Uvidom u bazu podataka Sekretarijata za razvojne projekte, utvrđena su značajna kašnjenja u realizaciji investicionih projekata.
Najveće kašnjenje u realizaciji identifikovano je u slučaju rekonstrukcije postojećih i izgradnje novih kapaciteta hotela AS u Budvi, od 11 godina.
Za projekte dugoročnog zakupa, izgradnje i rekonstrukcije turističkih kapaciteta Sveti Stefan, Kraljičina plaža i hotel Mediteran u Ulcinju kašnjenje je oko šest godina. Za svaki od navedenih ugovora u toku je izrada aneksa ugovora.
»Efekti investicionog projekta mogu se analizirati sa aspekta preduzeća i šire društvene zajednice, naročito kada su u pitanju kapitalni projekti iz oblasti turizma, saobraćaja i energetike. Izrada okvirne cost-benefit analize na nivou određenog broja budućih privatizacija bi trebalo da predstavlja metod za donošenje investicionih odluka i pruži jasniji uvid u njihovu opravdanost i uticaj na društvo u cjelini«, navedeno je u Konačnom izvještaju o reviziji Sekretarijata za razvojne projekte pod nazivom Praćenje statusa i dinamike investicionih projekata.
Nadležni Kolegijum DRI, kojim je rukovodio senator Branislav Radulović, uradio je reviziju uspjeha Sekretarijata, sa posebnim fokusom na aktivnosti u dijelu praćenja statusa i dinamike investicionih projekata.
Cilj je bio da se ispita da li Sekretarijat preduzima, u skladu sa nadležnostima, sve neophodne aktivnosti na realizaciji kapitalnih projekta kako bi uspješno bili privedeni kraju i da li svojim djelovanjem utiče na poboljšanje poslovnog i investicionog ambijenta. Revizijom je bilo obuhvaćeno poslovanje Sekretarijata od formiranja do momenta revizije.
Poseban segment revizije podrazumijevao je sagledavanje nadležnosti institucija sistema koje su zadužene za realizaciju investiciono razvojnih projekata, odnosno identifikaciju nadležnosti svih budžetskih jedinica koje učestvuju u njihovoj realizaciji i direktno su uključene u proces praćenja realizacije investicionih projekata.
Revizorski nalazi upućuju da ne postoji jasna podjela nadležnosti institucija zaduženih za realizaciju investicionih projekata i da Sekretarijat ne raspolaže odgovarajućim sistemom informacija, a upravljanje troškovima zakupa nije ekonomično.
»Sekretarijat sa postojećom kadrovskom strukturom nije u mogućnosti da daje različite ocjene ili procjene koje se odnose na realizaciju investicija, kao ni na nivou pune popunjenosti radnih mjesta imajući u vidu da Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji radnih mjesta nijesu predviđena radna mjesta iz oblasti tehničko-tehnoloških nauka«, ocijenili su državni revizori.
Utvrđeno je da Uprava za imovinu za potrebe zakupa poslovnog prostora Sekretarijata, plaća oko dva puta veću cijenu zakupa od prosječne cijene poslovnih prostora u vlasništvu Glavnog grada, iz novembra prošle godine u zoni II, odnosno, oko tri puta veću cijenu u odnosu na istu procječnu cijenu u zoni III koja se nalazi u neposrednoj udaljenosti od centra grada.
»Zahtjev Sekretarijata za dodjelu budžetskih sredstava koji je upućen Ministarstvu finansija, a dio je godišnjeg plana budžeta za prošlu godinu, tri puta je veći u odnosu na ostvarenu potrošnju u navedenoj godini«, konstatovali su revizori.
DRI je nakon sprovedenog postupka revizije utvrdila da su u sistemu praćenja statusa i dinamike realizacije investicionih projekata potrebne određene izmjene koje se odnose na usklađivanje i primjenu dobre prakse prilikom realizacije investiciono razvojnih projekata.
Izmjene bi trebalo da omoguće cjelishodnije funkcionisanje sistema i institucija nadležnih za realizaciju investicionih projekata i povoljan osnov za dalju realizaciju investicione politike u Crnoj Gori.
S tim u vezi, DRI je dala preporuke Vladi, Sekretarijatu za razvojne projekte i Upravi za imovinu. Vladi je preporučeno da definiše jasne nadležnosti i aktivnosti institucija koje su aktivno uključene u proces praćenja i realizacije investiciono razvojnih projekata.
»Pristup preciznog definisanja nadležnosti bi omogućio jasnije odgovornosti u procesu praćenja njihove dinamike realizacije i kvalitetniji sistem izvještavanja«, ocijenili su revizori.
Vlada bi, kako su naveli, trebalo da preispita sadašnji model upravljanja investicionim projektima, uključujući sve institucije sa njihovim nadležnostima, i na bazi prethodnog iskustva preduzme mjere za njegovo poboljšanje, moguće kroz formiranje Agencije za investicije koja bi kao centralizovani organ preuzela većinu nadležnosti postojećih organa ili da ojača kapacitete postojećeg Sekretarijata za razvojne projekte i prenese na njega veći opseg nadležnosti posebno u dijelu nadzora i kontrole.
»Za određeni broj planiranih privatizacija trebalo bi izraditi cost-benefit analizu, kako bi se sagledali uticaji investicija na održivi razvoj ekonomije, smanjio rizik od privatizacionih ugovora sa kašnjenjem u realizaciji i sagledao njihov uticaj na širu društvenu zajednicu«, jedna je od preporuka DRI.
Preporuke Sekretarijatu za razvojne projekte su da što prije unaprijedi sistem informacija koje se odnose na realizaciju investiciono razvojnih projekata, upotpuni kadrovsku strukture i poboljša saradnju sa Savjetom za privatizaciju i kapitalne projekte u cilju razmjene informacija i dokumentacije koja se odnosi na izvještaje nadzornih organa, nezavisnih kontrolora i revizora, kao i pri izradi ostalih procjena i ocjena koje odnose se na realizaciju investicionih projekata.
Preporučeno je, između ostalog, i da Savjet inicira saradnju sa državnim organima koji obavljaju poslove tehničko tehnološke struke i preduzme aktivnosti na izradi različitih vrsta procjena koje se rade prilikom realizacije ugovorenih obaveza, odnosno aktivnije učestvuje u procesu praćenja realizacije investicionih projekata.
Upravi za imovinu se preporučuje da, nakon isteka ugovora o zakupu poslovnog prostora, preispita troškove zakupa za potrebe Sekretarijata, imajući u vidu funkcionalne karakteristike prostora i objektivne potrebe Sekretarijata.
Nadležni Kolegijum DRI utvrdio je da karakter nalaza u predmetnoj revizije nalaže da subjekt revizije, do 15. septembra dostavi Državnoj revizorskoj instituciji plan aktivnosti koje će preduzeti u cilju sprovođenja datih preporuka, kao i rokove za njihovu realizaciju.
Potrebno je i da subjekt revizije u roku od šest mjeseci izvijesti DRI o preduzetim radnjama po izrađenim i dostavljenim preporukama i da se sa sadržajem Izvještaja upoznaju Vlada, Generalni sekretarijat Vlade, Savjet za privatizaciju i kapitalne projekte i Uprava za imovinu.
Mina biznis
