Projekat je relizovan u okviru Programa prekogranične saradnje Crne Gore i Srbije koji finansira Evropska unija (EU) i njegovo sprovođenje je počelo 2012, a zvanično će biti završeno tokom naredne sedmice.
U tom periodu u Crnoj Gori je obnovljena crkva Svetog Petra u Bijelom Polju, uređeni manastirski kompleksi Zagrađe iznad Šćepan Polja i crkva u Jablanici kod Čajetine.
Ukupna vrijednost projekta je oko 468 hiljada eura, od čega je 250 hiljada potrošeno za aktivnosti u Crnoj Gori, odnosno 219 za one u Srbiji.
Cilj projekta bio je razvoj turističkih i ekonomskih kapaciteta zlatiborskog okruga i sjevera Crne Gore, kroz revitalizaciju kulturno – istorijskih spomenika i poboljšanje institucionalnih i ljudskih kapaciteta.
Koordinator projekta, Kosta Dojić, najavio je da će tokom naredne sedmice biti završeno štampanje i posljednjeg primjerka monografije Crkva i kultura, u kojoj je prezentovano nasleđe oblasti Polimlja, Potarja, Pive, Drobnjaka, Nikšića i Banjana.
U monografiji je, kako je objasnio, dat prikaz crkava i manastira, muzeja, starih mostova i tvrđava na kojima su utisnuti vjekovi, potkrijepljen stručnim, detaljnim podacima, kao i ispričana priča „o bogatom nasleđu kroz iskustvo zamišljenog putnika koji obilazi ta područja“.
Rezultati dijela projekta sprovedenih u Crnoj Gori, predstavljeni su ispred obnovljene crkve Svetog Petra i Pavla, a pokretač obnove tog duhovnog objekta je crkvena opština Bijelo Polje, čiji je predsjednik, Ranko Damjanović, podsjetio da je riječ o zadužbini humskog kneza Miroslava, brata Stefana Nemanje.
“Hram Svetog Petra i Pavla sam za sebe predstavlja istoriju. Nastao je u 12. vijeku i više od 800 godina svjedoči vrijeme, ljude i događaje”, kazao je Damjanović.
Šef delegacije EU u Crnoj Gori, Mitja Drobnič, rekao je da je zadovoljan postignutim rezultatima, ocjenjujući da je projekat “dao novi život objektu starom 800 godina“.
Drobnič je kao glavni cilj projekta naveo doprinos postizanja harmonizovanog i uravnoteženog ekonomskog razvoja graničnih oblasti sa posebnim naglaskom na turizmu, znanju i inovacijama.
„Zajedničke akcije važne su iz više aspekata. Radeći zajedno susjedne zemlje ponovo uspostavljaju socijalne, kulturne i trgovinske veze između lokalnih zajednica duž svojih granica. To je suština ideje Evropskih integracija“, kazao je Drobnič.
Prema njegovim riječima, Evropska komisija odlučna je u namjeri da prekogranična saradnja postane značajno obilježje saradnje na Zapadnom Balkanu i nastaviće taj program „ sa istom posvećenošću u narednom periodu od ove do 2020. godine“.
„Program Prekogranične saradnje pokazao se veoma uspješnim, a Delegacija EU u Crnoj Gori ponosna je što je imala mogućnost da podrži očuvanje kulturnog nasleđa“, kazao je Drobnič.
Episkop Eparhije budimljansko – nikšićke, Joanikije, ocijenio je da je crkva svetih apostola Petra i Pavla u Bijelom Polju „svetošću i kulturnom znamenitošću iznova privukla pažnju velikog broja institucija, naučnika i velikog broja ljudi“.
Vladika je podsjetio da je inicijativu crkvene opštine za obnovu hrama prihvatio Zavod za zaštitu spomenika kulture Crne Gore, a podržali su je Uprava za kulturna dobra i Zavod za zaštitu spomenika Srbije.
Obvnovu hrama podržala je i Opština Bijelo Polje, čiji je predstavnik, Milivoje Radović, govoreći o značaju projekta, istakao da su “bogati turistički potencijali tog kraja nedovoljno iskorišćeni”.
(Mina)
