„Podgorica je jako čudna! Kada sam prvi put došao ovdje, moj utisak je bio da je grad pod velikim uticajem komunističkog urbanizma - pravi sovjetski grad. Ali, u njoj je spojeno naizgled nespojivo. Moderna arhitektura s jedne strane, a stare, pomalo oronule zgrade s druge“, iznosi svoje utiske za Portal Analitika Kristof Bilje, dvadesettrogodišnji Belgijanac.
U Podgorici je prvi put bio prije tri godine. Danas je oduševljen brzim promjenama koje zapaža u gradu.
„Podgorica se brzo razvija i ne mogu da vjerujem da svaki put kada dođem uočim nove zgrade, ulice i šoping centre. To je za svaku pohvalu“, kaže. Dodaje da bi, ipak, pored izgradnje novih zgrada i saobraćajnica, trebalo renovirati stare zgrade.
Prvo je uočio sređen i moderan, iako mali aerodrom. Istina, zamjera što je na putu prema gradu zapazio veliku količinu otpadaka pored puta. Kaže i da nije očekivao da je ovdje toliko vruće, što mu je u prvi mah zasmetalo.
„Ovaj grad se ne može porediti sa svjetskim metropolama koje sam imao priliku da posjetim, ali i Podgorica ima svoju dušu,“ kaže.
Otvoreni, ali i iritantno radoznali: To je sigurno zato što su, kako ističe, Podgoričani jako ljubazni i druželjubivi, spremni da pomognu. Problem je što su, kaže, radoznali, ponekad čak i iritantno.
„Ljudi sa Zapada nijesu takvi. Ono što će im sigurno zasmetati kada posjete Podgoricu je to što ljudi ovdje žele sve da znaju, čak i ono što ne bi trebalo da ih interesuje. Belgijanci nijesu otvoreni kao ovdašnji ljudi.“
Podgoričanima zamjera i što ne govore baš najbolje engleski jezik, što je velika prepreka za strance koji dolaze da posjete grad.
Bilje kaže da Podgorica ima mnogo toga da ponudi mladim ljudima, jer je grad pun života. Svojim prijateljima preporučuje da dođu ovdje nakon što posjete prelijepo crnogorsko primorje.Ali, najviše od svega mu se dopadaju podgorički parkovi, Skaline, a poseban utisak na njega je ostavio most Milenium, koji je pravi simbol moderne Podgorice.
„Crna Gora je jako zanimljiva zemlja. Ljudi u svijetu su upoznati sa ljepotama Hrvatske, ali Crna Gora je drugačija. Ima divlju ljepotu i treba je posjetiti, kao i njen glavni grad.“
Bilje kaže i da su cijene u Podgorici za jednog Belgijanca pristupačne: „Za Belgijance je ovdje jako jeftino. Cijene hrane i pića su veoma niske, što se ne može reći za garderobu i rent-a-kar čije su cijene na nivou nekih evropskih zemalja koje su članice EU.“
Poslovni ljudi – glavni gosti Glavnog grada: „Podgorica nije tipičan turistički grad, mada ima interesovanja za nju. Njeni strani posjetioci su većinom poslovni ljudi, koji ne traže turističke aranžmane. Dolaze tokom cijele godine, ali je posjeta manje upravo u avgustu“, kaže za Portal Analitika Ljiljana Šćepanović, direktorka Turističke organizacije Podgorica.
U Glavni grad, kaže, dolaze i ljudi koji određeno vrijeme borave na primorju. Turističke agencije specijalno za njih organizuju izlete do Podgorice.
„Postoji ’Montenegro tura’ koja sadrži jednodnevne izlete do Podgorice u trajanju od par sati. Posjeta podrazumijeva obilazak Muzeja Glavnog grada, Duklje i Meduna, kao i užeg gradskog jezgra, a kasnije imaju organizovan ručak u nekom od nacionalnih restorana. U izlet je uključeno i krstarenje Skadarskim jezerom“, precizira Šćepanović, napominjući da je malo turističkih vodiča koji imaju licencu Ministartsva turizma, a samo uz njihovu pratnju mogu se posjetiti istorijski lokaliteti Glavnog grada.
Prednost Podgorice je, veli, upravo u njenom geografskom položaju i tome što se za kratko vrijeme lako i brzo može stići do Kolašina, Cetinja, primorja....
Prirodno okruženje Podgorice pravi je turistički potencijal, iako putna infrastruktura nije na zadovoljavajućem nivou, tvrde u Turističkoj organizaciji.
Sve veći broj moderno opremljenih hotela u Podgorici dodatno upotpunjuju njen turistički sadržaj i ponudu. Njihova specifičnost u odnosu na većinu ostalih na obali i planinama, je u tome što su otvoreni cijele godine.
„Nijedan grad u Crnoj Gori ne može parirati Podgorici kada su u pitanju zabava, večernji izlasci, ponuda restorana i kafića. Možda Budva prednjači tokom tri ljetnja mjeseca, ili čak dva, ali Podgorica je aktivna tokom cijele godine“, naglašava Šćepanović.
Podgorica u očima tri mlada Belgijanca: Jonas Klasen, Mario Van Vint i Jeric Svitsers su na putovanju po balkanskim zemljama. Nakon Rumunije, Bugarske, Grčke i Albanije, stigli su u Crnu Goru. U Podgoricu su svratili na preporuku prijatelja.
„Dopada nam se ovaj grad. Veoma je moderan, iako to nismo očekivali kada smo dolazili.“
Kažu da im zemlje jugoistočne Evrope liče jedna na drugu i da imaju veoma lijepe planine.
„Ima lijepih planina veoma blizu Podgorice. To je zadivljujuće, jer kod nas u Belgiji toga nema“, kaže Jonas, dvadesetdvogodišnji student fakulteta za informacione tehnologije.
Prvi utisak Van Vinta bio je da je naš glavni grad bogat zelenilom. „U Antverpenu, gdje živim, zelenilo je prava rijetkost. U Podgorici mi se čini da se lakše diše upravo zbog tolikog broja parkova u njenom centru.“
Dvadesetjednogodišnji Jeric Svitsers, koji studira hemiju u svojoj zemlji, kaže da mu se dopada centar grada. „Dopada mi se što samim centrom protiču rijeke i što ima toliko lijepih mostova.“
Sagovornici Portala naveli su da su iznenađeni podgoričkom klimom, i kažu da su razočarani lošim putem od granice sa Albanijom.
Njih trojica su saglasni sa svojim prijateljem Kristofom, koji im je savjetovao da posjete grad, da su Podgoričani veoma ljubazni ljudi.
Podgorica prihoduje više od zimskih centara: Prema podacima Monstata, od januara do maja prošle godine, u Podgorici je registrovano oko 18 hiljada dolazaka turista i oko 36 hiljada noćenja. Ove godine za isti period te brojke su uvećane, pa je u Glavnom gradu u prvih pet mjeseci boravilo 20 hiljada turista, a ostvareno je 40 hiljada noćenja.
„Po prihodu od turizma, Podgorica se nalazi na sedmom mjestu u Crnoj Gori. Interesantno je napomenuti da je po tome ispred zimskih turističkih centara“, naglašava Šćepanović.
U suvenirnici koja radi u holu hotela Crna Gora kažu da su turisti nezadovoljni što ne mogu da kupe tipičan podgorički suvenir. Ponuda je slaba i čine je po koji magnet za frižider ili šolja za kafu.
„Bilo je inicijativa na gradskom nivou da se urade suveniri, a Sekretarijat za kulturu je bio nosilac tog projekta. U nekim prilikama pravi suvenir odavde je vino Plantaža, ili iz neke od vinarija iz Crmnice“, kaže direktorica Turističke organizacije.
Ali, nedostatak pravog suvenira za sjećanje na boravak u Podgorici nije jedini problem. Pravi i najljepši suveniri su sjećanja na neko mjesto, koja zavise još od mnogo čega.
I naši gosti i poslenici turizma u Glavnom gradu slažu se da potencijali Podgorice uopšte nisu iskorišćeni, i da bi vrijeme bilo da se i ona počne tretirati kao turistička destinacija. Uz sve navedene brojke, znamo da su i putnici prema moru potpuno neiskorišćena kategorija. Uostalom, manjak noćenja u Podgorici upravo tokom avgusta, dovoljno svjedoči o tome koliko smo uspjeli da ih zainteresujemo da barem nekoliko sati provedu u njoj.
Branko Vukelić
