Godišnja stopa inflacije u Turskoj uvećana je znatno više nego što se očekivalo i nakon decembra iznosi 36,08% na godišnjem nivou, što je najviše od septembra 2002, pokazuju podaci koji su objavljeni danas, a koji odražavaju pad vrijednosti lire u završnici prošle godine.
Na mjesečnom nivou potrošačke cijene uvećane su 13,58%, objavio je dans turski statistički institut, što je premašilo iznos o+iz prognoza Reutersa od 9%. Godišnja prognoza inflacije iznosila je 30,6%.
Nastavak pada lire
Lirom se jutros trgovalo po vrijednosti od 13,6 za jedan dolar nakon objavljivanja ovih podataka, što je 3% niže u odnosu na posljednji dan trgovine u posljednjem radnom danu prošle godine, ali i po višoj vrijednosti u odnosu na najniži nivo od 13,92 za dolar. Lira je prošle godine izgubila 44% vrijednosti nakon nestabilnih novembra i decembra.
Indeks cijena proizvođača porastao je 19,08% na mjesečnom nivou u decembru uz godišnji rast od 79,89%, pokazuju najnoviji podaci iz Turske, što odražava skok cijena uvoza usljed kraha valute.
Bio je to najviši godišnji CPI od 37% iz septembra 2002. godine, prije nego što je stranka AK predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana prvi put došla na vlast u novembru te godine. Prognoze 13 ekonomista kretale su se između 26,4% i 37,3%.
Potrošačke cijene su predvodile cijene transporta, koje su uvećane 53,66% u odnosu na isti period prethodne godine, dok su cijene hrane i pića uvećane 43,8%.
„Ovo odražava začarani krug inflacije povlačenja tražnje, što je veoma opasno jer je centralna banka implicirala da je pritisak na cijene bio zbog ograničenja ponude i da ne može ništa da uradi povodom toga. Stope treba odmah i agresivno povećati. Godišnja inflacija će vjerovatno do marta dostići 40-50 odsto“, rekla je Ozlem Derici Sengul, osnivačica kompanije Spinn Consulting.
Uzroci rasta cijena
Inflacija je posljednjih mjeseci bila oko 20 odsto, podstaknuta padom lire na rekordno niske nivoe nakon što je centralna banka od septembra smanjila referentnu kamatnu stopu za 500 baznih poena, pod pritiskom Erdogana.
Centralna banka je saopštila da privremeni faktori podstiču cijene i predviđaju da će inflacija u kratkom roku pratiti nestabilni kurs.
Lira je u decembru dostigla rekordno nisku vrijednost od 18,4 u odnosu na dolar, prije nego što se naglo oporavila pretprošle nedjelje nakon intervencija na tržištu koje podržava država i nakon što je Erdogan najavio šemu za zaštitu depozita u liri od volatilnosti valute.
Inflacija je uglavnom bila dvocifrena i znatno je iznad konkurencije na tržištima u razvoju tokom većine posljednjih pet godina, nagrizajući zarade Turaka i javnu podršku Erdoganu.
U izvještaju objavljenom krajem oktobra, Centralna banka Turske je predviđala inflaciju na kraju godine od 18,4%.
