U pitanju je bila realizacija ideje uspostavljanja i razvoja socijalne tržišne ekonomije. Danas je ta tema ponovo veoma aktuelna i može predstavljati rješenje za izlazak iz krize. O čemu se radi?
Socijalna tržišna ekonomija je dominantan makroekonomski model u Evropskoj uniji. Lisabonskim ugovorom iz 2009. dobio je i ugovornu formu u članu 3. konsolidovane verzije Ugovora o Evropskoj uniji.
"Socijalna tržišna ekonomija garantuje svakome uspjeh, ko želi uzeti sudbinu u svoje ruke, ali ne na osnovu porijekla, porodičnih prihoda i veza, već na osnovu sopstvenih djela i rezultata", navodi Boris Marđonović.
Smatra se da ekonomski uspjeh i blagostanje u socijalno-tržišnom makroekonomskom ambijentu donose fleksibilna i inovativna preduzeća kroz svoje inovacije, raznovrsnost proizvoda, usluga i entuzijazam. Zato su neophodni alati socijalne tržišne ekonomije, koje kreira država kroz konjunkturne programe.
Principi socijalne tržišne ekonomije baziraju se na slobodi, demokratiji, konkurenciji, supsidijarnosti, privatnom vlasništvu i solidarnosti. Sistem jednakih šansi, slobodna i fer tržišna utakmica, rast, odgovornost i pravila, ključ su za izlazak iz svih ekonomskih kriza uključujući ovu.
Nakon crnogorskog iskustva sa samoupravnim socijalizmom, koji je propao, a zatim i neoliberalne ekonomije, koja je produbila jaz u društvu, danas se prisjećamo početaka dijaloga o socijalnoj tržišnoj ekonomiji u Crnoj Gori, jer principi socijalne tržišne ekonomije postaju ponovo aktuelni u korona krizi i savladavanju njenih posljedica.
Sve je počelo 01.12.2011. serijom predavanja o svjetskoj ekonomskoj krizi (2008.) i putevima njenog savladavanja na primjeru Njemačke. Tadašnji dekan Ekonomskog fakulteta i predsjednik borda direktora Investiciono-razvojnog fonda Crne Gore Dr Dragan Lajović, ugostio je na Ekonomskom fakultetu eksperte Zanatske komore Koblenz / Njemačka, koji su predstavili alate socijalne tržišne ekonomije. Bilo je to u okviru multilateralnog projekta "Zapadni Balkan", koji je podržalo njemačko ministarstvo za privrednu saradnju i razvoj BMZ, SEQUA - Partner njemačke privrede iz Bonn-a i Srednjestaleški biro Balkan, mreža zanatskih komora i strukovnih udruženja jugoistočne Evrope i Njemačke sa sjedištem u Sofiji.
