Izvršni direktor Elektroprivrede Republike Srpske Vladislav Vladičić, saopštio je da podržava opredjeljenje Crne Gore da gradi hidroelektrane, sve dok ti objekti ne umanjuju efekat ranije izgrađenih izvora struje u susjednim država.
- Najbolji način da Crna Gora u dužem vremenskom periodu zadovolji svoje potrebe za električnom energijom jeste korišćenje hidropotencijala vodotoka. Upoznati smo sa opredjeljenjem crnogorske Vlade da se izgrade hidroelektrane na rijeci Morači koja ima značajan hidroenergetski potencijal. Nadamo se da će se - u cilju korišćenja ovog potencijala za proizvodnju električne energije - iznaći najbolja tehnička rješenja hidroelektrana sa najpovoljnijim ambijentalnim uklapanjem. Elektroprivreda RS podržava izgradnju novih hidroenergetskih objekata u regionu, pod uslovom da oni ne ugrožavaju ili ne umanjuju efekat ranije izgrađenih hidroenergetskih objekata u susjednim državama –rekao je Vladičić za Portal Analitika.
Hidroelektrane-najeksploatisaniji izvor energije: Na pitanje da li se može pomiriti potreba države za gradnjom energetskih objekata poput HE i neophodnost zaštite životne sredine s druge strane, Vladićić je odgovorio da - u poređenju sa ostalim izvorima energije - hidroelektrane, uprkos nekim manama, predstavljaju najsigurniji i najeksploatisaniji izvor energije.
- Iako postoje određeni negativni uticaji eksploatacije hidroenergetskog potencijala poput dislokacije stanovništva, potencijalne ekscesne situacije, kao i efekti koji vremenom umanjuju hidropotencijal na nekim objektima (zasipanje akumulacije i sl.), hidroenergija ipak predstavlja najeksploatisaniji obnovljivi izvor energije. U poređenju sa drugim izvorima energije, hidroelektrane ne generišu gasove koji inače nastaju sagorijevanjem fosilnih goriva – istakao je Vadičić, naglašavajući da kod hidroelektrana nema lošeg uticaja koji nastaje uslijed iskopavanja i transporta uglja, niti one proizvode štetan otpad.
- U poređenju sa nuklearnim elektranama, hidroelektrane ne proizvode štetan otpad i nije potrebno stvarati rizike poput onih koji su vezani za rudnike uranijuma ili mogućnost curenja radioaktivnog goriva. U poređenju sa farmama vjetrogeneratora koje energiju vjetra pretvaraju u električnu energiju, hidroelektrane su upravljivije, kaže Vladičić
Informisanost presudna za stav javnosti: Upitan kakav je stav javnosti u BiH o najavama da će tamo da se grade nove hidroelektrane, Vladičić je odgovorio da to zavisi od stepena informisanosti građana o benefitima konkretnog projekta.
- Da bi integralni razvojni projekat u oblasti voda bio prihvaćen u javnosti RS ili Crne Gore, on mora pored uobičajenih stabilnosti koje se u projektu analitički dokazuju (hidrološka, hidraulička, geotehnička, konstrukcijska, ekonomska) da bude i sociološki i ekološki stabilan. Razvojna komponenta hidroenergetskih projekata nije bila dovoljno naglašavana u prethodnom periodu i tu praksu svakako treba ispraviti kroz veću informisanost javnosti o benefitima koje donose ovi projekti - kazao je Vladičić.
Prednosti hidroenergije: Prvi čovjek Elektroprivrede RS za investicije i razvoj nema dilemu da li je bolje graditi hidroelektrane ili strategiju razvoja energetike zasnivati na energiji sunca ili vjetra.
- Osnovni problem vjetrogeneratora je nepredvidivost raspoloživosti izvora, što ih čini teško uklopivim u elektroenergetski sistem. Što se solarne energije tiče, pravi kandidati za izgradnju farmi solarnih generatora su one zemlje gdje postoji veoma intenzivna insolacija, kao i velike površine zemlje koje nisu privedene drugoj namjeni. Naše okruženje nije pravi primjer za to – tvrdi Vladičić, objašnjavajući da, što se hidropotencijala tiče, u našem okruženju postoje značajna iskustva sa njegovom eksploatacijom i značajan neiskorišćeni hidropotencijal.
RS planira gradnju elektrana: Prema Vladičićevim riječima, Elektroprivreda RS u narednom periodu planira izgradnju hidroelektrana na gornjem i srednjem toku rijeke Drine i u slivu rijeke Trebišnjice, vrijedne oko 1,5 milijardi eura.
- Brojne su koristi od hidroenergetskih projekata koji bi se realizovali na principu održivog razvoja. Pored dodatnih količina električne energije, izgradnjom novih energetskih kapaciteta postiže se i povećanje zaposlenosti stanovništva u toku izgradnje i eksploatacije objekata, pokretanje privrednih djelatnosti u regionu, rast društvenog proizvoda i nacionalnog dohotka, povećanje prihoda opština na kojima su izgrađene elektrane – zaključio je Vladičić.
Predrag Zečević
