Crna Gora je referendumom održanim 21. maja 2006. godine postala nezavisna država, a, u veoma kratkom roku, 28. juna 2006. postala je članica Ujedinjenih nacija.
Prema propisima Povelje Ujedinjenih nacija, prilikom prijema države u UN, država potpisuje Izjavu o prijemu, koju obično potpisuje predsjednik države. Potpisivanjem izjave, Crna Gora je stekla pravo i postala je nezavisna i suverena država crnogorskog naroda i članica Ujedinjenih nacija, te je tako trebalo da glasi član 1, stav 1 Ustava Crne Gore, iz koje su izostavili riječi ,,crnogorskog naroda“. Siguran sam da u Ustavu Srbije stoji da je Srbija država srpskog naroda ili u Ustavu Hrvatske da je Hrvatska država hrvatskog naroda.
Potpisivanjem navedene Izjave o prijemu u Ujedinjene nacije Crna Gora je stekla pravo da tekstove iz Povelje UN i Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora primjenjuje u Ustavu i zakonima za primjenu tri državne funkcije, a to je suverena teritorija, suverenost i jurisdikcija Crne Gore. Primjenom propisa kroz navedene tri državne funkcije, Crna Gora treba da štiti i koristi suverenost na kopnu, moru i vazdušnom prostoru države Crne Gore.
Suverenost države Crne Gore kao članice Ujedinjenih nacija propisana je poveljom UN, koja je međunarodno javno pravo, da je ostvarila tri kriterijuma suverenosti, a to je da ima: vrhovnu državnu vlast na čitavoj suverenoj teritoriji, neograničenu državnu vlast i potpunu državnu nezavisnost na čitavoj suverenoj teritoriji. Pravni status suverenosti teritorijalnog mora propisan je članom 2 Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora. Suverenost pomorske države Crne Gore proteže se preko njene kopnene teritorije, unutrašnjih morskih voda, teritorijalnog mora, vazdušnog prostora iznad njega i na dno teritorijalnog mora i podzemlje teritorijalnog mora Crne Gore.
Jurisdikcija države članice Ujedinjenih nacija je samostalnost države Crne Gore, u oblasti pravde, prava, pravosuđa i sudstva, pravo suđenja, nadležnost suda na čitavoj suverenoj teritoriji države.Suverenost na kopnu Crna Gora utvrđuje Zakonom o državnoj svojini, u kojem je u državnoj svojini dio zemljišta na kontinentalnom prostoru Crne Gore morsko dno i podzemlje mora, unutrašnjih morskih voda i teritorijalnog mora u dužini do 12 morskih milja od polazne linije za određivanje širine mora u pravcu otvorenog mora.
Zemljište u državnoj svojini je suverena teritorija Crne Gore koja je neotuđiva, što je utvrđeno članom 3 Ustava. Vlasnici zemljišta u državnoj svojini mogu biti samo država u državnom vlasništvu i privatno vlasništvo zemljišta fizičkih lica - državljana Crne Gore. Navedeno zemljište u državnoj svojini je suverena teritorija Crne Gore i strana pravna i fizička lica ne mogu biti vlasnici zemljišta suverene teritorije, već samo korisnici uz plaćanje ugovorene naknade sa državom Crnom Gorom o korišćenju zemljišta.
Crna Gora je nezavisna i suverena država, članica Ujedinjenih nacija i ostvarila je pravo da primijeni propise člana 15 Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora i saglasno sa državama sa kojima je njena obala suprotna ili se dodiruje, a to je Hrvatska i Albanija, utvrdi unutrašnje morske vode i odredi širinu teritorijalnog mora Crne Gore (koju sam grafički prikazao), razgraničenje suverenosti mora na geografskoj karti Crne Gore u dijelu mora.
Navedeno saglasno razgraničenje suverenosti mora Crne Gore, pomorske države Hrvatska i Albanija službeno priznaju razgraničenje suverenosti mora Crne Gore i tada Crna Gora stiče pravo da donese Zakon o razgraničenju suverenosti mora.
Zakon o moru Crne Gore, koji je donijet 2007. godine, nije usaglašen sa propisima Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora, koji nije donijet saglasno sa navedenim pomorskih država Hrvatskom i Albanijom, koje ga zbog toga službeno ne priznaju. Zakonom o moru Crne Gore u članu 14, Crna Gora je odredila širinu teritorijalnog mora Crne Gore, a prema članu 89 i 15 Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora, propisano je da nijedna država ne može podvrgnuti bilo koji dio otvorenog mora u svoju suverenost.
Nekadašnja država SFRJ, sporazumno sa Italijom, odredila je spoljnu liniju epikontinentalnog pojasa u moru u širini od polazne linije za određivanje širine mora, 70 morskih milja mora, na osnovu kojeg je 1972. godine donijela Zakon o epikontinentalnom pojasu u moru SFRJ-a. Crna Gora treba da se pozove na navedeni sporazum i saglasno s Italijom osnuje isključivu privrednu zonu mora u epikontinentalnom pojasu u moru Crne Gore, sa kojim stiče pravo da privredno iskorišćava od polazne linije za određivanje širine mora u pravcu otvorenog mora 70 morskih milja mora ili oko 130 km širine mora.
Crna Gora je donijela odluku da ne naplaćuje posebne usluge kontrole leta stranim avionima kroz suverenu vazdušnu teritoriju Crne Gore sa konstatacijom da je slobodno nebo i vazdušni koridori iznad Crne Gore, kao u Evropskoj uniji, što je nepoznavanje međunarodnih propisa o vazdušnom saobraćaju, tzv. ,,kabotažni prevoz“, kojim se zabranjuje avio-kompanijama država koje nijesu članice Evropske unije da obavljaju vazdušni saobraćaj između gradova svih država članica EU. Evropska unija je osnovala Agenciju za kontrolu leta (,,Euro-control“), koja plaća posebne usluge kontrole leta kroz suverenu vazdušnu teritoriju država koje nijesu članice Evropske unije za avio-kompanije država članica EU. Siguran sam da to pravo koriste države Srbija i Albanija.
O autoru
Mr Vojislav Mićunović je autor dvije knjige u izdanju štamparije „Obod“ DOO Cetinje, u oblasti međunarodnog pomorstva u kojim tretira tekstove Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora, koja je međunarodno javno pravo.
Prva knjiga ima naslov „Međunarodno pomorstvo“, za koju je recenzent doktor Časlav Pejović, profesor na pravnom fakultetu u Japanu. Ministarstvo prosvjete i nauke Republike Crne Gore svojim aktom 05-1/3-1595 od 10. 10. 2003. godine donijelo je mišljenje da je publikacija navedene knjige „Međunarodno pomorstvo“ od posebnog interesa za nauku i ostvarila uslove za oslobađanje plaćanja poreza za dodatnu vrijednost po osnovu usluga izdavanja i prodaje naučnih publikacija.
Druga knjiga je teorija iz prve navedene knjige „Međunarodno pomorstvo“, koju primjenjuje u praksi na Crnu Goru, što ukazuje i sami naslov „Primjena propisa Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora na razgraničenje suverenosti mora i razvoj pomorstva Crne Gore“.
