Po definiciji državu čine stanovništvo, teritorija i suverena vlast na toj teritoriji. Od svojih početaka čovjeku je preokupacija opstanak i produženje svoje vrste. U početku je to bio instinkt samoodržanja, da bi vremenom, socijalizacijom, dobilo formu zajedničke brige sve većih skupina ljudi i organizacione oblike.
Od porodice, preko roda, do plemena pa do etniciteta, narodne zajednice, naroda. Pretvaranje u naciju je neodvojivo od pojma države i čini viši nivo transformacije teritorijalno, biološko i kulturno različitih grupa koje tek raspolažu samo mogućnošću pretvaranja u naciju. Vrlo je teško pronaći inherentna svojstva jedne nacije, u suštini je riječ o izuzetno difuznom obliku društvene svijesti i potrebi ljudi za prihvatanjem identiteta koji im pruža izvjesnu društvenu sigurnost i obećanja budućnosti. Samostalne države koje kontrolišu svoju teritoriju pokreću i pojačavaju procese stvaranja nacionalnog i državnog identiteta, učvršćujući tako odnos građana i države. E. Gelner piše da države podržavaju nacionalizam jer je povoljan za nju „kao sredstvo homogenizacije koje pojačava ośećaj pripadnosti istoj zajednici u stanovništvu“(1994, str. 1-4).
Kako većina naučnika iznosi tezu o modernim nacijama (a nacije jesu tvorevina modernog doba) da su više „proizvodi“ države nego obrnuto, ta tvrdnja u velikoj mjeri može poslužiti u analizi razloga što država Crna Gora ni u XXI stoljeću nije izgradila svoj nedvosmisleni identitet, posebno u śenci skoro neprekinutog istorijskog trajanja od jednog milenijuma. Svаkа držаvа, оd prvobitnih oblika pa do moderne države, nosi se sa bezbjednosnim problemima, izlоžеnа rаznоvrsnim prijеtnjаmа, izаzоvimа i rizicimа rаzličitоg intеnzitеtа. Usljed istorijskih okolnosti, ekonomskog statusa, ugroženosti od velikih sila, bliskosti u religijskom, jezičkom pogledu, Crnogorci su, posebno tokom obnove srpske države u XIX stoljeću, težili stvaranju šire zajednice, sposobne da nadomjesti sve ono što je ugrožavalo tada malobrojno stanovništvo nevelike teritorije. Obnova srpske države, nagli priliv okolnog stanovništva u nju, predan rad srpske vlasti i elita na obnovi srpske nacije, proizvodnja istorije, raspusna mitomanija, podigle su ambicije Srbije do imperijalnih. To se dodatno odrazilo na političko rasuđivanje dobrog dijela stanovnika Crne Gore, posebno nakon ubistva knjaza Danila, koji je težio stvaranju suverene države i nacije crnogorske i koji je to platio svojom glavom, nakon pojačane srpske propagande prema Crnoj Gori i janjičarske strategije obrazovanjem mladih Crnogoraca.
Kad je u pitanju bеzbjеdnоst držаve, po definiciji ona mоžе biti ugrоžеnа djеlоvаnjеm spоlја оd strаnе drugih držаvа ili оrgаnizаciја, djеlоvаnjеm оrgаnizоvаnih snаgа unutаr njе i kоmbinоvаnim djеlоvаnjеm snаgа unutаr držаvе i izvаn njе. Crna Gora je bila u ogromnim izazovima početkom XX stoljeća kada se našla u šizofrenoj situaciji, napadnuta spolja i iznutra pod dirigentskom palicom onih koji su se kolokvijalno nazivali „braćom“. Kao dio imperijalnih ambicija Srbije, usljed nesrazmjerne ekonomske, propagandne i svake druge moći, otkazivanjem poslušnosti dobrog dijela stanovništva i stavljanja na stranu agresije, a pod uticajem panslavizma, religijskih ośećanja, zasićenosti dugotrajnom vladavinom kralja Nikole I Petrovića i bjesomučnom propagandom Beograda, Crna Gora je, uz gromki muk međunarodne zajednice, bezočno anektirana. Za takvo nešto ogromnu odgovornost snosi vlast u Crnoj Gori, nepostojanje kulturnih, obrazovnih i drugih elita, sposobnih da shvate da je nedovoljan rad na izgradnji sopstvenog identiteta poziv drugima da popune taj prostor.
Kada usvojimo raširenu naučnu tezu da su sve nacije nastale djelovanjem elita, razvojem štampe i drugih medija, uvođenjem mitova u obrazovanje, podizanjem monumenata i idoliziranjem prošlosti, onda dobijamo sliku o porijeklu nacionalne podvojenosti kod Crnogoraca, koja do današnjih dana ne dozvoljava Crnoj Gori da izađe iz oštro antagonizovanih nacionalnih podjela unutar jednog istorijskog bića. Samim tim politički život se odvija kroz, ne demokratizaciju zemlje, kompetitivnost, izgradnju institucija, pravnu sigurnost, već nacionalne i ideološke podjele zasnovane na velikosrpskom nacionalizmu i odbrani od njega. Nažalost, građani Crne Gore pokazuju nisku političku svijest prihvatajući da im sopstveni interesi i interesi zemlje u kojoj žive budu sekundarni. Izlišno je objašnjavati da im niko van Crne Gore neće donijeti nikakav boljitak, već da je pravilo da jedini rezultat takvog odnosa može biti samo kolonijalni položaj.
Nakon obnove nezavisnosti, veoma uspješne vanjskopolitičke strategije i relativno ozbiljnog skoka u nacionalnom proizvodu, vlast je, očito, smatrala da će protok vremena i nove generacije ublažiti sve antagonizme unutar crnogorskog društva, posebno crkvene, bez proaktivnog djelovanja na svijest građana, institucija i medija koji nijesu ekspoziture vanjskih centara. Ako su mediji, kultura, internet i obrazovanje, pa i religija, jedni od najvažnijih stubova izgradnje nacionalne svijesti, onda je Crna Gora dokaz krajnje neodgovornosti svojom medijskom i drugom otvorenošću čak i prema izrazito neprijateljskim medijima i strukturama, načinivši od Crne Gore javni prostor koji se ni po čemu ne razlikuje od srpskog, ili srbijanskog, kako je kome draže. Uključujući i djelovanje Crkve čija je po zakonima Srbije osnovna misija širenje srpske nacionalne svijesti.
Svijest o sebi, zajedništvu i svojoj državi, nije samo zаštitа zеmlје оd spоlјаšnjе i unutrašnje аgrеsiје, vеć је uslоv оpstаnkа i rаzvоја svih еlеmеnаtа držаvе i društvа, prisustvо prаvdе, mоrаlа i kulturе, kао i zаštite оd bоlеsti, glаdi, nеzаpоslеnоsti, kriminаlа, društvеnih kоnflikаtа, pоlitičkе rеprеsiје, zаštite kulturnоg idеntitеtа i živоtnе srеdinе. Svega onog što državu čini uspješnom.
