Saopštenej donosimo integralno:
Izvor nafte i globalna dešavanja
Crna Gora ne može da utiče na cijene nafte na svjetskim berzama. Crna Gora nema sopstveni izvor nafte i naftnih derivata, pa cijena goriva zavisi, u najvećoj mjeri, od berzanske cijene i valutnog odnosa eura i dolara. U protekloj sedmici, derivati na berzi su bili skuplji od referentne vrijednosti po kojoj su formirane važeće maloprodajne cijene oko sedam odsto.
Aktivnosti Vlade i uticaji na javna sredstva
Vlada preduzima aktivnosti kako bi se, u maksimalno mogućoj mjeri, minimizovao negativan efekat koji povećanje cijena nafte i naftnih derivata ima po građane i privredu. Između ostalog, u maju 2011, Ministarstvo finansija je donijelo dva pravilnika koji su omogućili povraćaj dijela plaćene akcize na eurodizel koji se koristi u industrijske i komercijalne svrhe, u iznosu od 20 centi po litru eurodizela, kao i mineralna ulja koja se upotrebljavaju za pogon poljoprivredne i šumske mehanizacije. Ovo označava Vladin doprinos da ne dođe do opšteg porasta cijena i smanjenja konkurentnosti crnogorske privrede.
U cilju dodatnog rasterećenja građana i privrede, u nedavno usvojenim izmjenama i dopunama Zakona o akcizama smanjena je akciza na dizel gorivo, u iznosu od 2 centa po litru eurodizela, kao vid anti-inflatornog djelovanja, imajući u vidu da svako povećanje cijena ugrožava standard građana i utiče na smanjenje potrošnje, što umanjuje državne fiskalne prihode.
Značaj akciza
Akciza čini veliki dio cijene goriva, međutim ona ima višestruki značaj za ekonomiju. Zašto je akciza značajna i zašto postoji?
(1) Prihodi od akciza se koriste za finansiranje plata, penzija, socijalnih davanja i drugih javnih rashoda.
(2) Prihodi od akciza predstavljaju značajan i stabilan budžetski priliv koji doprinosi redovnosti i likvidnosti budžeta.
(3) Između ostalog, osnov za ovakav pristup oporezivanja goriva je i to što upotreba ovih proizvoda ima negativne ekološke efekte, koji koštaju cijelo društvo.
Čitavom društvu je u interesu da cijene goriva budu manje
Akcize na gorivo su fiksne i, generalno govoreći, državi, potrošačima i cjelokupnom crnogorskom društvu više odgovara da je cijena goriva niža, jer ima više prometa i budžet se tako više puni.
Stanje u regionu i Evropi
Da situacija sa cijenama goriva ne pogađa samo Crnu Goru, govori i podatak da su i u regionu i Evropi visoke cijene naftnih derivata. Tako su cijene u Sloveniji (1,49€, 1,5€, 1,36€) i Hrvatskoj (1,46€, 1,51€, 1,37€) na sličnom nivou kao u Crnoj Gori, u Srbiji nešto niže, a dosta više u Italiji, Njemačkoj i Turskoj.
Takođe, Crna Gora svoju akciznu politiku u 2012. godini vodi u pravcu postepenog usaglašavanja sa EU standardima, u sklopu čega se vodi računa o stabilnosti prihoda i stabilnosti legalnog tržišta. Stoga, snižavanje akciza ima direktan negativan efekat po budžetsku likvidnost, pri čemu nema uticaja na opšti negativni trend u eurozoni i regionu.
