CBCG je, u Preporukama Vladi za ekonomsku politiku u narednoj godini, navela i da bi trebalo povećati redovnost u izmirivanju i efikasnost u naplaćivanju svih javnih prihoda, a posebno izmirivanju doprinosa za socijalno osiguranje, koji čine najveću stavku u poreskom dugu i imaju izraženu dinamiku rasta.
“Trebalo bi unaprijediti sistem obračuna i naplate poreskog duga uz njegova stalna poboljšanja i podsticati restrukturiranje i reprogramiranje duga saglasno dobroj bankarskoj praksi za solventna preduzeća, poštujući pravila državne pomoći”, navodi se u preporukama CBCG.
CBCG je u dijelu politike javnih prihoda Vladi preporučila i da nastavi aktivnosti na suzbijanju neformalne ekonomije.
“Potrebno je jačanje kapaciteta, ali i odgovornosti inspekcijskih službi”, kazali su iz CBCG.
Preporuke su usmjerene na liječenje svih ranjivosti privrednog sistema Crne Gore i odnose se na oblast fiskalne politike, finansijskog sistema, realnog sektora i statistike.
Iz CBCG su naveli da je osnovni opšti cilj preporuka u domenu fiskalne politike povećanje budžetske discipline i donošenje kredibilnog Plana za sanaciju budžetskog deficita i javnog duga, usljed prekoračenja limita definisanih Zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti.
“Struktura rashoda treba da odražava razvojne prioritete u državi i da prati dimamiku ostvarenja prihoda”, kazali su iz CBCG.
CBCG je Vladi, kada je u pitanju politika javnih rashoda, preporučila da smanji neproduktivnu potrošnju u budžetu, sa posebnim akcentom na preispitivanje plana i regulatorni okvir javnih nabavki.
CBCG smatra i da treba smanjiti troškove komunikacionih, konsultantskih i advokatskih usluga.
U CBCG smatraju da problem javnog, odnosno državnog duga, predstavlja značajno pitanje kome je potrebno dati prioritet u narednom periodu.
“Očekivanja su da će se javni dug u naredne četiri godine kretati van granica definisanih Zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti od 60 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), tako da će postojati zakonska obaveza preduzimanja mjera i pripreme plana za njegovu sanaciju", navodi se u preporukama.
U cilju smanjenja obaveza po osnovu stranog duga preporučuje se da se sredstva iz privatizacije državne imovine koriste za smanjenje glavnice sa najnepovljnijim kamatnim stopama.
Osnovni cilj preporuka u oblasti realnog sektora usmjerene su na podizanje konkurentnosti, unaprijeđenje institucionalnog ambijenta i podsticanje razvoja u ključnim sektorima prevrede.
Preporuke su date u pravcu snaženja oporavka privrede i širenja poreske baze kako bi se očuvala sistemska stabilnost.
Kada je u pitanju turizam, CBCG je Vladi preporučila da radi na pronalaženju aranžmana sa avio kompanijama kako bi se povećala dostupnost Crne Gore kao turističke destinacije.
Preporuke u oblasti energetike se odnose na rad na modernizaciji i revitalizaciji postojeće i izgradnji nove infrastrukture za proizvodnju, prenos i distribuciju energije na principima međunarodnih tehničkih standarda, kako bi se smanjili gubici i potpomogao održivi razvoj.
Kada je u pitanju penzioni sistem, CBCG je preporučila da se pooštre uslovi za prijevremeno penzionisanje u cilju spriječavanja ranog napuštanja tržišta rada u uslovima predviđenog starenja crnogorskog društva i ugrožavanja održivosti penzionog sistema.
“Trebalo bi razmotriti mogućnost smanjenja broja zanimanja i radnih mjesta koja imaju pravo na beneficirani radni staž, gdje za tim ne postoji opravdana potreba, a u cilju sprečavanja ranog napuštanja tržišta rada”, kazali su iz CBCG.
Preporuka je i da Vlada preduzme sve mjere za obezbjeđenje održivosti Fonda penzijskog i invalidskog osiguranja (PIO) uz očuvanje standarda penzionera. (mina)
