Na Saturnu divlja superuragan, 15.000 kilometara širok, s vjetrovima koji dostižu brzinu od 600 kilometara na sat, a to „čudovište“ bukvalno preuređuje strukturu druge najveće planete u Sunčevom sistemu, piše Dejli mejl.
Čudovišna oluja lako se vidi teleskopom sa Zemlje, a izgleda kao velika bijela mrlja, koja se polako kreće po sjevernoj hemisferi „gasovitog džina“.
Ona trenutno divlja Saturnom i bukvalno razara strukturu njegove atmosfere, izdižući njegove donje slojeve na vrh i miješajući materije, kojima će za ponovno raspoređivanje biti potrebne stotine godina.
Kako tvrde naučnici, ovakve oluje javljaju se svakih 30 godina, ili otprilike jednom godišnje, ako računamo u Saturnovim godinama (period za koji ova planeta obiđe krug oko Sunca).
Najnovija, i ukupno šesta koju je čovjek ikad vidio, pojavila se 2010. godine, i trenutno je na vrhuncu.
Posle „stidljivog“ početka, brzo je dostigla razmjere superoluje.
Budući da je „bijela oluja“ trenutno najatraktivniji fenomen u Sunčevom sistemu, zaokupila je i pažnju NASA.
Pomoću spektrometra kojim je opremljena sonda „Kasini“, stručnjaci američke agencije uspjeli su da ustanove šta ova oluja tačno radi atmosferi Saturna, ali, što je mnogo bitnije, i da ustanove od čega se ta atmosfera tačno sastoji.
Kao što se i očekivalo, superoluja izaziva ogromno komešanje među gasovima koje čine atmosferu džinovske planete.
Oblaci na vrhu oluje sastavljeni su od tri supstance - vodenog leda, leda amonijaka i, verovatno, amonijum-hidrosulfida.
Prema mišljenju istraživača s Univerziteta „Viskonsin“, ovo je prvi put da se na Saturnu bilježi prisustvo leda.
„Mislimo da ova ogromna oluja izvlači čestice iz dubine atmosfere planete, kao što neki vulkan izvlači materijal iz dubine Zemlje, i čini ga vidljivim nekome ko to posmatra van atmosfere“, kaže Lorens Sromovski, atmosferolog s Univerziteta „Viskonsina“.
Obično je magla koja okružuje Saturn toliko gusta da samo u izuzetnim slučajevima, kao što je ovaj, možemo opaziti postojanje materija kao što su led amonijaka ili vodeni led, jer su ih vjetrovi iznijeli na vrh. Zato je i boja ove oluje drugačija od okruženja zbog različitog sastava.
Inače, naučnici smatraju da je Saturnova atmosfera sastavljena od nekoliko slojeva.
izvor: rts.rs
