Cijene proizvoda i usluga lične potrošnje, mjerene indeksom potrošačkih cijena u aprilu, u odnosu na isti mjesec prošle godine, u prosjeku su bile više 3,4 odsto, pokazuju podaci Monstata. Potrošačke cijene su u aprilu u odnosu na mart u prosjeku bile više 0,8 odsto.
Primijetan je rast godišnje stope inflacije od septembra prošle godine kad je ona iznosila jedan odsto do aprila ove godine kad je dostigla 3,4 odsto. Za predsjednika Crnogorskog udruženja poslodavaca (CUP) i ekonomskog analitičara prof. dr Vasilija Kostića rast inflacije nije neočekivan.
“Naprotiv. Rast inflacije je zakonita posljedica dešavanja u svjetskoj, regionalnoj i lokalnoj ekonomiji. U Crnoj Gori je inflacija više nego očekivana imajući u vidu sve ono što su uticaji programa Evropa sad 1 i Evropa sad 2”, kazao je Kostić Pobjedi.
On tvrdi da je sasvim izvjesno da aktuelna vlast ekonomskim mjerama koje afirmiše i primijenjenim konceptom fiskalne politike vodi proinflacionu politiku.
“Dodamo li tome pogubnu uvoznu zavisnost crnogorske ekonomije putem koje se tržišne i cjenovne nestabilnosti iz šireg, a i bližeg okruženja, prelivaju na domaću privredu, dolazimo do sprege koja će, bojim se, predstavljati ram za sliku konstantnog rasta cijena u dužem roku”, rekao je Kostić.
On je dodao da inflacija sama po sebi predstavlja numerički izraz poslovne i druge nepredvidivosti, odnosno rasta poslovnog rizika.
“Nepredvidivost jednako nesigurnost jeste kauzalnost (uzročno posljedična veza) koja unazađuje poslovni ambijent. Zato rast svake neizvjesnosti u osnovi znači rast nesigurnosti koja je izražena većim troškovima poslovanja što u konačnom devastira poslovni ambijent. U uslovima umjerene inflacije (doduše ona je sada u tim okvirima) inflacioni pritisak se slabije percipira pa subjektivni osjećaj njenog dejstva je mnogo manje zabrinjavajući, što opet ne znači da stvari ne idu u lošem smjeru”, pojasnio je Kostić.
On ističe da su rijetki momenti kada državi odgovara inflacija ,,pod uslovom da se govori o odgovornoj vlasti“ ( to je slučaj vezan za dug).
“U protivnom, inflacija može da odgovara vlasti, ali državi u cjelini - nikako jer, kao što rekosmo, inflacija, bilo u umjerenom ili galopirajućem obliku, razara ekonomiju. Razlika je samo u vremenskom horizontu dejstva. Dakle, ukoliko postoji odgovorna vlast, inflacija ne može da bude opcija. Ukoliko je, pak, drugačije, onda inflacija može i da odgovara. Predstavlja se uspjehom ono što nije, kao na primjer nominalni rast prihoda – koji se vidi, a u stvari riječ je o realnom padu - koji se ne vidi pa vlast sve to proglašava za uspjeh svoje politike. Ne dešava se to rijetko, naročito na našim prostorima”, saopštio je Kostić.
Nedavno objavljeni podaci Eurostata pokazuju da je inflacija u aprilu, u eurozoni, ostala na godišnjoj stopi od 2,2 odsto. Potrošački koncept Kostić navodi da je, u najopštijem smislu rečeno, razlika između inflacije u eurozoni i inflacije kod nas rezultat ,,naše politike i naših neusklađenosti, odnosno neravnoteža“
“Mi afirmišemo potrošački koncept na uštrb proizvodnosti. Nebrojeno puta se vlast u prethodnom periodu upinjala da dokaže ono što se ne može dokazati - da preduzete mjere „poreske reforme“ imaju neutralno dejstvo na inflaciju, pritom zanemarujući aspekt produktivnosti koji upravo čini suštinu razlike u eurozoni i kod nas. I još nešto. Ako smo saglasni, a jesmo, da Crna Gora najvećim dijelom uvozi inflaciju, otkud ta razlika kada nije od nerealnog rasta cijena u trgovini (što je dokazano). Ona, naravno, samo može doći od domaćih faktora kreiranih Vladinim mjerama na strani tražnje”, zaključio je Kostić.
Iz Monstata je saopšteno da su najveći uticaj na mjesečnu stopu inflacije imali rast cijena u grupama povrće, odjeća, voće, farmaceutski proizvodi, stvarne rente koje plaćaju stanari za primarno boravište, meso, restorani, kafei, cipele i ostala obuća.
Potrošačke cijene su u periodu januar-april, u poređenju sa istim prošlogodišnjim periodom, u prosjeku bile više 2,9 odsto. Posmatrano po glavnim grupama proizvoda i usluga prema namjeni potrošnje, u aprilu je, u odnosu na mart, zabilježen rast u grupama zdravlje 3,1 odsto, odjeća i obuća tri odsto, hrana i bezalkoholna pića 1,4 odsto, restorani i hoteli 1,3 odsto, rekreacija i kultura i ostala dobra i usluge po 0,6 odsto, namještaj, oprema za domaćinstvo i rutinsko održavanje stana 0,4 odsto, stanovanje, voda, struja, gas i druga goriva 0,3 odsto.
Pad cijena zabilježen je u grupi prevoz 1,4 odsto, alkoholna pića i duvan jedan odsto i komunikacije 0,1 odsto. Cijene ostalih proizvoda i usluga nijesu se bitnije mijenjale.
