Završila je 1996. Muzičku školu u Baru, potom 2000. Srednju muzičku u Podgorici, diplomirala 2004. na Muzičkoj akademiji, Cetinje, u klasi Vladimira Bočkarjova i Olge Borzenke, a potom 2009. specijalizirala na FMU u klasi Aleksandra Serdara. Dobila je preko 20 nagrada na državim i međunarodnim takmičenjima, koncertrirala sa renomiranim umjetnicima na stotinjak koncerata u zemlji i inostranstvu. Od 2014. godine je na master studijama - odsjek muzikoterapija, na Medicinskom fakultetu, Univerzitet Autonoma, Madrid.
Osim što drži kurseve muzikoterapije, učestvovala je u projektima “Terapeutski ples 5 ritmova” Gabriel Roth (2013), “Biodanza, Estatic Dance” (2014), “Muzika i boje - muzikoterapeutske radionice” (2015), “Psihobalet ‘Miate Leon’” (2015/16), a glumila je i glavne uloge u predstavama muzičkog teatra “Madrilera” (2015). Od 2014. aktivni je član muzikoterapeutskih projekata “Voces de Acogida” i “Sonamos juntos” iz Madrida.
Vaš odlazak u Madrid, i napuštanje pedagoškog rada i muziciranja u kome ste stekli ime u Crnoj Gori, bilo je prilično iznenađenje. Kako ste se uopšte našli u Španiji?
Sve u vezi mog odlaska i samog boravka u Madridu je bilo kao ponuda da provjerim koliko sam kvalifikovana da živim s povjerenjem i oslobođena od strahova. Oduvijek me zanimao terapijski efekat muzike na ljude. Međutim, kako sam završila studije klavira i potom specijalizirala kod profesora Serdara na FMU u Beogradu, sve to uz duži radni staž kao profesor, nisam imala u planu dalje studije. Svoje slobodno vrijeme sam koristila da izučavam i obogaćujem sopstvena saznjanja, no, kako to biva, kada se uskladite za nešto, onda to samo dođe. Tako mi je stigla ponuda da polažem prijemni na Medicinskom fakultetu “Autonoma de Madrid”, za master studije iz muzikoterapije. Bilo je dosta izazova na samom početku (kao na primjer španski jezik), ali vrlo brzo i to je došlo na svoje.
Da razgraničimo prvo, šta je to, u stvari, muzikoterapija?
S obzirom da je ovdje MT (muzikoterapija) nepoznanica, počela bih od toga šta ona nije. U kratkim crtama: MT nije slušanje svojih omiljenih pjesama, MT nisu nastupanja umjetnika i održavanje koncerta, časovi instrumenta,časovi plesa, MT nije muzika koju slušamo u pozadini nekih ordinacija, škola i drugim centrima, a jedna od osnovnih definicija jeste da je MT skup tehnika koje koriste muziku i njene elemente (ritam, melodiju, harmoniju, tekst, tišinu) kao glavno sredstvo za uspostavljanje kontakta sa pacijentom i u samom radu sa njim. MT ne korisiti muziku samo za slušanje i uživanje, već koristi njene elemente za lakše pristupanje pacijentu i može kroz neverbalni rad obezbijediti boljitak. Tehnike MT zavise od same specifičnosti pacijenta i njegovih potreba, a postoje dva osnovna tipa MT - receptivna i aktivna.
Gdje se muzikoterapija upotrebljava i kakvi su rezultati?
Muzikoterapija se koristi u dijagnostičke, terapijske i preventivne svrhe. Koristi se kod psihijatrijskih, psihosomatskih i defektoloških poremećaja, neurologiji, psihoonkologiji, kod bolesti zavisnosti, u motoričkoj rehabilitaciji... Ona služi i za podsticaj razvoja, kao i za poboljšanje kvaliteta života kod zdravih ljudi. Zatim, u prenatalnom periodu, kod prerano rođenih beba. Zaista ima široku primjenu, a ni rezultati ne zaostaju. Postoje mnoga istraživanja koja svjedoče o benefitima ove terapije.
Kako uopšte izgledaju studije za specijalistu muzikoterapeuta?
Studije su prije svega potencirale rad na sebi. Iz jednostavnog razloga: da bi pomogla drugome, moram prvo pomoći sebi. Uz predavanja iz oblasti psihologije, psihopatologije, metoda muzikoterapije, muzičkih vještina itd, jako se potencira praktičan dio, tako da sam već od drugog semestra studija imala praksu u raznim centrima i bolnicama. Velika pažnja se poklanja kreativnosti, muzičkoj improvizaciji (koja često nema veze s umjetničkom improvizacijom), empatiji i što potpunijem slušanju onog ko je ispred vas.
Oprobali ste se i u vodama muzičkog teatra?
Imala sam sreće da sam u okviru poluprofesionalnog teatra dobila priliku da oprobam i tu vrstu umjetnosti. Prva uloga, ljubavnice u jednoj cabaret komediji koja preispituje moderne odnose. U drugoj predstavi sam bila luda ruska naučnica. Tu sam ulogu dobila zahvaljujući mom izgovoru španskog jezika sa jakim “r” i vjerovatno mom pogledu. Beskrajno sam uživala u svakom trenutku. To su zaista iskustva koja ne bih dala nikome. Sve što sam gledala u filmovima imala sam prilike uživo da iskusim. Ta njihova kreativnost, udružena sa spontanošću, prosto nije dala mjesta da me uhvati trema. Čak sam zaboravila da nisam profesionalac u tome.
Tu je i nama nepoznati “psihobalet”?
Odavno se rekreativno bavim plesom, posebno terapeutskim vrstama plesa. Tako sam često bila angažovana da sviram na nekim radionicama plesa. A, u okviru mojih studija imala sam praktike u baletskom centru, koji radi sa osobama sa Daunovim sindromom. To je takozvani “psihobalet”. Tu sam ostala bez teksta. Prvo sam postala svjesna svojih predrasuda koje su me ograničavale. Jedna plesna grupa iz tog centra je sada već poznata širom Evrope i redovno imaju turneje. Mogu reći da skoro nisam gledala takav spektakl i nadam se da će mi se ukazati prilika da ih dovedem u Crnu Goru. Sigurna sam da je dovoljna samo ta jedna predstava, pa da se promjeni mišljenje o osobama sa Daunovim sindromom. Oni su pravi umjetnici.
Muzikoterapija u Crnoj Gori ne postoji ni u povojima?
Kako kod nas ova oblast još nije zastupljena, razmatram koji su najbolji načini da upotrijebim dobru volju i znanje stručnjaka, koje sam u toku studija upoznala, i dovedem ih ovdje. Za početak planiram da upriličimo neko predavanje o osnovnim ciljevima muzikoterapije. Moramo početi živjeti kvalitetnije i podmlatku pružati opcije za bolji život i različita obrazovanja. Muzikoterapeutska odjeljenja se mogu formirati u mnogim institucijama: bolnicama, socijalnim centrima, školama, vrtićima... E sada, za tako nešto je potrebna promjena svjesnosti, koja je, čini mi se, već počela da se dešava. Treba imati strpljenja i ljubavi. Kod nas se neki procesi ponekad odvijaju oprečnim tokom. Čini mi se da često i brzo prihvatamo novine koje nisu korisne za nas same, a opet, s druge strane smo spori kada su u pitanju promjene koje nas pomjeraju iz naše comfort zone i tjeraju na rast. No, ja imam povjerenja u nas. Vidjećemo. (Tekst i foto: Bar info)
