Očekuje se da izvoz aluminijuma iz Kine ove godine dostigne pet miliona tona, uglavnom profila i limova, ali i primarnog aluminijuma deklarisanog kao poluproizvod da bi se izbjeglo plaćanje izvozne takse.
“Poređenja radi kineski uvoz bakra, tokom prošle godine, iznosio je oko pet miliona tona.To je glavni razlog za ogromnu razliku u cijeni ova dva metala, i nema sumnje da bi cijena aluminijuma bila znatno viša kada ne bi bilo kineskog izvoza. U ovom trenutku nema nagovještaja da bi se kineski izvoz mogao značajnije smanjiti u ovoj godini, pa eventualni rast cijene aluminijuma može uslijediti jedino kao rezultat smanjenja proizvodnje u ostatku svijeta i većim ekonomskim rastom, prije svega u SAD-u i Kini. Na rast cijena obojenih metala uticaće i eventualni rast cijena nafte na svjetskom tržištu, mada se u ovoj godini ne očekuje njen značajniji rast”, objasnio je Đukanović.
Uporedo sa padom premija na cijenu aluminijuma, koje su prepolovljene ove u odnosu na maksimum iz prošle godine i trenutno iznose oko 200 US$/ toni na evropskom tržištu, odnosno ukupnom cijenom za isporučeni aluminijum od oko 2000 US$/ toni (LME cijena + premija), prema ocjeni Đukanovića, većina evropskih elektroliza se bori za opstanak jer ne mogu da ostvare profit pri ovoj cijeni, sa izuzetkom elektroliza na Islandu i u Norveškoj.
“Zato bi Evropska komisija morala hitno da reaguje kako bi zaštitila evropske proizvođače primarnog aluminijuma od bankrota i zatvaranja. Povećanje uvozne takse na primarni aluminijum (sada je 3 odsto) ne bi bilo održivo rješenje jer bi nanijelo štetu prerađivačkim fabrikama i krajnjim kupcima /potrošačima (automobilska i avio industrija prije svih) pa jedino rješenje preostaje u smanjenju takse na ugljen dioksid koju plaćaju elektrolize i nižoj / subvencionisanoj cijeni električne energije. U protivnom, ukoliko se odmah ne reaguje, očekujem da će vrlo brzo doći do zatvaranja nekoliko najugroženijih elektroliza, prije svega u južnoj i centralnoj Evropi. Fabrike za preradu aluminijuma u Evropskoj uniji umnogome zavise od uvezenog primarnog aluminijuma, čija proizvodnja u Evropskoj uniji iznosi oko 3,5 miliona tona a uvoz oko 4,5 miliona tona godišnje. Dalji rast uvezenog aluminijuma samo bi povećao troškove prerađivačima”, predložio je Đukanović.
Usled trenutne neizvjesnost na tržitu aluminijuma i nedostatku transparentnosti, dodaje, nezahvalano je davanja dugoročnih prognoza cijene pa se u najnovijoj Rojtersovoj anketi prognoze analitičara za narednu godunu o prosječnoj cijeni kreću u širokom rasponu, uglavnom između 1800 i 2300 US$/toni.
“Ipak, može se konstatovati da dok god izvoz iz Kine bude na ovom nivou, a sada nema nagovještaja za značajnije smanjenje, mali su izgledi da cijena aluminijuma značajnije poraste.Manji rast će uslijediti kao rezultat oporavka glavnih svjetskih ekonomija u drugom dijelu godine i smanjenja proizvodnje i zatvaranja nekoliko elektroliza,moguće najprije u Evropi i Južnoj Americi”, zaključio je Đukanović.
P.Z.
