Ekonomski analitičar Vasilije Kostić poručio je da se poboljšanje poslovanja domaće aviokompanije neće desiti ukoliko je država bude štitila od izazova koje konkurencija nameće ili ukoliko Vlada bude sprovodila bilo kakve protekcionističke mjere.
Prema podacima Aerodroma Crne Gore, u dosadašnjem toku godine najznačajnije niskobudžetne kompanije Rajaner,Vizer, Izi džet, čiji avioni saobraćaju ka Crnoj Gori, su prevezle 171.197 putnika, što je 11,1 odsto od ukupnog prometa putnika na crnogorskim aerodromima.
- Prema našim saznanjima, nijesu isti uslovi poslovanja pod kojima posluju nacionalni avio-prevoznik i lou kost prevoznici. Ovo se prije svega odnosi na cijene usluga prihvata i otpreme putnika i aviona na našim aerodromima, kao i na subvencije koje dobijaju lou kost prevoznici od turističke privrede i organizacija u vlasništvu državnih i lokalnih samouprava - kazali su Pobjedi iz Montenegro erlajnza.
Pobjeda od Ministarstva saobraćaja nije dobila odgovor na pitanje da li su uslovi poslovanja u Crnoj Gori jednaki za nacionalnu avio-kompaniju i lou kost kompanije.
Ekonomski rezon U MA smatraju da nacionalni avio-prevoznik treba da ima određeni povlašćeni status na aerodromima Podgorica i Tivat, ukoliko je broj putnika koje dovodi značajno veći od ostalih avio-prevoznika, odnosno ukoliko za to postoji ekonomski rezon davaoca usluge, donosno aerodroma.
- Podaci pokazuju da to jeste slučaj u odnosu na sve druge prevoznike koji saobraćaju ka Crnoj Gori, kako redovne, čarter, tako i lou kost prevoznike. U najmanjoj mjeri, očekuje se poslovanje pod istim tržišnim uslovima. Nažalost, usljed višegodišnjih neriješenih finansijskih pitanja između MA i Aerodroma Crne Gore, nacionalnom avioprevozniku se usluge fakturišu po najvećoj zvaničnoj cijeni Aerodroma. To je i jedan od razloga što je dug MA prema Aerodromima CG narastao na skoro 20 miliona eura - tvrde predstavnici MA.
Prema njihovim riječima, nije rijedak slučaj u okruženju, ali i u ostalim zemljama, da nacionalni prevoznici imaju povoljnije uslove od svih drugih na domicilnim aerodromima, jer je, kako kažu, osnovni razlog postojanja nacionalnog avioprevoznika da svoju državu čini avio-dostupnom tokom cijele godine.
- MA u tom smislu opravdava epitet nacionalnog prevoznika jer je na usluzi turističkoj privredi u periodu kada ka našoj državi saobraćaja veoma mali broj lou kost kompanija. MA svoj red letjenja planira na godišnjem nivou, za razliku od onih kompanija koje svoje letjenje organizuju samo kada postoji velika tražnja, odnosno u periodu visoke ljetnje turističke sezone - naglasili su iz nacionalne avio-kompanije.
Predstavnici MA tvrde da je nacionalni avio-prevoznik posljednjih godina, tokom perioda visoke ljetnje turističke sezone, prevozio tri puta veći broj putnika u odnosu na ukupan broj putnika svih lou kost kompanija koje su u istom periodu saobraćale ka Crnoj Gori. Oni dodaju da, iz godine u godinu, sve veći broj lou kost kompanija ipak utiče na poslovanje MA.
- Odliv putnika najviše je primjetan u kategoriji individualnih putnika koji samostalno kupuju karte i „point to point putnika“ koji putuju isključivo između dvije određene destinacije. Lou kost kompanije u mnogo manjoj mjeri utiču na broj „poslovnih putnika“, odnosno onih koji nastavljaju putovanje ka drugim destinacijama, sa nekom od naših parnerskih avio-kompanija, kao i na broj putnika po ugovorenim turističkim aranžmanima - kazali su iz MA.
Ekonomski analitičar Vasilije Kostić navodi da je poslovanje lou kost avio-kompanija umnogome uticalo na rast avio tržišta u svijetu.
- Ako pogledamo samo površno tu oblast avio saobraćaja, vidjećemo da se ona u svijetu razvijala po eksponencijalnim stopama rasta.
Za razliku od njih, u najvećem broju slučajeva tradicionalne avio-kompanije, kao što je naš nacionalni prevoznik, zadržavaju postojeći promet putnika ili bilježe blagi rast, ali i niske stope rasta - objasnio je Kostić.
To, prema njegovim riječima, govori da se u suštini radi o dva različita tržišna segmenta.
- Lou kost kompanije ne ugrožavaju poslovanje tradicionalnih kompanija na način kako mi to percipiramo na prvi pogled. Ja bih rekao da one u stvari stimulišu bolje poslovanje tradicionalnih kompanija kroz konkurentsko zaoštravanje - smatra Kostić.
On navodi da niskobudžetne kompanije imaju nekoliko puta niže cijene karata od tradicionalnih avio-kompanija, koje su politiku visokih cijena sprovodile usljed monopolske pozicije i nedostatka alternative za putnike.
- Tradicionalne avio-kompanije su sada primorane da snižavaju cijene svojih karata kroz smanjenje troškova odnosno prinuđene su da efikasnije posluju nego do sada. Osim toga, niski troškovi i visoka produktivnost uticali su da lou kost kompanije utiču na znatno povećanje avio tržišta, što je generalno dobra okolnost. Da ne govorimo o tome kakve to posljedice ima po turizam zemlje i ukupan ekonomski značaj za zemlju - rekao je Kostić.
Opširnije u Pobjedi
