Neobična priča o istrajavanju jednog čovjeka da sačuva muzičko nasljeđe svoje države stiže iz Pešavara, u koji je davno iz Avganistana izbjegao Mohamed Hasan Zamri. U njegovoj radionici danas se nalazi pravo malo blago sa više od 1.000 audio kaseta, nastalih tokom čitavih decenija koje talibani danas žele da ‘izbrišu’.
Na njima su snimci avganistanskih muzičara koji su pripadali različitim žanrovima, a mnoge od tih zapisa napravio je upravo Zamri. On je pobjegao iz Avganistana tokom sovjetske invazije, pa se vratio po završetku rata. No, kako je moć talibana rasla, procijenio je kako u domovini više nema mjesta za njega, te je otišao u Pakistan, gdje danas drži radnju u kojoj popravlja TV i radio uređaje, a u kojoj dominira kolekcija kaseta.
U njegovu radnju danas često dolaze Avganistanci, čak i oni iz Kabula i Džalalabada, koji traže da im presnimi pojedine snimke. Oni koji se vraćaju u Avganistan, sa tim se materijalom izlažu priličnom riziku.
Naime, otkad su preuzeli vlast 2021, talibani su kriminalizovali svaki oblik muzike, a ove godine je ilegalno čak i prodavati muzičke instrumente.
“Talibani koriste religiju kao izgovor da bi zabranili muziku, iak nju Islam ne zabranjuje. Muzika je dio naše kulture vjekovima”, kaže Zamri.
Snimci koje on posjeduje, kako ističe, mnoge Avganistance vraćaju u srećnija vremena, kada su bili dio slobodnog društva, a među muzičarima je gotovo jednak broj žena i muškaraca.
“Danas su mnogi muzičari pobjegli iz Avganistana, jer im je tamo zabranjena svaka aktivnost”, dodaje on.
Zamri naročito žali zbog toga što mlađe generacije, koje stasavaju u društvu koje vode talibani, neće znati baš ništa o bogatoj istoriji muzike i umjetnosti u njihovoj državi.
“Oni koji dolaze da im presnimim muziku, uglavnom su savremenici doba kada su one nastajale. I slama mi se srce zbog toga što nema mlađih ljudi koji uopšte i znaju za sve te muzičare”, dodaje on.
Inače, on ističe kako među brojnom kolekcijom koju posjeduje najviše pjesama govori o miru, uz poruke kojima su se autori protivili ratu i sukobima.
