Prosječni birokrata u Briselu, kad čuje za Crnu Goru, najprije pomisli na najnapredniju balkansku kandidatkinju za članstvo u Evropskoj uniji i uzornu članicu NATO-a. Ipak, država sa svega 600.000 stanovnika ne uspijeva da se oslobodi loših praksi koje bi se prije očekivale u prevaziđenoj komunističkoj diktaturi nego u zemlji koja se predstavlja kao proevropska demokratija.
Kriminalizacija kritike vlasti
Specijalno državno tužilaštvo u Podgorici saopštilo je ove sedmice da je pokrenulo krivični postupak protiv više osoba zbog organizovanja kriminalne grupe, zloupotrebe službenog položaja i odavanja tajnih podataka.
Prvooptuženi Aleksandar Mijajlović, biznismen koji vlasnički kontroliše jednu televiziju i nekoliko internet portala kritičnih prema vlasti, optužen je da je formiranjem ili neformalnim vođenjem medijske mreže organizovao kriminalnu grupu radi ostvarivanja kriminalnog plana, te da je nezakonito koristio svoj položaj i ovlašćenja zaposlenih u državnim organima i nosilaca javnih funkcija.
Navodno je, putem svog uticaja na uređivačku politiku komercijalne televizije i šest internet portala, oblikovao javno mnjenje kako bi nezakonito sticao dobit i moć za sebe i kriminalnu grupu.
Prema navodima optužnice, mediji su vlasniku i njegovim saradnicima služili da „uguše konkurenciju, lično i profesionalno diskredituju sve ljude, vjerske, političke i privredne organizacije čija su djela bila suprotna interesima kriminalne grupe“.
Iako to nije izričito navedeno, trojica tužilaca koji su potpisali optužnicu zaključuju da je navodna kriminalna grupa zloupotrijebila uticaj nad sedam medija kako bi izmijenila političku i društvenu scenu zemlje.
Sve ovo je već viđeno – EU i NATO ćute
Pravosudni organi Crne Gore, koji godinama nemoćno posmatraju krvave sukobe između svjetski poznatih crnogorskih „izvoznih proizvoda“ – rivalskih narko-kartela kavačkog i škaljarskog klana – sada su, izgleda, pronašli priliku da pokažu svoju „efikasnost“ i „urednost“ upravo prema medijima koji kritički izvještavaju o dešavanjima u zemlji.
„Sve ovo smo već vidjeli – riječ je o povratku klasičnom verbalnom deliktu, karakterističnom za fašističke i komunističke diktature. Cilj je zastrašivanje i utišavanje svakog kritičkog glasa u crnogorskom društvu“, rekao je za Delo crnogorski intelektualac i pisac Milorad Mijo Popović.
Na pitanje kome bi ovakva zloupotreba pravosuđa i tužilaštva mogla koristiti, Popović objašnjava da se motivi i pozadina moraju posmatrati u širem društvenom kontekstu. Prema njegovim riječima, Srbija uz značajnu pomoć svojih bezbjednosno-obavještajnih službi i pod uticajem Srpske pravoslavne crkve sve snažnije prodire u sve sfere društvenog života Crne Gore, postepeno koračajući ka krajnjem cilju – tzv. „srpskom svetu“.
Ovaj pojam, u grubom smislu, označava ideju o „svim Srbima na Balkanu pod jednim okriljem“ – koncept koji se u krvavim devedesetim nazivao velikosrpskom idejom.
„Krajnji cilj svega toga je zastrašiti, izolovati i potisnuti sve napredne i proevropske Crnogorce, a u konačnici udaljiti zemlju od NATO-a i EU. Nažalost, sve se to dešava ispod radara EU i NATO-a“, upozorio je Popović.
