Društvo

Mihailo Mišo Vučković

Sjećanje na neumornog neimara, koji je volio Lovćen

Veoma često zaboravljamo one zaslužne i istaknute naučne radnike čiji su život, djelo i naučna misao bili vezani i posvećeni NP ,,Lovćen”. Jedan od takvih kojima je posvećen i ovaj tekst je Mihailo Mišo Vučković. Činjenica da je svojim korijenima bio vezan za Cetinje, u njemu je utkala onu najljepšu nit posvećenosti svom rodnom kraju. Sjećanje na njega je pokazatelj kakve je Crna Gora zaista imala istaknute naučne radnike.

Sjećanje na neumornog neimara, koji je volio Lovćen Foto: Privatna arhiva/Božidar Proročić
Božidar Proročić, stručni saradnik i Ana Uskoković, biolog
Božidar Proročić, stručni saradnik i Ana Uskoković, biologAutor
Portal AnalitikaIzvor

On je jedan u plejadi onih čiji je život bio posvećennajljepšim intelektualnim dometima, ali i NP u Crnoj Gori pa samim tim i NP ,,Lovćen.” U pripremi ovog teksta i bibliografije nesebičnu podršku sam imao od akademika Zlatka Bulića koji je bio i lični prijatelj s njim.

Mihailo Vučković je rođen 1929. godine u Sent Kleru (Pensilvanija, SAD), gdje su mu roditelji bili u pečalbi s brojnim našim zemljacima. Osnovno gimnazijsko obrazovanje stekao je na Cetinju, a visoko na Šumarskom fakultetu u Sarajevu na kojem je diplomirao 1957. godine. Postdiplomske studije je završio na Katedri zaštite šuma na Šumarskom fakultetu u Beogradu, gdje je i magistrirao 1973. godine sa temom: ,,Štete od krupne divljači u Nacionalnom parku - Biogradska gora”. Doktorske studije je završio na Katedri za sveopšte svjetsko šumarstvo i lovstvo Šumarskog fakulteta u Brnu (Čehoslovačka), gdj je i doktorirao 21. juna 1974. godine sa temom ,,Razvoj, gajenje i zaštita divljači u Crnoj Gori.”

Nakon diplomiranja septembra 1957. godine zaposlio se u Sekretarijatu za poljoprivredu i šumarstvo Izvršnog vijeća NR Crne Gore, kao referent za lovstvo. Poslije osnivanja Centra za unapređivanje šumarstva i savjetodavnu službu, u vremenu od 1960. do 1963. godine, radi na poslovima unapređivanja sjemenarstva, rasadničke proizvodnje, genetike i plantažiranja u šumarstvu. Dr Mihailo-Mišo Vučković jedan je od rijetkih i vjerovatno prvih stručnih i naučnih radnika u Crnoj Gori koji se počeo intezivnije i kompleksivnije baviti problematikom zaštite nacionalnih parkova i drugih zaštićenih objekata prirode, kao i potencijalnih prirodnih objekata za zaštitu. Praktično od samog početka svoga rada kao mladi šumarski inžinjer učestovao je u ,,pionirskim”; akivnostima oko konstituisanja, organizacije, proglašenja, uređenja, unapređivanja, razvoja, racionalne i kontrolisane valorizacije i zaštite nacionalnih parkova u Crnoj Gori. Teško je od tada pa do današnjih dana nabrojati bilo koju aktivnost u nacionalnim parkovima u Crnoj Gori, pa i u ondašnjoj Jugoslaviji u kojoj nije učestvovao kao organizator ili je pak dao svoj puni doprinos kao stručni i naučni radnik.

Početkom 60-ih sa akademikom Vilotijem Blečićem i dr Dušanom Čolićem učestovao je u prvim aktivnostima oko donošenja prjedloga za osnivanje pojedinih nacionalnih parkova u Crnoj Gori (Durmitor, Biogradska gora i Lovćen) koji su detaljnije obrađivali statusne probleme, uređenje, korišćenje i zaštitu. Aktivnijom zaštitom prirode i čovjekove sredine, a pogotovo nacionalnih parkova kao centara ekološke države Crne Gore.

Mihailo-Mišo Vučković se bavi od početka 1963. godine kada je izabran za direktora Republičkog Zavoda za zaštitu prirode SR Crne Gore. Pored poslova direktora, na kojoj dužnosti se nalazio sve do odlaska u penziju 1989. godine, obavljao je i poslove stručnog referenta za nacionalne parkove, hortikulturne objekte, rezervate i memorijalne prirodne spomenike. Bio je nosilac ili koordinator nekoliko naučno-istraživačkih tema: Šumarska hidrološka istraživanja u prašumi ,,Biogradska gora”; bio je saradnik na vegetacijskim istraživanjima i kartiranju vegetacije Crne Gore u okviru projekta “Vegetacijska karta (ondašnje) Jugoslavije - dio za Crnu Goru”; zatim na istraživanju u okviru projekta-zaštite priobalnog pojasa crnogorskog primorja, odgovorni istraživač za projekat “Unutrašnja izgrađenost prašume u rezervatu “Crna poda”, odgovorni istraživač projekta “Jadran III” sektor zaštite prirode, istraživač dinamike populacije nekih ekonmski značajnijih vrsta životinja (sisara i ptica) i sl. Takođe je bio autor, koodrinator ili koautor brojnih elaborata, studija i projektnih zadataka iz sfere zaštite prirode a posebno problematike koja se odnosi na nacionalne parkove i zaštićene objekte prirode.

Kao dugogodišnji direktor ondašnjeg Republičkog Zavoda za zaštitu prirode ( sadašnja Agencija za zaštitu životne sredine) organizovao je naučno-istraživački rad u okviru pomenutih projekata i tema, kao i stručno-istraživački rad (u kojima je učestvovao aktivno i kao penzioner) oko izrade prostorno-planskih i razvojnih dokumenata (PP Republike, PP pojedinih opština, PPPN nacionalnih parkova, Programi razvoja i zaštite, Studije procjene uticaja na životnu i prirodnu sredinu i sl.). Posebno je značajan rad dr M. Vučkovića na izučavanju problema jelenske divljači, kao i lovne faune uopšte, a posebno NP “Biogradska gora”, ,,Programa razvoja lovstva”, ,,Programa katrgorizacije i ustanovljavanja lovišta u Crnoj Gori” što je bio jedan od predmeta njegovog interesovanja oko izrade magistarske i doktorske teze, kao i ukupnog istraživačkog rada.

Stručni i naučni angažman dr Mihaila Vučkovića najvećim dijelom je usmjeren na probleme zaštite prirode, šumarstva i lovstva. Organizator je više stručnih i naučnih skupova u Crnoj Gori i ondašnjoj Jugoslaviji na kojima je aktivno učestvovao sa referatima, saopštenjima ili drugim prilozima. Učesnik je, takođe sa referatima i saopštenjima, na više mešunarodnih skupova u inostranstvu (Moskva, 1970; Prag, 1972; Stokholm, 1973; Hamburg, 1974; Sifeld, 1977; Tunis, 1992. i dr.). Njegovi brojni naučni i stručni radovi objavljeni su u raznim stručnim i naučnim publikacijama, ili su pak rađeni kao monografske studije, planovi razvoja, zaštite ili uređenja pojedinih prostora, određenih vrsta biljaka ili divljači.

Bio je uključen u skoro sva značajnija tijela od opštine do Federacije (SFRJ) koja se bave pitanjima zaštite i unapređivanja prirode i čovjekove sredine u našoj zemlji, a dijelom i u inostranstvu, kao što je: predsjednik Savjeta za zaštitu i unapređivanje čovjekove sredine SRCG, član predsjedništva Jugoslovenskog saveza za zaštitu, član Savjeta časopisa ,,Čovjek i priroda”, član Komisije za zaštitu prirode i čovjekove sredine Skupštine SRCG, član Savjeta za zaštitu čovjekove sredine i uređenje prostora SIV-a, član Odbora za zaštitu prirode privredne komore Jugoslavije, Predsjednik savezne komisije za zaštitu i uređenje prostora Savjeta SIV-a, član Nacionalnog (jugoslovenskog) komiteta za UNESCO, član Međunarodnog savjeta za zaštitu divljači i lovstvo (CIC), član Odbora za zaštitu i unapređivanje čovjekove sredine CANU, član Međurepubličke komisije za izradu saveznog projekta za zaštitu čovjekove sredine, predsjednik Speleološkog saveza Jugoslavije, član predsjedništva Lovačkog saveza Jugoslavije, član predsjedništva Kinološkog saveza Jugoslavije, član naučne komisije za zaštitu lovne faune Lovačkog saveza Jugoslavije, predsjednik Komisije za prirodno-matematičke nauke SIZ-a za nauku SRCG, član IO SIZ-a nacionalnog parka ,,Biogradska gora”, član Naučnog Savjeta JP ,,Nacionalni parkovi Crne Gore”, član Republičkog komiteta za urbanizam, komunalne i stambene djelatnosti CG, član Naučno-nastavnog vijeća Biomedicinskog instituta Crne Gore, član Izdavačkog savjeta, redakcionog odbora i glavni urednik Glasnika Republičkog zavoda za zaštitu prirode i Prirodnjačkog muzeja Crne Gore, organizator i glavni i odgovorni urednik časopisa ,,Lov i ribolov”, član međurepubličkog odbora za izradu Vegetacijske karte Jugoslavije - dio za Crnu Goru, član IOSIZ-a za naučne djelatnosti Crne Gore, član Društva inžinjera i tehničara CG, član Društva ekologa CG, drugih stalnih i povremenih tijela, udruženja iz oblasti zaštite prirode, zaštite životne sredine, lovstva, šumarstva, turizma i dr. Učesnik je NOB-a i član SKOJ-a od 1943. godine, član SKJ od 1947.

Bio je član mjesnog komiteta SKJ u Titogradu (Kruševac), delegat RKSSRN-a, sekretar ili predsjednik više stručnih i društveno-političkih organizacija. Za nesebično angažovanje i uspješan rad dobio je više društvenih priznanja. Odlikovan je Ordenom rada sa zlatnim vijencem i Ordenom zasluga za narod sa srebrnim vijencem, kao i većeg proja plaketa i pohvala za doprinos razvoju zaštite prirode u Crnoj Gori i ex jugoslovenskim prostorima. Dobitnik je Eko - nagrade Javnog preduzeća ,,Nacionalni parkovi Crne Gore” za 1998. godinu. Dr Mihailo-Mišo Vučković, dipl. ing. šumarstva, naučni savjetnik u penziji, preminuo je 26 septembra 2001. godne na Klinici u Beogradu a sahranjen je u selu Prekornica u opštini Cetinje. Njegova ljubav prema NP ,,Lovćen” i drugim parkovima bila je njegova zvijezda vodilja u bogatoj karijeri ovog izuzetnog naučnika. Zajedno sa suprugom Dagmar Vučković koju je upoznao na doktorskim studijama u Brnu (Češka) ima dvioje ćerke Ivanu Vučković-Vučinić i Martinu Vučković-Bjeletić. Ivana je kao i njihova majka Dagmar magistar ekonomije zaposlena u bankarskom sektoru ima dva dječaka Vuka i Mihaila koji nosi đedovo ime. Martina je magistar arhitekture fakulteta VUTBR u Brnu i uz svoju usku struku nastavila je očevim stopama baveći se uticajem i zaštitom životne sredine na projektima koje ona vodi. Majka je i ćerke Petre.

Portal Analitika