Uvodno izlaganje je imao Kristijano Longo (Cristiano Longo), predstavnik projekta koji finansira EU.
-Ovo je bio zaista veliki projekat, koji je finansijski podržan od strane Evopske unije u iznosu od dva miliona eura. Počeli smo sa podrškom crnogorskoj legislativi koja se tiče bezbjednosti hrane, zakonu o hrani koji je osnova sistema o bezbjednosti hrane u zemlji. To je samo polazna tačka jer zapravo još dosta posla ima tek da se odradi. Ali, na pravom smo putu – kazao je Longo na otvaranju okruglog stola.
On je dodao da je sistem već sada djelimično u skladu sa zahtjevima Evropske unije.
-Kao konačni rezultat ove aktivnosti mi smo pripremili takozvanu politiku bezbjednosti hrane, sistem o bezbjednosti hrane koji država treba da implementira da bi ispoštovala zahtjeve Evropske unije. Što se tiče laboratorija, mi smo podržali aktivnosti ulažući nekih 850.000 eura u izradu portfolija i nabavku laboratorijske opreme za veterinarsku laboratoriju, za laboratoriju Instituta za javno zdravlje i Biotehničkog fakulteta. Posljednji dio projekta se odnosio na podršku razvoju IT sistema - stvaranje i integrisanje sistema prikupljanja podataka iz oblasti bezbjednosti hrane - znači, svi oni podaci koji se odnose na bezbjednost hrane se tu čuvaju – kazao je Longo i istakao da je to veoma važno.
On je naveo da je pripremljen prijedlog za razvoj ovog sistema i da je nedavno kupljen registar za proizvođače hrane i, takođe, za zvanične kontrole. On je na kraju izlaganja istakao da je stvaranje sistema bezbjednosti hrane u skladu sa pravilima EU veoma težak i zahtjevan posao i traži puno, u smislu ljudskih i ekonomskih resursa, kao i u smislu vremena i napora koje je potrebno uložiti.
Longo smatra da je Crna Gora na pravom putu u smislu stvaranja sistema bezbjednosti hrane koji je u potpunosti usklađen sa standardima Evopske unije.
Gradonačelnik Cetinja Aleksandar Boganović je u svom izlaganju istakao zadovoljstvo što je završetak ovog uspješnog projekta upriličen na Njegušima.
-Sa sigurnošću se može ustvrditi kako je mjesto koje je domaćin ovog događaja, jedan od vodećih domaćih centara u pogledu proizvodnje prehrambenih, a prije svega, suhomesnatih proizvoda. Današnje dešavanje na Njegušima zapravo govori sve o ovom projektu. Ovu priliku želim iskoristiti kako bih ukazao na suštinu projekta, koji je realizovan uz finansijsku podršku delegacije Evropske unije u Crnoj Gori. Naime, edukacija, informisanje, odnosno djelovanje službi u cilju što veće bezjednosti prehrambenih proizvoda na domaćem tržištu ima izuzetan i dragocjen značaj. Iz tog razloga sama inicijativa o pokretanju jednog ovakvog projekta predstavljala je svojevrsan iskorak i sasvim sigurno aktivnost koja će rezultirati pozitivnim efektima po dalji proces proizvodnje i distribucije hrane u Crnoj Gori – kazao je Bogdanović.
On je na kraju izlaganja iskazao uvjerenje da će slični projekti kroz saradnju delegacija Evropske unije u Crnoj Gori, Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja ali i drugih subjekata, biti nastavljeni u budućnosti.
Šef delegacije Evropske unije u Crnoj Gori ambasador Leopold Maurer je kazao da su uvedene stroge i striktne kontrole kada je u pitanju proizvodnja hrane.
-Nije to samo u interesu građana već i u interesu proizvođača. Svi djelovi društva su zainteresovani da se uvedu striktne kontrole u oblasti bezbjednosti hrane. Nije bilo lako to sprovesti ni u zemljama EU, poput Francuske koja ima oko 300 različitih vrsta sira od kojih nijesu sve vrste zdrave. Ponekad su se Francuzi žalili na ta striktna pravila u vezi tradicionalnih proizvoda. Ljudi se i ovdje žale zbog strogih pravila, i u idućih nekoliko dana Centar za građansko obrazovanje će prikazati film u kojem će se moći vidjeti poizvođač Njeguškog pršuta koji je veoma zabrinut zato što je u Evropskoj uniji sadržaj soli limitiran na 4 odsto, a u Njegušima je još uvijek 7 odsto – istakao je Maurer.
On je naglasio da je dobro što već imamo te prioritete koji su uspostavljeni, kao što je pravilnik o bezbjednosti hrane i da je Crna Gora napravila malo napretka kada je u pitanju ta oblast, ali da se nada da će ovaj komentar biti prihvaćen kao pozitivan i da će Crna Gora uvođenjem novog zakonodavstva o bezbjednosti hrane poboljšati stanje u ovoj oblasti.
-Zbog toga mi podržavamo ovaj projekat sa više od 2 miliona eura, što je prilična suma, i mislim da mi dosta sarađujemo kroz različite projekte sa Crnom Gorom da bi uvela evropske standarde u ovoj oblasti. Nadamo se da ćemo sa ovim projektom podići svijest ljudi da građani Crne Gore pokažu proizvođačima da su zadovoljni zato što postoje visoki standardi u smislu kvaliteta hrane. Takođe, treba da imamo na umu da je Crna Gora država koja živi uglavnom od turizma i turisti kada je posjete moraju da jedu, a takođe traže i neke suvenire. Razvoj proizvodnje hrane, stoga, u CrnojGori igra veoma važnu ulogu – kazao je Maurer i istakao da nije lako dobiti dozvolu za izvoz ali se nada da će uz saradnju sa Ministarstvom to ubuduće biti olakšano.
Ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja Tarzan Milošević je u svom izlaganju podsjetio na ključno opredjeljenje Crne Gore da uloži sve napore radi bržeg uključivanja u Evropsku uniju.
-Svjesni smo da dobijeni status kandidata kao i brzi početak pregovora obavezuje I da predstavlja početak dugog I zahtjevnog procesa ispunjavanja zahtjeva Evropske unije, kako bismo konačno bolje odgovorili na izazove globalizacije, posebno globalnih tokova u proizvodnji I trgovini hranom. Ne treba posebno naglašavati činjenicu da je poljoprivreda značajni razvojni resurs koji najbrže daje efekte I najbrže može da apsorbuje tehnološke viškove I time značajno doprinese smanjenju nivoa nezaposlenosti ali I regionalnih dispariteta u razvoju Crne Gore – kazao je Milošević.
On je potom naveo neke od ključnih aktivnosti koje Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja usmjeravalo tokom proteklih godina, a koje se odnose na: podršku strukturalnim prilagođavanjima u sektoru stočarstva, povećanju ukupne konkurentnosti i produktivnosti kroz ulaganja za primjenu savremenih tehnika i tehnologija proizvodnje boljeg upravljanja, poboljšanju statusa postizanja domaćih standarda i standarda Evropske unije, povećanje nivoa svijesti, znanja i vještina u ovom sektoru a putem stručne obuke, jačanje kapaciteta samog Ministarstva kao i uprava i savjetodavnih službi.
-U oblasti poljoprivredne proizvodnje i bezbjednosti hrane Ministarstvo je u prethodnom periodu preduzelo niz mjera sa ciljem da se nedostaci prepoznati u ovom sektoru, kao što je mali obim proizvodnje, neusaglašenost sa standardima Evropske unije na nivou poljoprivrednih gazdinstava, klanica i malih prerađivačkih postrojenja, pravovremeno otklone i da se i dalje radi na unaprjeđivanju i ispunjavanju zahtjeva bezbjednosti i kavaliteta hrane – naveo je Milošević i dodao da Ministarstvo zajedno sa Evropskom unijom pokreće posebne mjere podrške ruralnom sektoru.
-Podrška Evropske unije se obezbjeđuje za mjere održivog razvoja poljoprivrede i održivog ruralnog razvoja, tokom pretpristupnog perioda u prioritetnim oblastima. Na osnovu sektorskih analiza sljedeća ulaganja imaju prioritet u IPARD-u: ulaganje u poljoprivredna gazdinstva, kao što su izgradnja ili rekonstrukcija i modernizacija objekata za držanje životinja i druge poljoprivredne infrastrukture po sektorima, kupovina rasplodnih životinja i specijalizovane tehnološke opreme, ulaganje u preradu i stavljanje u promet poljoprivrednih proizvoda, a tiče se izgradnje i modernizacije prerađivačkih kapaciteta opreme za poboljšanje higijene, bezbjednosti i kvaliteta proizvoda, u potpunosti u skladu sa standardima zajednice, ulaganje i uspostavljanje sistema bezbjednosti hrane HACCP (hasap), dobra proizvođačka praksa i dobra higijenska praksa, poboljšanje zaštite životne sredine – kazao je Milošević.
On je naveo, da iz ove perspektive, sve navedeno ima isti cilj – dostizanje standarda u oblasti poljoprivrede i unaprjeđenje postojećih sistema bezbjednosti hrane.
Takođe, Milošević je izrazio zadovoljstvo zbog pažnje koju Evropska unija preko delegacije EU u Crnoj Gori poklanja cjelokupnom sektoru poljoprivrede. Na kraju izlaganja se zahvalio projektnom timu, koji je uspješno, zajedno sa cijelom crnogorskom službom, postavio dobre temelje za dalje unaprjeđivanje sistema bezbjednosti hrane u Crnoj Gori.
-Poštovanje zakona o bezbjednosti hrane, nije samo zakonska nego i moralna dužnost – naglasio je Milošević na kraju izlaganja.
Nakon toga, na okruglom stolu učešće u raspravi su uzeli i neki od prisutnih predstavnika proizvođača mesa kao i direktor Instituta za bilogiju mora i predstavnici Fitosanitarne uprave i Specijalističke veterinarske laboratorije.
A.P.
