Prema podacima MONSTAT-a, oko 162.000 lica uzrasta od 15 godina i više je neudato i neoženjeno, odnosno u bračnu zajednicu nije stupilo 70.000 žena i 92.000 muškaraca, piše Dan.
Sociolozi i psiholozi ocjenjuju prihvatljivom pojavu da ljudi do 30. godine ne stupe u brak usljed novih društvenih vrijednosti, ali da nakon treće decenije svakom treba životni saputnik, pa stoga zabrinjava veliki broj samaca u tom životnom dobu.
MONSTAT ukazuje da čak 16.600 muškaraca između 30 i 39 godina nije stupilo u brak, dok je neudato 10.100 žena. U uzrastu od 40 do 49 godina 5.300 žena nije sklopilo brak kao ni 5.100 muškaraca.
„Posmatrano po opštinama najveći procenat stanovništva u braku je u Rožajama 59 odsto, u Baru, Tivtu i Pljevljima 57, dok ih je najmanje u Šavniku svega 44 procenta. Razvedenih je najviše u Budvi, Herceg Novom i Kotoru gdje je gotovo pet odsto populacije okončalo bračnu zajednicu. Manje od dva procenta razvedenih je u Plavu, Plužinama, Rožajama i Ulcinju“, kažu u MONSTAT-u.
U starosnoj grupi od 15 do 19 godina četiri odsto žena je udato, a svega jedan procenat muškaraca je oženjen.
„U starosnoj grupi od 20 do 29, 38 odsto žena je udato, a svega 17 muškaraca oženjeno. U starosnoj grupi od 30 do 39 godina udato je 70 odsto žena, a oženjeno 58 posto muškaraca. Podjednak procenat udatih i oženjenih je u starosnoj grupi od 40 do 49 godina, a kod stanovništva starijeg od 50 godina, većina je oženjenih u odnosu na udate žene“, konstatuju u MONSTAT-u.
Psiholog Radmila Stupar Đurišić ocjenjuje da je brak najbolje sklopiti između 20. i 30. godine, kada se formiraju stavovi koji se zarad partnera mogu i prilagoditi. Ona ističe da se nakon 30. godine, a posebno posle 40. stavovi i navike se teško mijenjaju i bračne zajednice se teško održavaju.
„Danas mladi ljudi jako neozbiljno shvataju porodicu i brak. Ne razumiju da je to ozbiljna institucija, u kojoj treba dosta da se radi. Ukoliko se u brak uđe u periodu od 20. do 30. godine lakše se mijenjaju stavovi, prilagođavaju, i tada su veće šanse da se uspije. Međutim, poslije 30. godine kada ste formirana ličnost to je teže, jer vi imate svoje navike i promišljanja koja nijeste baš najspremniji da mijenjate i tu nastaju problemi“, kaže Stupar Đurišić.
Ona ističe da je često prepreka za brak u godinama kada ga je najpoželjnije sklapati materijalna situacija.
Sociolog Srđan Vukadinović smatra da je ključni faktor brojnosti samaca i samica ekonomska neizvjesnost i finansijska kriza. On ocjenjuje da u društvu postoji velika otuđenost koju je stvorio razvoj tehnike i tehnologoje, pa ljudi više vremena provode na internetu nego u druženju sa prijateljima.
Vukadnović je upozorio da se broj neoženjenih i neudatih, vjerovatno, sa godinama koje dolaze povećavati, te da na to utiče nepostojanje socioekonomske perspektive.
„U Crnoj Gori nema dovoljno preduzeća i firmi gdje bi mladi mogli zasnovati radni odnos i obezbijediti egzistenciju. To je, vjerovatno, opredjeljujući razlog zbog kojeg je sve više neoženjenih i neudatih. Takođe i danas imamo tu situaciju da ljudi jure za boljim životom i da prosto nemaju vremena da se posvete traženju partnera. I kada dođu sa posla kući uglavnom vrijeme provode na društvenim mrežama i sve to dovodi do jedne velike otuđenosti koja na kraju rezultira sve većim brojem samaca“, kaže Vukadinović.
Član Sekretarijata Unije slobodnih sindikata Lidija Pejović smatra da postoje dvije grupe samaca, jedni su oni koji iz socio-ekonomskih razloga ne stupaju u brak, kao i oni drugi koji čekaju princa ili princezu na bijelom konju, odnosno nešto nerealno.
„Ljudi koji nijesu imućni često se teško odlučuju za brak i zasnivanje porodice, jer danas dijete mnogo više košta nego ranije. Prije su podizali po troje-četvoro djece odjednom, a sada rode jedno i to je to. Razlika je u tome što sada želimo sve da pružimo tom jednom djetetu, koje mora da svira klavir, igra tenis i šta sve ne, dok je ranije bilo drugačije. Na drugoj strani ima dosta mladih koji su stituirani, evo ja dolazim iz bankarskog sektora, i tu je dosta momaka i djevojaka koji imaju dobre plate i riješeno stambeno pitanje. Kad je neko imućniji u generalnom smislu često očekuje nešto nerealno, i onda svemu nalazi manu i ne stupa u brak. U dvadesetim godinama se ljudi možda lakše odluče za brak jer se tada ide srcem, dok kada ste stariji sve je drugačije, sve odmjeravate, analizirate, pa je sve teže“, smatra Pejovićeva.
