstva?
DRAGIĆEVIĆ: Pravo učešća u postupku dodjele sredstava za podsticanje direktnih investicija mogu ostvariti domaća i strana privredna društva koja podnesu investicione projekte na osnovu kojih namjeravaju da realizuju direktnu investiciju u proizvodni sektor ili sektor usluga, koji pri tom obezbjeđuju nova zapošljavanja i doprinose privrednom i regionalnom razvoju Crne Gore.
Osnovni uslov koji se mora ispuniti da bi investicioni projekat bio prihvatljiv za dodjelu podsticaja jeste da je njegova vrijednost najmanje 500.000 eura i da se realizacijom projekta obezbjeđuje zapošljavanje najmanje 20 lica na neodređeno vrijeme u roku od tri godine od dana zaključenja ugovora o korišćenju sredstava.
Ovaj uslov je mnogo povoljniji za ulaganje u investicione projekte koji će se realizovati u opštinama koje pripadaju sjevernom i središnjem regionu, izuzev Glavnog grada Podgorice. Minimalna vrijednost ulaganja u ove projekte mora biti 250.000 eura, uz zapošljavanje najmanje 10 lica na neodređeno vrijeme.
Dalje, iznos sredstava za podsticaje utvrđuje se na bazi kriterijuma koji su detaljno utvrđeni Uredbom, a obuhvataju: reference privrednog subjekta; udio drugih privrednih subjekata iz Crne Gore tokom i nakon realizacije investicionog projekta; vrijednost investicionog projekta; obim međunarodnog prometa; ekonomske efekte investicionog projekta, kao i njegove efekte na istraživanje i razvoj, ljudske resurse, životnu sredinu i regionalni razvoj.
ANALITIKA: Kojom dinamikom se isplaćuju sredstva za podsticanje investicija?
DRAGIĆEVIĆ:Visina sredstava koja mogu biti dodijeljena na osnovu navedenih kriterijuma iznosi od 3.000 do 10.000 eura po novozaposlenom licu.
U skladu sa Uredbom o podsticanju direktnih investicija, sredstva za podsticanje direktnih investicija isplaćuju se nakon zaključenja ugovora o korišćenju sredstava, u tri jednake rate: prva rata se isplaćuje nakon podnošenja činidbene garancije, druga rata se isplaćuje nakon što korisnik sredstava podnese izvještaj nezavisnog revizora kojim se potvrđuje da je realizovao više od 50% vrijednosti ulaganja u investicioni projekat; dok se treća rata isplaćuje nakon ostvarivanja pune zaposlenosti predviđene investicionim projektom i realizacije investicionog projekta.
ANALITIKA: Da li je prošle godine bilo slučajeva da je Vlada zahtjevala povraćaj dodijeljenih sredstava jer investitor nije ispunio obaveze? Na koji način Sekretarijat prati, odnosno provjerava da li su sredstva namjenski utrošena?
DRAGIĆEVIĆ: Na osnovu postupka sprovedenog po Javnom oglasu koji je Sekretarijat objavio 1.07.2015. godine, početkom ove godine potpisani su ugovori o korišćenju sredstava za podsticanje direktnih investicija sa kompanijama: „Beton Group Popović“ d.o.o. iz Berana, „Pelengić Trade“ d.o.o. iz Bijelog Polja, „Securitas Montenegro“ d.o.o. iz Nikšića i „Fabrikom stočne hrane“ a.d. iz Danilovgrada.
Navedene kompanije su, sa izuzetkom kompanije „Beton Group-Popović“, dostavile činidbene garancije u iznosu jednakom onom koji im je dodijeljen Odlukom o dodjeli sredstava za podsticanje direktnih investicija, koju je Vlada Crne Gore donijela 17. decembra 2015. godine. Kompanijama „Pelengić Trade“ d.o.o. iz Bijelog Polja, „Securitas Montenegro“ d.o.o. iz Nikšića i „Fabrika stočne hrane“ a.d. iz Danilovgrada uskoro bi trebalo da bude isplaćena prva rata sredstava.
Što se tiče praćenja realizacije investicionih projekata, kompanije sa kojima su već potpisani ugovori dužne su da polugodišnje dostavljaju Sekretarijatu izvještaje o realizaciji investicionog projekta, počev od isteka šest mjeseci od dana zaključenja ugovora zaključno s istekom pet godina od dana završetka perioda realizacije investicionog projekta. Takođe, predmetne kompanije dužne su da tokom navedenog perioda omoguće Sekretarijatu ili licu koje Sekretarijat odredi kontrolu zaposlenosti i investicija predviđenih investicionim projektom.
ANALITIKA: Po čemu se nova Uredba o podsticanju investicija, koju je Vlada usvojila krajem prošle godine, razlikuje od prethodne Uredbe?
DRAGIĆEVIĆ: Iskustva koja su stečena prilikom sprovođenja postupka prvog javnog oglasa bila su dragocjena prilikom rada na pripremi nove Uredbe o podsticanju direktnih investicija. U tom smislu, naša očekivanja su da će nova Uredba podstaći veliki broj domaćih i stranih privrednih subjekata da podnesu prijave na predstojeći javni oglas.
Shodno prethodnoj Uredbi sredstva za podsticanje direktnih investicija mogla su se dodijeliti samo za investicione projekte čija je minimalna vrijednost ulaganja 500.000 eura i kojima se obezbjeđuje zapošljavanje najmanje 20 novozaposlenih lica u roku od tri godine od dana zaključenja ugovora o korišćenju sredstava za podsticanje direktnih investicija.
Prema novoj Uredbi, iznos zahtijevane investicije i broj novozaposlenih lica je mnogo manji za projekte koji se namjeravaju realizovati na području jedinica lokalne samouprave iz sjevernog i iz središnjeg regiona (Prijestonica Cetinje, Pljevlja, Žabljak, Bijelo Polje, Berane, Mojkovac, Šavnik, Plužine, Nikšić, Danilovgrad, Kolašin, Andrijevica, Gusinje, Plav, Rožaje i Petnjica). Ovim je uzet u obzir ekonomski status manje razvijenog dijela Crne Gore i uvažen predlog predstavnika lokalnih samouprava navedenih regiona.
U odnosu na postojeću, novom uredbom izmijenjen je način vrednovanja pojedinih kriterijuma za dodjelu sredstava za podsticanje investicija, a dodat je kriterijum koji se tiče ekonomskih efekata investicionog projekta.
Značajno rasterećenje za privredne subjekte koji potpišu ugovore o korišćenju sredstava za podsticanje direktnih investicija predstavljaće činjenica da će shodno novoj Uredbi biti dužni da umjesto jedne činidbene garancije, koja glasi na čitav dodijeljeni iznos sredstava, kao što je to bio slučaj do sada, dostave tri činidbene garancije. Pri tom, činidbene garancije koje se dostavljaju uz zahtjeve za isplatu prve i druge rate sredstava glase na iznos sredstava koja se dodjeljuju prvom i drugom ratom, dok činidbena garancija koja se dostavlja uz treći zahtjev za isplatu sredstava glasi na puni iznos dodijeljenih sredstava.
Siniša GORANOVIĆ
