Crnogorska kinematografija i ove godine visoko se pozicionira na regionalnoj kulturnoj mapi, sa dvije svjetske premijere u glavnoj konkurenciji 31. Sarajevo Film Festivala.
Filmovi “Vidra” reditelja Srđana Vuletića po scenariju Stefana Boškovića i “Yugo Florida” Vladimira Tagića, kao manjinska koprodukcija Crne Gore, boriće se za nagradu Srce Sarajeva za najbolji igrani film.
Ukupno 50 filmova uključujući igrane, dokumentarne, kratke i studentske naslove, čine ovogodišnju takmičarsku selekciju festivala koji i ove godine potvrđuje ulogu vodeće regionalne filmske platforme.
Selekcija igranog filma, prema izboru selektorke Elme Tataragić, uključuje devet filmova, od kojih tri imaju svjetske premijere. Među njima su dva ostvarenja u čijem je stvaranju učestvovala i Crna Gora – "Vidra" Srđana Vuletića i "Yugo Florida" Vladimira Tagića.
Film “Vidra” (Crna Gora, BiH, Italija, Hrvatska, Kosovo) donosi priču u kojoj se prepliću socijalna osjetljivost i lična drama, dok “Yugo Florida” (Srbija, Bugarska, Francuska, Hrvatska, Crna Gora) tematizuje tranziciju i identitet kroz vizuru automobilske nostalgije i društvenih mijena.
Pored njih, u takmičenju su i filmovi iz Mađarske, Austrije, Hrvatske, Slovenije, Rumunije i Makedonije – svi sa regionalnim premijerama i naglašenim društvenim i autorskim temama.
Savremeni autorski glasovi u glavnom takmičarskom programu
Prema riječima kreativne direktorice Festivala, Izete Građević, ovogodišnji takmičarski programi okupljaju autore koji kroz raznovrsne formate i žanrove istražuju život u složenim i nestabilnim društvenim okvirima.
“Filmovi nadilaze nacionalne granice, ali ostaju vjerni univerzalnim pričama koje oblikuju naše živote – od savremenih društvenih izazova do preispitivanja prošlosti”, kazala je Građević.
Selekcija igranog filma ove godine uključuje šest debitantskih ostvarenja, a Tataragić naglašava da program nudi “dinamičnu mješavinu hrabre naracije, vizuelnih inovacija i svježih autorskih pristupa”.
Pored crnogorskih premijera, u trci za Srce Sarajeva su i “Zvijezde manjeg značaja”, Renátó Olasz (Mađarska) – svjetska premijera, “Bijeli puž”, Elsa Kremser, Levin Peter (Austrija, Njemačka) – regionalna premijera, “Bog neće pomoći”, Hana Jušić (Hrvatska, Italija, Rumunija, Grčka…) – regionalna premijera, “DJ Ahmet”, Georgi M. Unkovski (Sjeverna Makedonija…) – regionalna premijera, “Fantasy”, Kukla (Slovenija, S. Makedonija) – regionalna premijera, “Sorella di clausura”, Ivana Mladenović (Rumunija, Srbija…) – regionalna premijera, “Vjetre, pričaj sa mnom”, Stefan Đorđević (Srbija, Hrvatska…) – regionalna premijera
Dokumentarni filmovi kao snaga otpora i nježnosti
Takmičarski program dokumentarnog filma, koji je odabrala selektorka Rada Šešić, okuplja 20 ostvarenja – 12 dugometražnih i osam kratkih, među kojima četiri imaju svjetske premijere, a 14 njih bilježi regionalnu ili međunarodnu.
U fokusu su kompleksni društveni konteksti, ljudska otpornost, ali i snaga ljubavi kao odgovor na savremene krize.
Filmovi kao što su “Bosanski vitez” Tarika Hodžića, “Steel Hotel Song” Bojana Stojčića i “Vidio sam ‘Suno’” Katalin Bársony, donose nove autorske poglede na teme rata, identiteta i nasljeđa, dok film “Svaki put kad odeš, ponovo se rađaš” Mladena Bundala intimno sagledava odlazak i gubitak u tranzicijskim društvima.
Smjele kratke forme i savremene teme
U konkurenciji kratkih filmova nalazi se deset ostvarenja, od kojih tri imaju svjetske, a sedam regionalne premijere. Program je koncipiran kao dinamičan spoj psiholoških trilera, socijalnih drama i eksperimentalnog izraza.
Među njima su i filmovi “Bernine oči” Ermala Gërdovcija, “Histerični napad smijeha” Matije Gluščevića i Dušana Zorića, te “Zima u martu” Natalie Mirzoyan.
Selekcija studentskih filmova, prema izboru Asje Krsmanović, okuplja 11 filmova sa različitih akademija iz regiona. Pet filmova ima svjetske premijere, a u fokusu su teme identiteta, odnosa i generacijskih razlika. Ostvarenja poput “Dom, prostor između nas”, “Rahlo” i “Tarik” nagovještavaju smjelost i inovaciju u formi i sadržaju.
Umjetnička hrabrost, društvena relevantnost
Prema riječima direktora Festivala Jovana Marjanovića, ovogodišnji program potvrđuje da se u filmskom prostoru regije dešavaju izuzetno značajni i umjetnički relevantni pomaci.
„Donosimo snažan izbor filmova koji odražavaju umjetničku hrabrost, društvenu relevantnost i raznolikost perspektiva“, istakao je Marjanović.
Takmičarski programi Sarajevo Film Festivala nude prestižne nagrade – Srce Sarajeva za najbolji igrani film (16.000 eura), najbolju režiju (10.000), glumačke uloge (2.500 ), kao i priznanja za dokumentarni, kratki i studentski film. Mnogi od nagrađenih filmova kvalifikuju se za kandidaturu za nagradu Oscar, čime festival ima sve snažniji međunarodni uticaj.
SFF će ove godine biti održan od 15. do 22. avgusta.
