Ovom prilikom svoja iskustva nam prenosi Danilo Bulatović, student postdiplomskih master studija na Politecnico di Milano, Italija.
Osnovne i specijalističke studije ste završili na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta Crne Gore. Zatim ste nastavili postdiplomske master studije na Politecnico di Milano. Možete li nam prenijeti Vaše iskustvo, počev od motiva za odlazak u Italiju, koji su bili uslovi za prijem na ovaj prestižni univerzitet, do procesa adaptiranja na novi ambijent.
Smatram da je u procesu donošenja odluka o mojem daljem akademskom usavršavanju presudnu ulogu imalo interesovanje za izučavanje oblasti teorije i istorije savremene arhitekture XX vijeka, koje sam stekao još kao student osnovnih studija na istoimenom predmetu u okviru Arhitektonskog fakulteta u Podgorici. Uzimajući u obzir tako sužen dijapazon interesovanja, odluka da svoje master studije nastavim na univerzitetu Politecnico di Milano na programu 'Proggetazione Architettonica e Storia' se ispostavila kao logičan izbor. Sâm proces apliciranja i prijema na univerzitet uvijek podrazumijeva i dozu agonije, s obzirom da se ‘takmičite’ sa konkurencijom iz cijelog svijeta. Odluka o prijemu dominantno se temelji na sposobnosti da prikažete podudarnost između opusa svog minulog rada u domenu dizajna (portfolio) i programskih ciljeva kursa za koji aplicirate. Kada je riječ o procesu adaptiranja na novi ambijent, on se može posmatrati dvostruko. U tom smislu, proces usaglašavanja sa navikama italijanskog života teče veoma jednostavno i dosta je sličan u odnosu na ono što postoji u Crnoj Gori. Sa druge strane, način izvođenja nastave i participacije studenata u istoj se znatno razlikuje od onoga što sam prošao na svojim studijama u Crnoj Gori. Naime, kroz tête-à-tête komunikaciju sa studentima, profesori stiču jasnu sliku o predispozicijama i kvalitetima svakog od studenata pojedinačno, te značajno podstiču na kritički odnos prema zadatim problemima. Takva vrsta analize se konstantno odvija kroz hijerarhijski proces predavanja, prakse, pisanje kritičkih eseja, učestvovanja u radionicama kao i studijskim putovanjima kroz ne samo Apeninsko poluostrvo, nego i kroz cijelu Evropu.
Da li ste se osjetili ravnopravnim u smislu postignutog znanja u prethodnom školovanju na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta Crne Gore u odnosu na studente koji su osnovne studije završili na Politecnico di Milano?
Duboko sam uvjeren da je proces obrazovanja strogo individualan proces, te da se generalizacijom nikada ne može tumačiti apsolutno stanje stvari. U tom smislu, smatram da svaki od studenata na Arhitektonskom fakultetu u Podgorici ima priliku da se, kroz upoznavanje sa osnovnim činjenicama u svijetu arhitekture, usredsredi na onu oblast za koju smatra da u perspektivi može doprinijeti biloteoriji ili praksi, i to u zemlji ili inostranstvu.Mogućnost da o svojim idejama u okviru dizajna i teorije arhitekture diskutujem sa prickerovcem Eduardom Souto de Mourom iAntonijem Vilderom na Univerzitetu Politecnico di Milano, samo je potvrda činjenice da se ravnopravnost sa studentima koji su završili osnovne studije na POLIMI-ju, možda ne zasniva u potpunosti na raspoloživim naučno-tehnološkim resursima fakulteta, već se ona prije ogleda u samom ishodištu trogodišnjeg procesa učenja, odnosno znanju.
Koju biste poruku/savjet poslali našim studentima, koji žele da završe osnovne studije u Crnoj Gori i nastave školovanje u inostranstvu?
Iskoristio bih ovu priliku da ukažem mlađim kolegama koji žele da se iskreno bave svojom profesijom, na potrebu da se kroz svoj obrazovni proces na Arhitektonskom fakultetu u Podgorici posvete pitanju sinteze praktičnog i teorijskog diskursa, uzimajući u obzir činjenicu da se dominantno usmjeravanje ka praktičnom dijelu nije pokazalo kao najsrećniji okvir razvoja ove discipline u kontekstu Crne Gore. S tim u vezi, konkurentnost koja se stiče takvom vrstom sintetizovanog pristupa uvijek će vam pružiti neuporedivo više prilika za dalje usavršavanje na bilo kojem evropskom univerzitetu, nego li autističan put pukog projektovanja u cilju zadovoljenja materijalnih potreba.
Šta su Vaši dalji planovi? Gdje vidite sebe u skorijoj i daljoj budućnosti?
Budućnost sam uvijek koncipirao u odnosuna realne činjenice koje postoje u sadašnjosti. U tom kontekstu, namjeravam da master studije završim na univerzitetu Politecnico di Milano, nakon čega, prema preporuci profesora sa ovog fakulteta, svoje dalje akademsko usavršavanje vjerovatno nastavljam na jednom drugom evropskom univerzitetu u već pomenutoj oblasti. Naravno, ukoliko se za to pruži prilika nakon okončanja svojih studija u inostranstvu, dio svog eventualnog radnog angažmana bih svakako posvetio i Univerzitetu Crne Gore, želeći na taj način da doprinesem budućem razvoju ove mlade univerzitetske jedinice sa koje je sve i krenulo.
