On dodaje da će, po sezonskoj prognozi ECMWF-a, topliji od klimatske normale biti ne samo jul i avgust, već septembar, čak i oktobar. Rekordi Po meteorološkim standardima, tropski dan je kada temperatura vazduha tokom dana dostigne 30 stepeni Celzijusovih.
Ove godine već je bilo više od 30 tropskih dana. - Vrelo ljeto najavljeno je visokim temperaturama u maju i junu. Ovaj jun bio je najtopliji u posljednjih 68 godina u Podgorici i svaki dan je bio tropski. U Podgorici je tokom prethodnog mjeseca šest dana zaredom dnevna temperatura dostizala i prelazila 35 stepeni. Srednja maksimalna dnevna temperatura iznosila je 32,6 što je 4,4 Celzijusa više od odgovarajuće klimatske normale, a na Žabljaku prosječna maksimalna dnevna temperatura iznosila je 21,4 stepena, što je četiri stepena više.
Po statistici, tokom treće dekade juna, za 68 godina na području Podgorice, svega 15 odsto dana imalo je temperaturu od 35 stepeni i više. To pokazuje koliko su sadašnje očekivane temperature od 35 i više stepeni uobičajene – kaže Mitrović. Na području Podgorice ovogodišnji jun je četvrti najtopliji u posljednjih 68 godina, a na Žabljaku šesti najtopliji za posljednjih 60 godina. Odstupanja od klimatske normale su zabilježena u svim djelovima Crne Gore i pokazuju prelazak u zonu – kategoriju ekstremnih događaja.
- Visoke temperature od 35 i više stepeni spadaju u kategoriju u tri odsto najviših temperatura u junu! To pokazuje stepen ekstremnosti temperature u junu – kaže Mitrović. Prema tim pokazateljima, dodaje on, moguće je da se ove godine približimo rekordnoj 2003. kada smo u Podgorici imali niz od 100 tropskih dana, što znači da temperatura nije padala ispod 30 stepeni. Tada je u Podgorici prosječna dnevna temperatura iznosila 35,7 stepeni. Tri najtoplija juna u Podgorici su 2003. (rekordno najtopliji), sa srednjom maksimalnom dnevnom temperaturom od 35,7 stepeni, zatim 2000. i 2012. sa temperaturom od 32,9 stepena. Apsolutni rekord zabilježen je 24. avgusta 2007. godine kada je u Podgorici izmjereno 44,8 stepeni Celzijusovih.
Tog dana su oboreni apsolutni rekordi maksimalne temperature vazduha na skoro čitavom području Crne Gore. Sagovornik Pobjede kaže da se prognoza o vrelom ljetu odnosi na centralni i južni dio Crne Gore, ali da visoke temperature možemo očekivati i na sjeveru gdje je klima djelimično modifikovana zbog orografskih karakteristika i biće češćih nestabilnosti u atmosferi (formiranje kumulonimbusa) koji će donositi ne samo osvježenje nego i mjestimičnu pojavu gradonosnih oblaka i nepogoda.
- I na sjeveru će biti toplije od klimatske normale, biće sve više tropskih dana i toplotnih talasa. Biće, što je karakteristika za to područje, naglih promjena vremena praćenih grmljavinama, gradom, intenzivnim padavinama... Takva dešavanja, da se tokom jednog dana izmijenjaju sva godišnja doba, imamo i sada u sjevernim planinskim predjelima. Za to su ,,odgovorni“ oblaci kumulonimbusi koji nastaju kao posljedica izuzetno visokih temperatura i velike vlage – objašnjava Mitrović.
Adaptacija Mitrović ističe kako najava ECMWF-a da će ljeto biti jedno od deset najtoplijih od kada se vrše mjerenja (1873. godine) nije iznenađenje niti je razlog za paniku.
- Svjetska meteorološka organizacija preporučila je za klimatsku normalu period 1961-1990. Sadašnja odstupanja računamo u odnosu na nju, pa je tako 2001 - 2010. dekada ekstrema.
Na primjer, tokom protekle decenije svako ljeto bilo je u deset najtoplijih u istoriji na globalnom nivou. Prošla godina bila je u znaku padavina, ova će biti, po najavama iz ECMWF-a, u znaku suše.
Dakle, klima se mijenja, ne samo da nijedna godina nije ista već ni jedan dan. Čovjek kao dio prirode treba da se adaptira i pripremi na činjenicu da već živimo u novim klimatskim uslovima i da će svaka godina biti toplija od prethodne. Ljeti klima na našim prostorima u pojedinim periodima poprima karakteristike pustinjske klime, bez oblačnosti, bez vlažnosti, izuzetno toplo i suvo – objašnjava Mitrović.
Ne treba samo građani, kaže on, da se adaptiraju, i država treba da preduzima mjere i radnje u tom pravcu. - Crna Gora je zakasnila sa mnogim stvarima što se tiče korišćenja i zaštite vodnih resursa. Na primjer, Španija i Turska na vrijeme su napravile akumulacije u planinskim predjelima pa tokom ljetnjih mjeseci, kada je manjak padavina, imaju dovoljno vode za snabdijevanje naselja, navodnjavanje, proizvodnju električne energije...
Padavina već sada ima manje tokom proljeća, ljeta i zime, koncentrisane su na jesen kada se u kraćem intervalu izlučuju velike količine padavina. Međutim, one ne mogu nadomjestiti nedostatak vode već su i potencijalno opasne jer poslije dugotrajne suše ništa ne ide u zemlju nego samo sklizne i stvaraju se bujični tokovi koji nose sve pred sobom... Nešto slično imali smo u Baru, Petrovcu, Budvi ranijih godina – objašnjava Luka Mitrović.
Pobjeda
