Prema istraživanju profesora Linusa Andersona Univerziteta u Umeu (Švedska), ovakva hipersenzibilnost može biti posljedica naše nesposobnosti da se naviknemo na određene mirise.
U normalnim okolnostima percepcija mirisa se događa “po ubrzanom postupku”, na primjer, istog trenutka kada uđete u nečiji “mirišljavi” stan. Čak i ako jasno primećujete mirise u zatvorenom prostoru, ne razmišljate o njima naročito dugo. Za ljude sa hemijskom intolerancijom mirisi su uvijek prisutni. Istraživač Linus Anderson izložio je i intolerantne ljude i one naviknute na mirise različitim aromama, a zatim pratio njihove reakcije.
“Hipersenzitivni pojedinci osjećaju da se miris pojačava čak i ako njegova koncentracija u vazduhu nije povećana. Njihova moždana aktivnost je sasvim drugačija od onih koji se normalno privikavaju na mirise”, objašnjava on.
Rezultati su praćeni upotrebom metoda baziranih na elektroencefalografiji (EEG) o tehnologiji funkcionalnog mapiranja mozga (fMRI). EEG metoda se zasniva na postavljanju elektroda na glave ispitnika koje registruju promene pritiska u mozgu svakog minuta dok je subjekt izložen mirisima.
Za razliku od ljudi u kontrolnoj grupi, kod intolerantnih pojedinaca se moždana aktivnost izazvana mirisima nije smanjivala s vremenom provedenim u laboratoriji. Nemogućnost da se naviknu na mirise bila je praćena konstantnom moždanom aktivnošću tokom cijelog vremena izloženosti.
“Ovi pojedinci takođe imaju različite šeme protoka krvi u mozgu za razliku od onih koji se privikavaju na miris. Slična razlika se pojavljuje i kod pacijenata koji imaju poremećaje percepcije bola”, objašnjava Anderson. Dalja istraživanja pokazala su da hemijski intolerantni ljudi takođe reaguju na supstance koje utiču na sluzokožu nosa i usta.
Osobe koje kašlju prilikom udisanja kapsicina, ljutog sastojka čili papričica, takođe imaju pojačane reakcije mozga na druge mirise. Osim činjenice da intolerantni pojedinci imaju osjećaj da se mirisi pojačavaju, efekti su primetni i na mozgu i na sluzokoži.
“Drugim riječima, mi možemo vidjeti posljedice intolerancije na razum i tijelo, pa je zato važno da se ne fokusiramo slijepo na samo jedan od tih aspekata”, smatra Linus Anderson.
Hemijska intolerancija je iznenađujuće česta – čak deset odsto švedske populacije ima probleme sa svakodnevnim mirisima, a oko dva odsto pati od ozbiljnih simptoma. Ipak, za razliku od situacija u kojima su po srijedi alergije i astma, nema mnogo istraživanja o ovoj pojavi.
Linus Anderson smatra da bi bilo moguće prepoznati što izaziva tu hipersenzibilnost i tako razviti metode dijagnoze i liječenja.
