U pitanju je ulje na platnu koje je nastalo u periodu 1958–59. godine. Procijenjena vrijednost kreće se između 80.000 do 120.000 eura.
OKVIR ZA CARICU
Đurićeva ćerka Amarante Szidon zapisala je da je rad naslikan u studiju Courcelles-lès-Gisors (francuski Vexin), nekadašnjem bioskopu u koji je i sam Dado, zahvaljujući svom zastupniku i mentoru Danielu Cordieru (1920–2020), investirao 1958. godine. „La Grande Catherine“ predstavlja remek-djelo ovog razdoblja njegovog stvaralaštva, zajedno sa „L‘Architecte“, „Le Sorcier“, a prije svega „Thomas More“.
– „La Grande Catherine“ utjelovljuje veliku istorijsku ličnost, caricu Katarinu II od Rusije, poznatu kao Katarina Velika. Sam izbor teme govori o autorovoj velikoj fascinaciji Rusijom, koja je nastala kao plod uticaja jedne važne tutorske figure iz njegovog života – Dadovog djeda po majci, dr Jovana Kujačića, poznatog rusofila koji je bio prevodilac Tolstoja na srpskohrvatski. Paleta korištena za „Veliku Katarinu“ takođe je u kontrastu sa onom „Thomas More“, potpuno prožeta svjetlom Vexin-a, umjetnikove nove usvojene regije. Pretežno mračan, podsjeća na stjenovite krajolike Dadove rodne Crne Gore, koja je nastavila nadahnjivati umjetnika koji je sebe svojevoljno definisao kao „dobrovoljnog prognanika“ – istakla je Szidon.
Prema njenim riječima, taj isti slikarski stil, možda takođe pod uticajem Dubufetovih „Teksturologija“, može se pronaći u „Les Limbes“, „Les Polonais“ i „Courcelles-lès-Gisors“.
– Predstave beba, koje su središnje za Dadov rad, takođe su vrlo prisutne u ovoj kompoziciji, koja se čini krajnje klasičnom u izgledu. Upravo ovi mali likovi – s kojima se, naizgled, miješaju i monstruozna djeca – daju neku vrstu okvira samoj carici koja sjedi na svom kamenom prijestolu. Neki od njih su izuzetno vidljivi, dok su drugi skriveni, zgrčeni i iskrivljeni, pod autoritetom carice, koja među nogama drži igračku u obliku dvorca, koji se čini raspadnutim poput njene krune. Prisutna je tu i seksualna konotacija koja je opsesivni motiv u Dadovim beogradskim slikama i crtežima 1950–ih (npr. „Smak svijeta“, 1955–1956, Narodni muzej Crne Gore, Cetinje). Štaviše, dva topa neizbježno evociraju rat i imperijalna osvajanja: jedan je postavljen ispod ruke Katarine Velike; dok drugi, koji je postavljen na zemlju, kao da lomi caričino koljeno, nadomak kojeg stoje mastionica i pero, što pak dočarava važan aspekt ličnosti ove prosvijećene despotkinje, koja je bila u prijateljskim odnosima sa velikanima poput Voltera i Didroa – rekla je Szidon.
ZAGONETNI SVIJET
Georges Limbour je u predgovoru za katalog izložbe „Dado“, održane u Galeriji „Daniel Cordier“, u Frankfurtu na Majni 1960. godine, zapisao da je Dadov zagonetni svijet, koji naš opčinjeni razum želi nadvladati, čudno naseljen svijet – nije to kraljevstvo ni smrti ni života, na isti način kao Limbo.
– Likovi, iako su neki od njih monstruozni odrasli ljudi i možda prerano ostarjeli, učestvuju u nevinosti djetinjstva – zapisao je Limbour.
