Kotri je reakciju iskoristio kako bi još jednom inicirao da se poslovanje preduzeća EPCG Solar gradnja prioritetno uključi u zakonom propisano djelovanje.
Reagovanje Branka Kotrija prenosimo u nastavku.
“Vaše reagovanje objavljeno na Portalu Analitika, na inicijativu jedne političke partije - da se povodom nalaza Državne revizorske institucije (DRI) pokrene tužilačka istraga u vezi sa poslovanjem preduzeća EPCG – Solar gradnja, a polazeći od činjenice da na ovu problematiku javno ukazujem od početka 2023. godine - obavezuje me da se Vama, nadležnim državnim institucijama i upravi i menadžmentu EPCG majke kompanije Solar gradnje, još jednom javno obratitim inicijativom da se poslovanje ovog preduzeća prioritetno uključi u njihovo zakonom propisano djelovanje.
10Negativne finansijske posljedice u poslovanju ovog preduzeća, EPCG, Grupe EPCG i, posljedično, budžeta države Crne Gore to neminovno zahtjevaju, jer razumna orjentacija za intenziviranje proizvodnje iz obnovljivih izvora daljim pogrešnim pristupom u rukovođenju ovim preduzećem pretvara se u svoju suprotnost.
U saopštenju kažete bez navođenja detalja da se neke primjedbe DRI mogu smatrati pogrešnom primjenom propisa “jer se odnose na državne institucije, ali ne i na državna preduzeća”.
Osnovni red je da obavjestite javnost u čemu je DRI pogrešno primjenila propise.
Navodite da su monteri i električari Solar gradnje od juna 2022. do sada postavili više od 8.000 solarnih elektrana na objektima širom Crne Gore i obezbjedili 80 MW snage izgrađenih elektrana.
Međutim, u izvještaju CEDIS-a, koji je jedini zakonom ovlašćeni činilac za priključenje na sistem ovih objekata, stoji podatak da je od početka realizacije projekata juna 2022. godine zaključno sa aprilom 2025. godine (32 mjeseca) priključeno oko 5.700 elektrana na krovovima kupaca-proizvođača ukupne instalisane snage oko 28 MW. To je skoro za trećinu manji broj objekata i skoro tri puta manja instalisana snaga u odnosu na podatke koje navodite u vašem saopštenju.
Štaviše, CEDIS navodi da ugovor o priključenju od 5700 ima samo oko 3000 kupaca-proizvođača, što neminovno upućuje na zaključak da je skoro pola njih (48%) nelegalno priključeno na mrežu. Eto posla za energetske inspektore, a potom vjerovatno i šire.
Pominjete “oslobođenu energiju” zbog proizvodnje iz solarnih elektrana i prognozirate prihod od 10 do 15 miliona eura po tom osnovu koji će se ostvariti na tržištu.
Evo pitanja u vezi sa tim:
- Šta znači “oslobođena energija” da li je pojmovno definisana u stručnoj literaturi ili bilo kojem relevantnom zakonu?
- Na osnovu kojih podzakonskih akata ili internih pravila se utvrđuje količina?
- Kakve veze ima Solar gradnja sa izvozom i sa kupoprodajom električne energije uopšte?
Ako mislite na odredbu Studije izvodljivosti projekta Solari 5000+ (strana 34, tačka 6) da Solar gradnja kao izvođač radova treba da dobije naknadu od 10 odsto prodajne vrijednosti električne energije koja se oslobađa usljed ugradnje fotonaponskih Sistema, eto posla za Komisiju za kontrolu državne pomoći a i za Agenciju za zaštitu konkurencije.
Saopštavate da kompanija posluje pozitivno sa 500 zaposlenih i prosječnom platom od 913 eura. Iz finansijskih iskaza za 2024. Godinu (bilans stanja), vidljivo je da je na kraju godine neraspoređeni gubitak iznosio 4,9 miliona eura, pa je više nego jasno da je preduzeće daleko od pozitivnog poslovanja.
Takođe, vezano za tačku 2 prvi stav ovog reagovanja, jasno je da je izgradnju 80 MW solarnih elektrana na krovovima objekata moglo da izvrši 175 radnika. To znači da je u protekle tri godine Solar gradnja ostvarila tri puta veće troškove bruto ličnih primanja od objektivno potrebnih, što je posljedica nekontrolisanog zapošljavanja od osnivanja ovog preduzeća.
To je gubitak u poslovanju od 12 do 13 miliona eura, pa vezano za konstataciju iz tačke 3 stav drugi ovog reagovanja, jasno je da je Solar gradnja sa 2024. godinom - umjesto kumuliranog gubitka od oko pet miliona - mogla da ostvari kumuliranu dobit od sedam do osam miliona eura.
Kad bi uzeli u razmatranje podatke CEDIS-a iz tačke 2 stav tri ovog komentara, dobili bi nekoliko puta veći gubitak. To upućuje na obavezu učesnika u realizaciji projekata da razjasne zbog čeka postoji razlika u podacima.
Gospođo predsjednice Odbora direktora,
prizivanje u pomoć mantri kojima već četri godine uprave, ranije i izvršno rukovodstvo EPCG, kao i uprave i izvršna rukovodstva Solar gradnje uporno pokušavaju da sakriju svoje krupne poslovne promašaje prevođenjem suštinskih problema koji postoje u Grupi EPCG kao cjelini na teren partijskog prepucavanja, više nemaju odjek u javnosti.
Javnost sasvim sigurno očekuje suštinske promjene u upravljanju energetskm sektorom i beskompromisno ukidanje partijskog upravljanja u cilju jačanja energetskog sektora. I ne zaboravite, EPCG u posljednje četri godine nije izgradila ni jedan kilovat proizvodnog objekta u svom vlasništvu a pregledajte planove i energetske bilanse, tek toliko da vidite šta je obećavano.
Na kraju, napominjem da sam i u ovom tekstu isključivo koristio dokumenta energetskih subjekata i izvještaje nadležnih institucija”, naglašava Kotri.
