Na hrvatskom ostrvu Brač, u Postiri, održaće se Međunarodni simpozijum – Maslinova ulja Hrvatske i Jadranske obale, edukativni i međunarodni događaj koje u naše krajeve dovodi organizatore iz Njujorka, poznate po najprestižnijem svjetskom takmičenjumaslinovih ulja – NYIOOC, Olive Oil Times.
Slikovito selo Postira na hrvatskom ostrvu Brač vrijedno se priprema da bude domaćin velikog međunarodnog događaja koji odražava njegov rastući ugled kao centra izvrsnosti u proizvodnji maslinovog ulja.
Simpozijum i brojni prateći događaji biće upriličeni u periodu od 16. do 18. septembra 2025. godine. Ovaj događaj označava važan trenutak za maslinarstvo Balkana – korak prema većoj međunarodnoj prepoznatljivosti i stručnoj saradnji.
Ovo je prvi put da se jedan ovakav događaj međunarodnog kalibra održava u regionu, sa definisanim jasnim ciljem: staviti maslinarstvo Balkana na globalnu kartu izvrsnog kvaliteta. Simpozijum se održava u luksuznom Grand Hotel View u Postirima, pod pokroviteljstvom Ministarstva turizma i sporta Republike Hrvatske.
Izvršna direktorica Turističke organizacije Postira Ivana Jelinčić objašnjava da je to mjesto jedan od najpoznatijih lokaliteta po poljoprivredi i ribarstvu, mjesto vrijednih ljudi gdje se paralelno razvijaju poljoprivreda i turizam. Ovakav događaj, koji uključuje radionice, vođene degustacije i stručne prezentacije o uzgoju i proizvodnji maslina doprinosi održivom razvoju ove lokalne zajednice. Učesnici će uživati u impresivnim izletima u maslinjake Brača i upoznati se sa bogatim gastro tradicijama.
Brač je idealan domaćin ovakvog događaja. Sa više od milion stabala maslina i tradicijom uzgoja koja seže vekovima unazad, ostrvo je dom čuvene sorte Oblica - poznate širom svijeta kao autohtona bračka maslina. Podsjetimo, Evropska komisija je 2022. godine, „Bračko ulje“ proglasila i upisala u Registar zaštićenih oznaka izvornosti.
Hrvatski proizvođači maslinovog ulja imaju mnogo razloga za slavlje. Na ovogodišnjem Svetskom takmičenju maslinovog ulja NYIOOC u Njujorku - najvećem i najprestižnijem takmičenju kvaliteta maslinovog ulja na svijetu - Hrvatska je obezbedila drugo mjesto u ukupnom plasmanu sa 125 nagrada (101 zlatna, 24 srebrne), odmah iza Italije, koja je prijavila skoro dvostruko više ulja. Susjedni proizvođači maslinovog ulja sa Jadrana takođe dobijaju priznanja.
Uzgajivači iz Hercegovine osvojili su čak 11 nagrada ove godine, dok proizvođači iz Slovenije i Crne Gore nastavljaju da poboljšavaju i šire svoje globalno prisustvo. Simpozijum će kulminirati završnom ceremonijom odavanja počasti istaknutim proizvođačima i dodjelom nagrada „Olive Oil Times Champion of Excellence“ pojedincima koji su dali izuzetan doprinos sektoru visokokvalitetnog maslinovog ulja.
Međutim, događaji posvećeni maslinarstvu se ovdje ne završavaju. U oktobru, Postira će dočekati učesnike iz više od desetak zemalja na 8. Svjetskom prvenstvu u branju maslina, a sva mjesta u timovima su već popunjena.
U okviru priprema za ovaj međunarodni događaj, Crna Gora je službeno pozvana da aktivno učestvuje u ovom događaju, angažujući institucije, stručnjake i predstavnike nacionalnog maslinarskog sektora. Kuća maslina iz Bara, nacionalna ustanova koja okuplja i predstavlja sve maslinare Crne Gore, pozvana je da predstavlja Crnu Goru na ovom prestižnom skupu.
Simpozijum u Postirima nije važan samo za Hrvatsku, već za cijelu region. Crna Gora posjeduje kvalitet i ima šta pokazati i čvrsto vjerujemo da je naše uključivanje važno, te smo na tome veoma zahvalni. Ovo vidimo kao početak šire međunarodne saradnje, kojoj težimo od dana osnivanja.
Kuća maslina spremna je pružiti podršku i podijeliti znanje u interesu svih maslinara. Svi zainteresovani crnogorski maslinari i proizvođači maslinovih ulja se mogu obratiti Kući maslina koja će ih uputiti na dalje korake u pravcu registracije i učešća na ovom događaju.
Ovaj događaj će istaći važnost očuvanja autohtonog maslinarskog nasljeđa, kroz inovativne pristupe uzgoju i proizvodnji maslinovog ulja. Takođe, simpozijum će biti izvanredna prilika kako za uzgajivače maslina i proizvođače maslinovog ulja, tako i za donosioce odluka, koji moraju djelovati u pravcu očuvanja, valorizacije i unapređenja milenijumske tradicije maslinarstva i uljarstva na crnogorskom primorju.
Crnogorsko obalno područje obiluje starim stablima maslina i naročito se ponosimo Starom maslinom na Mirovici u Baru, koja predstavlja spomenik prirode koji ove godine proslavlja jubilarni, 2250-i rođendan.
O Staroj maslini, kao zaštićenom prirodnom dobru, brine se i stara Kuća maslina. Uvažava zaštitu države od 1957. godine usljed jedinstvenih prirodnih, morfoloških i istorijskih vrijednosti. Obim debla stabla Stare masline iznosi 7.8 metara, a njen prečnik je čak 2.5 metra.
Raspon krošnje u najširem dijelu iznosi 15 metara i zauzima površinu od 111 m2. Staru maslinu smatraju majkom, zaštitnicom i hraniteljicom – nijemim svjedokom burne istorije više od 2250 godina. Pod njenom krošnjom su se dešavala čuda – bolesni su ozdravili, a zavađeni izašli kao prijatelji. Obećana ljubav pod Starom maslinom na Mirovici je vječna. Nezamjenjivi je dio turističkog, poljoprivrednog, vizuelnog, ali i duhovnog identiteta Bara i Crne Gore.
