Govor mržnje i dalje je u zabrinjavajućoj mjeri prisutan u javnom diskursu Crne Gore, upozorili su iz institucije Ombudsmana, navodeći da brojne aktivnost koje se sprovode u borbi protiv te negativne pojave ne daju željene rezultate.
Iz institucije Ombudsmana su, povodom Međunarodnog dana borbe protiv govora mržnje, rekli da zloupotreba slobode izražavanja, kojom se podstiče i širi mržnja, direktno ugrožava druga ljudska prava.
“Pravo na jednakost, dostojanstvo, bezbjednost, privatan život i život bez straha, kao i zaštitu od diskriminacije. Jednostavno rečeno, tamo gdje počinje mržnja, tamo prestaju slobode”, kazali su iz institucije Ombudsmana.
U saopštenju se navodi da posljednjih godina, razvojem društvenih mreža, ali i prisustvom neregistrovanih portala, kao i neadekvatnom administracijom komentara na registrovanim portalima, ta negativna društvena pojava poprimila je razmjere svojevrsne epidemije.
Kako se dodaje, o toj pojavi se dosta govori, ali ona i dalje ugrožava društvenu koheziju, odnosno poštovanje i povjerenje među ljudima, principe pluralizma i tolerancije, kao važnih osnova demokratskih načela i standarda.
Iz institucija Ombudsmana su rekli da godinama ukazu na važnost pravovremenih reakcija, prije svega kroz preduzimanje institucionalnih mjera na sankcionisanju primjera govora mržnje, kao i važnost principijelne javne osude, a sve u cilju smanjenja prostora da ovakvi primjeri eskaliraju u ekstremizam i nasilje.
“To posebno imajući u vidu koliko smo, kao društvo, i dalje neotporni da aktuelna važna društveno-politička pitanja rješavamo konstruktivnim dijalogom i suočavanjem činjenica”, kaže se u saopštenju.
Navodi se da se i u posljednjem godišnjem izvještaju o radu ponavljaju ocjene da se govor mržnje, zasnovan na različitim ličnim svojstvima potencijalnih žrtvi, najčeće procesuira u postupku utvrđivanja prekršajno-pravne odgovornosti, a izostaje krivično gonjenje.
“Pa se na taj način ne šalje jasna poruka da se na ove delikte mora reagovati izricanjem djelotvornih, proporcionalnih i odvraćajućih sankcija”, kaže se u saopštenju.
Iz institucije Zaštitnika su istakli da je radi vođenja adekvatne i sveobuhvatne statistike, neophodno da Uprava policije konkretizuje osnov diskriminacije iz člana 2 stav 2 Zakona o zabrani diskriminacije, odnosno lično svojstvo osoba kojima su uvredljivi komentari i upućeni.
“Takođe, obeshrabrujuća je činjenica da po prijavama za uvredljive komentare nije bilo moguće utvrditi identitet počinilaca, zbog čega u tim predmetima nije izrečena sankcija”, naveli su iz institucije Ombudsmana.
Kako su dodali, u slučajevima, kada za to ima zakonske osnove, izuzetno je važno pravovremeno procesuirati odgovorne.
“Jer društvena osuda bez drugih posljedica autorima i počiniocima djela ne šalje jasnu poruku da se govor mržnje neće tolerisati”, kazali su iz kancelarije Ombudsmana.
Oni su na Dan borbe protiv govora mržnje, koji su Ujedinjene nacije ustanovile kako bi ukazale na važnost globalnog suzbijanja mržnje, netrpeljivosti, diskriminacije i nasilne retorike, podsjetili na ranije date preporuke u toj oblasti.
“Da se urede mehanizmi kontrole internet publikacija koje nijesu upisane u evidenciju medija, sa ciljem suzbijanja objavljivanja i širenja sadržaja sa elementima govora mržnje, mizoginog i seksističkog govora”, kaže se u saopštenju.
Preporuka je i da se na portalima blagovremeno moderiraju i uklanjaju komentari koji sadrže elemente govora mržnje, seksističkog i mizoginog govora i drugog nezakonitog sadržaja;
Među preporukama je i da se na govor mržnje u onlaj /online/ prostoru reaguje pravovremeno i adekvatno, kroz mehanizme samoregulacije, ali i postupke utvrđivanja krivično - pravne i prekršajno - pravne odgovornosti, odnosno izricanjem djelotvornih, proporcionalnih i odvraćajućih sankcija.
Ombudsman je preporučio i da se u predmetima govora mržnje vodi evidencija kako je propisano za evidencije o slučajevima prijavljene diskriminacije, posebno evidentiranjem ličnog svojstva žrtve i drugih podataka na strani i žrtve i počinilaca.
Navodi se da je preporuka i da se prilikom kvalifikovanja prekršaja ima u vidu odredba člana 9a Zakona o zabrani diskriminacije kojom je govor mržnje predviđen kao poseban oblik diskriminacije;
Među preporukama je i to da se prilikom odmjeravanja sankcije za govor mržnje uzimaju u obzir otežavajuće okolnosti u vidu motiva za izvršenje zasnovanog na predrasudi, odnosno ličnom svojstvu žrtve.
Preporuka Ombudsmana da se radi prevencije govora mržnje i promocije kontranarativa sprovode obuke i edukacije, posebno za djecu i mlade, u smislu granica slobode izražavanja i štetnosti govora mržnje.
“Na kraju, jedna od naših ključnih poruka povodom ovog Dana jeste - ako od riječi sve počinje – neka počne poštovanjem”, zaključuje se u saopštenju institucije Ombudsmana.
