Predstavljamo projekat "Prekogranična zaštita i spasavanje od poplava"
Projekat je pripremila i realizovala Fondacija za razvoj sjevera Crne Gore – FORS Montenegro, u partnerstvu sa Direktoratom za vanredne situacije MUP-a Crne Gore i Sektorom za vanredne situacije MUP-a Republike Srbije, i saradnji sa opštinskim službama zaštite i spasavanja iz Berana, Nikšića i Pljevalja. Cilj projekta je unapređenje otpornosti prekogranične zone i ciljnih opština na poplave jačanjem tehničkih i ljudskih kapaciteta, prekograničnom saradnjom i podizanjem nivoa svijesti stanovništva o prevenciji i borbi sa ovom prirodnom nepogodom.
U okviru Programa prekogranične saradnje Srbija – Crna Gora projekat je odobren od strane Evropske unije koja je finansirala 175.418 eura, ili 85 odsto ukupnih troškova projekta vrijednosti 206,375.18 eura.
Projekat, koji je realizovan u opštinama Berane, Nikšić i Pljevlja u Crnoj Gori i Prijepolje, Priboj i Nova Varoš u Republici Srbiji, je rezultat zajedničkih težnji da se doprinose efikasnijoj zaštiti od poplava koje su poslednjih godina sve češće na području obje zemlje i koje pričinjavaju znatnu materijalnu štetu i utiču na zdravlje ljudi. Prekogranična saradnja u ovoj oblasti je od velikog značaja za obje zemlje koje se suočavaju sa sličnim problemima koje donose prirodne nepogode, a razmjena iskustava u ovoj oblasti ostvarena kroz zajedničku realizaciju projekta je veoma značajna u borbi protiv posljedica koje prouzrokuju prirodne nepogode.
Crnogorska strana je dobila 206,375.18 eura, a projekat je trajao 20 mjeseci, tačnije od od 15. avgusta 2012. do 15. aprila 2014.
Svrha projekta je unapređenje otpornosti prekogranične zone i ciljnih opština na poplave jačanjem tehničkih i ljudskih kapaciteta, prekograničnom saradnjom i podizanjem nivoa svijesti stanovništva o prevenciji i borbi sa ovom prirodnom nepogodom.
Projekat je bio usmjeren ka jačanju opštinskih službi zaštite i spasavanja (iz ciljnih opština Nikšić, Berane i Pljevlja), ostalih jedinica važnih u sistemu zaštite i spasavanja (kajakaški i rafterski klubovi itd), kao i Direktorata za vanredne situacije Ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore. Pored ovoga, veliki broj aktivnosti je bio usmjeren ka informisanju građana o mogućim rizicima i opasnostima od poplava, preventivnim mjerama, kao i aktivnostima koje je potrebno preduzeti u slučaju da dođe do poplava.
Benefiti projekta
Koristi od IPA projekta „Prekogranična zaštita i spašavanje od poplava“ su mnogobrojne. Oprema za spasavane od poplava, koja je nabavljena kroz projekat će u velikoj mjeri doprinijeti boljem i efikasnijem odgovoru u slučaju ove prirodne nepogode koja je, nažalost, sve češća u čitavom regionu.
Pored nabavljene opreme veoma važan segment projekta bile su i prekogranične obuke spasilaca za spasavanje na brzim vodama i u slučaju poplava, kao i pokazne vježbe, koje su znatno doprinijele boljoj pripremljenosti onih koji su prva linije odbrane i zaštite od poplava. Aktivnosti vezane za informisanje građana omogućile su da se stanovništvu predstavi situacija vezana za opasnosti od poplava, prventivne mjere, kao i aktivnosti koje bi trebalo preduzeti u slučajevima poplava, pri čemu je posebna pažnja posvećena djeci.
Djeca, kao veoma osjetljiva ciljna grupa kada su u pitanju prirodne nepogode, su kroz dobro osmišljena predavanja imala priliku da saznaju više informacija o prirodnim nepogodama uopšte, rizicima i uzrocima nastanka poplava, opasnostima koje one donose, kao i o uputstvima za reagovanje prije, tokom i nakon poplava.
Takođe, unaprijeđena prekogranična saradnja institucija i službi iz Crne Gore i Republike Srbije, koje se bave zaštitom i spasavanjem je jedan od najznačajnijih rezultata projekta, budući da poplave ne poznaju granice i da se dvije zemlje često suočavaju sa istim ili sličnim problemima, koji se često mogu bolje i efikasnije zajednički rješavati. Primjer za to bile su i poplave koje su pogodile region u maju 2014, tokom kojih je u Srbiji korišćena oprema nabavljena kroz projekat, a obučeni spasioci su imali prilike da testiraju nivo pripremljenosti i znanja stečena kroz projekat. Tako da je projekat svoju praktičnu primjenu imao vrlo brzo, što nas naravno ni u kom slučaju ne raduje, ali nas svakako ohrabruje i obavezuje da nastavimo sa sličnim inicijativama budući da se broj nepogoda i posljedice koje prouzrokuju iz dana u dan povećava.
Najvažniji rezultati projekta Prekogranična zaštita i spasavanje od poplava:
-Nabavljena oprema za zaštitu i spašavanje od poplava za Direktorat za vanredne situacije Crne Gore vrijednosti 92,763 eura;
-45 spasilaca iz Crne Gore i Srbije pohađalo četvorodnevni trening u Beranama, 27-30. maja 2013, od kojih je 43 dobilo međunarodno priznate sertifikate Rescue 3 za spašavanje na brzim vodama i u slučaju poplava;
-40 spasilaca iz Crne Gore i Srbije pohađalo četvordonevnu obuku za spašavanje na brzim vodama i u slučaju poplava organizovanu u Prijepolju, 27-30. marta 2014;
-Organizovan seminar o najboljoj praksi EU vezanoj za spašavanje u slučaju poplava kome je prisustvovao 41 spasilac;
-Organizovane dvije prekogranične pokazne vježbe;
-44 predavanja za učenike osnovnih škola na temu zaštite od poplava i pripremljenosti za vanredne situacije organizovana u Crnoj Gori za 1978 učenika;
-Standardne operativne procedure (SOP) za prelazak granice operativnih jedinica usvojene;
-Podignut nivo svijesti lokalnog stanovništva o pripremljenosti za vanredne situacije i zaštiti i spašavanju od poplava kroz medijske aktivnosti
U cilju nastavka rada na unapređenju sistema zaštite i spasavanja u Crnoj Gori i regionu i jačanju kapaciteta za odgovor na prirodne i druge nepogode, kao i jačanju prekogranične i regionalne saradnje, FORS Montenegro je nastavio sa pripremom projekata iz ove oblasti, od kojih je jedan, pod nazivom „Prekogranična zaštita od požara” odobren od strane Evropske unije u okviru Programa prekogranične saradnje BiH-Crna Gora i njegova realizacija je u toku.
A.S.
