On, inače poznat kao rudnik Kimberli ili Tim Kuilmine, poznat je kao rekorder u kategoriji 'najdublje jame ikada iskopane ljudskim rukama', a nalazi se u Južnoj Africi. Jamu, koja je u suštini penzionisani rudnik i nekada jedno od najbogatijih nalazišta dijamanata na svijetu, tokom decenija postojanja iskopalo je oko 50.000 rudara naoružanih krampama i lopatama. Iz njega je izvađeno nevjerovatnih 2.722 kilograma dijamanata, odnosno 15 miliona komada. Iskopano je i nevjerovatnih 22,5 miliona tona zemlje i stijena, piše Putni kofer.
Bio je to zaista težak posao i rudari su umirali - od nezgoda tokom samog rudarenja, nehigijenskih uslova, nedostatka vode i kvalitetne hrane. Zbog toga je rudnik dobio nadimak „ukleti rudnik“. Iskopavanja su počela 1871. godine, a proizvod je zaista ogromna jama. Naime, do 14. avgusta 1914. godine, kada je rudarenje tu prestalo, iza znoja i krvi ostao je ogroman „krater” dubok 214 metara.
U stvari, iako se navodi da je zvanična dubina jame 214 metara, prvobitno je iskopana do dubine od 240 metara. Naknadno je zatrpana iskopanim materijalom, pa je dubina svedena na pomenutu, a na sve to mora se dodati sloj vode od 40 metara, koji se vremenom nakupljao u njemu i zahvaljujući čijoj boji jama danas predstavlja fotogeničnu scenu.
Dakle, posjetioci trenutno mogu da uživaju u pogledu na provaliju jame, odnosno liticu visoku 175 metara. Na samom lokalitetu, ali sa mašinama, prodrlo je još dublje - do dubine od 1.097 metara, kada su vlasnici rudnika procijenili da je površinsko kopanje postalo previše opasno i neefikasno.
Tragači za blagom naoružani lopatama i nadom
Prvi dijamanti otkriveni su na području nekadašnjeg rudnika 1871. godine.
„Mjesto Velike jame bilo je brdo ravnog vrha bez ikakvih obilježja. Kada se pročulo o otkriću dijamanata, hiljade lovaca na blago, naoružani samo ašovima, lopatama i nadom, pohrlilo je u Kimberli i stvorilo najveću rupu na svijetu koju je napravio čovek“, navodi se na zvaničnom sajtu.
Kako god bilo, nakon što je rudnik prestao da radi, jama je postala atrakcija koju posjećuju svi turisti koji dođu u grad.
Zvanični muzej, sa postavkom predmeta iz doba najveće aktivnosti rudnika, kao i neke od prvobitnih građevina iz tog vremena, organizovan je u svom izvornom obliku do 1960-ih godina. Vremenom je unapređivan i nadograđen.
