Oko 85 odsto RNK koronavirusa otkrivenih u dahu pacijenata pronađeno je u česticama aerosola (tečnih kapi koje se nalaze u vazduhu) veličine manje od pet mikrometara, pokazala je studija na Infektivnoj klinici u Singapuru.
To je najnoviji dokaz koji sugeriše da se korona širi uglavnom vazduhom sitnim kapljicama koje mogu „preživjeti“ satima, a ne u većim kapljicama koje brzo padaju na zemlju i zagađuju površine.
Slično tom rezultatu, Donald Milton sa Univerziteta Merilend u Sjedninjenim Državama i njegove kolege otkrili su da ljudi koji su preležali alfa varijantu korone imaju 18 puta više virusne RNK u aerosolima od ljudi zaraženih manje zaraznim sojevima virusa. Takođe je otkriveno i da maske mogu da prepolove količinu aerosola koje prenose viruse.
Rasprava o prenosu virusa preko aerosola traje od skoro početka pandemije. Prošle godine 200 naučnika poslalo je pismo Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji tražeći od organizacije da prizna aerosolno širenje virusa.
U aprilu 2020. SZO je ažurirala svoje informacije o prenosu usvojivši ulogu aerosola. Američki centri za kontrolu i prevenciju bolesti su samo nekoliko nedjelja ranije priznali aerosole kao najvjerovatniji izvor širenja.
Virus se širi pričanjem, vikanjem, pjevanjem
Tokom studije u Singapuru zatvorili su pacijente u 22 sobe mobilne laboratorije i rekli dobrovoljcima da zabiju glavu u veliki metalni konus. Istraživači su prikupili i aerosole i veće kapljice koje su pacijenti izdisali 30 minuta, dok su 15 minuta ponavljali odlomke iz romana ili pjevali jednostavne melodije poput pjesme „Srećan rođendan“.
Naučnici su testirali i aerosole i velike kapljice u uzorcima vazduha na RNK koronavirusa i izračunali koliko je kopija nukleokapsidnog proteinskog gena virusa, ili N gena, prisutno. To daje procjenu količine virusa u uzorku.
Od 22 pacijenta koji su pjevali, samo 13 je izbacilo detektabilne nivoe virusne RNK. Uopšteno, pjevanje je stvorilo aerosole sa najviše virusa, ali neki su ljudi generisali više dok su razgovarali. Te razlike se mogu da se pripišu jačini zvuka na kojoj su volonteri pjevali.
Ukupna količina virusa koju su ljudi proizveli jako se razlikovala. Međutim, u ovoj studiji, razlike nisu nastale zbog simptoma, jer neki asimptomatski ljudi su napravili više virusa od onih sa groznicom, kašljem ili curenjem iz nosa.
Studija iz grupe Mariland može pružiti dodatne dokaze. U toj studiji, ljudi sa asimptomatskim ili blagim slučajevima koronavirusa recitovali, uzikivali i pevali u sličan uređaj. U ovoj studiji, zaraženi ljudi su obavljali aktivnosti jednom dok su nosili masku i jednom dok je nisu nosili.
Maske su u prosjeku smanjile broj grubih aerosola koji sadrže viruse za 77 odsto u poređenju sa zaražavanjem bez maske. I fini aerosoli opterećeni virusima smanjeni su u proseku za 48 procenata, mada se to smanjenje kretalo od 3 procenta do 72 procenta. Maske su se podjednako dobro pokazale u odnosu na sve varijante.
