Poznavaoci istorije vinove loze rekli bi da je to svojevrsno ispravljanje nepravde prema sorti za koju je još sredinom prošlog vijeka veliki crnogorski stručnjak Marko Ulićević, dok još nije bilo DNK istraživanja, ukazao da je isto što i kalifornijski zinfandel, koji, opet, genetički nije ništa drugačiji od italijanskog primitiva, hrvatskog crljenaka kaštelanskog ili tribidraga. S tim što se trajanje kratošije ovdje, za razliku od navedenih sorti, mjeri stotinama hiljada čokota kroz vjekove, a ova drevna crnogorska vinova sorta broji čak 17 biotipova i dala je, za sada makar, u Crnoj Gori 21 poznatog potomka, uključujući i glasoviti vranac ovjenčan nedavno i Dekanterovim lovorikama…
ČVRSTI KORIJENI
Svi ti elementi idu u prilog podacima da je izvorno mjesto nastanka i pojave kratošije upravo crnogorsko podneblje, što potkrepljuju i istorijski podaci i pisani tragovi.
„Čak i da nema pisanih tragova, rezultati genetskih istraživanja koja se sa italijanskim, kanadskim i španskim stručnjacima sprovode od 2004. godine na ovamo, pokazuju i potvrđuju da je istorija crnogorskog vinogradarstva zapisana u njenim sortama“, kaže za Pobjedu direktorica Sektora razvoja u kompaniji Plantaže prof. dr Vesna Maraš.
Ona je u međunarodnim okvirima objavila brojne referentne naučno naučnoistraživačke radove iz oblasti vinogradarstva i vinarstva. Prema riječima Maraš, pojava vina kratošija pod prepoznatljivom etiketom Plantaža biće potvrda ispravnosti naučnoistraživačkog puta utvrđivanja bogatstva vinskih autohtonih sorti Crne Gore i postupnosti u proučavanju: od utvrđivanja genetike do stvaranja kvalitetnog klonskog materijala, bez povlađivanja pukim marketinškim metodama.
„Marketing jeste nesporno potreban, ali su kompleksna istraživanja i značajne studije prikupljene tokom minulih deceniju i po proučavanja genetike vinove loze prezentovane na konferenciji 2017. godine najbolja promocija onoga što crnogorske autohtone sorte zbilja jesu: jedna velika familija brojnih vrsta i genotipova, zaokružena cjelina koju je na tako malom prostoru, u radijusu od stotinjak kilometara, nemoguce naći bilo gdje u Evropi. I u čijem je središtu upravo stara, autohtona sorta kratošija“, navodi Maraš.
Ona ističe da se sa distance od petnaest godina vidi opravdanje vizije ljudi iz kompanije ,,13. jul - Plantaže“, koja je prepoznala značaj nauke i naučnih istraživanja za razvoj inovacija i konkurentnosti.
„Plantaže su rijetka kompanija u Crnoj Gori sa organizovanom službom razvoja koja se bavi naučno-istraživačkim radom i povezana je sa referentnim institutima iz Evrope i cijelog svijeta. Na taj način, kao neko ko je okosnica crnogorskog vinogradarstva i vinarstva, svojim aktivnostima doprinosimo očuvanju i unapređenju tog sektora na polju nauke i struke. Cilj je da, ne samo Plantaže, vec svi vinogradari sa područja Crne Gore imaju benefite od što boljeg pozicioniranja Crne Gore kao kvalitetne destinacije na vinskoj mapi Evrope i svijeta“, istakla je ona.
Opširnije u Pobjedi.
