Portal Analitika prenosi integralno odgovore Delegacje EU u Podgorici koje su dostavili Anteni M:
- Projekat koji finansira EU „Podrška digitalizaciji crnogorskog radio-difuznog sistema – nabavka opreme“, formulisan je zajedno sa nadležnim crnogorskim organima da pomogne razvoj informacionog sistema i audio-vizuelnih medijskih usluga.
On pruža Crnoj Gori pristup novim tehnologijama kako bi bila u skladu sa pravnom tekovinom Evropske unije i crnogorskim zakonom o radiodifuziji prema kojem prelazak na digitalni sistem treba da se izvrši do 17. juna 2015. godine. Delegacija Evropske unije u Podgorici pruža snažnu podršku Crnoj Gori u sprovođenju obaveza u ovoj oblasti i želi da pruži informacije o ovom projektu.
1. Projekat je podijeljen u dvije faze: prvu faza je finansirala Evropska unija, njom je isfinansiran najveći dio potrebne opreme (centar opreme, takozvani „head-end“, predajnici, itd....), dok je drugom fazom predviđena kupovina ostatka opreme (dodatni predajnici, obuka osoblja, komunikaciona kampanja, itd...) i nju će finansirati Crna Gora.
2. Delegacija EU je organ nadležan za ugovaranje i realizaciju prve faze projekta. Korisnik projekta je Ministarstvo za informaciono društvo i telekomunikacije zajedno sa Radio difuznim centrom (RDC) d.o.o. kao krajnjim korisnikom. Oboje su povezani sa tehničkim aspektima projekta tokom realizacije i pružili su svoje sugestije i potvrde. Tokom prve faze radilo se u skladu sa evropskim pravilima za javne nabavke i Evropsku unijuje predstavlja Delegacija EU, i ona je jedino kompetentno tijelo za davanje tačnog tumačenja postupaka nabavke i potpisanih ugovora.
3. Na osnovu tehničkih specifikacija koje je pripremio eksterni ekspert u tijesnoj saradnji sa institucijama korisnika, Delegacija je 29. decembra 2009. godine objavila „otvoreni međunarodnitender“ za nabavku opreme za digitalno emitovanje u skladu sa DVB-T standardom. Nakon objavljivanja tendera na dan 14. septembra 2010. godine prijavilo se trinaest (13) kompanija. Evaluacija, u kojoj su učestvovali korisnici, pokazala je da nijedna od 13 kompanija nije u potpunosti ispunila zahtjeve tendera (administrativne i tehničke).
Zbog toga je tender morao biti otkazan o čemu su obavješteni svi učesnici.
4. Pod ovim okolnostima i u skladu sa pravilima nabavke EU, direktni pregovori se mogu primijeniti samo sa onim firmama koje su ispunile administrativne selekcionekriterijume, koji suobjavljeni u prethodno otkazanom otvorenom međunarodnom tenderu. Svrha direktnog pregovaranja je da se ponuđačima omogući podnošenje tehnički usklađene ponude. Na dan 2. decembra 2010. godine RDC je zatražio od Delegacije da nastavi sa direktnim pregovorima sa odabranim kompanijama.Delegacija EU je sprovelaproceduru u skladu sa tim i u skladu sa pravilima Evropske unije, i to nakon ispitivanja i prethodno dobijenesaglasnosti od strane nadležnih službi Evropske komisije u Briselu.
5. Četiri (4) kompanije koje su u potpunosti ispunile administrativne kriterijumeprethodnog tendera pozvane su da podnesu novu tehničku ponudu. Tri (3) od njih su dostavile ponude. Nakon procjene primljenih ponuda, u kojima je učestvovao RDC kao krajnji korisnik i u ime Ministarstva, prihvaćena je najjeftinija tehnički kompatibilna ponuda kompanije EurotelSpa. Iznos ponude bio je oko 1,4 miliona eura.
S obzirom da je dostupni budžet za projekt bio 1.6 miliona eura, EU Delegacija, u skladu sa EU procedurama nabavke, je ponudila korisniku mogućnost kupovine dodatnih količina opreme do granice dostupnog budžeta, što je korisnik i prihvatio. Kroz ovaj postupak koji je predviđen u Uputstvu za ponuđače, povećane su samo količine ponuđene robe, ali ne i cijena pojedinačnih dijelova opreme, što garantuje puno poštovanje otvorene i transparentne konkurencije. Ova procedura je omogućila korisniku da dobije više opreme po konkurentnoj cijeni, a kao rezultat toga da uštedi na drugoj fazi procesa digitalizacije kojufinansira Crna Gora.
6. Ugovor za DVB-T (predajnike koji se mogu nadograditi za viši DVB-T2 standard), potpisan je 23. maja 2011. godine, i uključio je i snabdijevanje opremom za četrdeset i četiri (44) lokacije korisnika. Ugovor je predvidio isporuku opreme od strane izvođača u skladište RDC u Podgorici, kao što je tokom tenderske procedure pojašnjeno svim potencijalnim ponuđačima. RDC je bio odgovoran za instalaciju na trideset i devet (39) lokacija, dok je izvođač ostao odgovoran za pet (5) lokacija za predajnike sa tečnim hlađenjem.
7. U međuvremenu, Vlada Crne Gore je odlučila da izvši proces digitalizacije prema naprednijim standardima DVB-T2 umjesto DVB-T. EU Delegacija je shodno tome izvršila izmjene postojećeg ugovora kako bi uzela u obzir ove promjene i zadržavajući dogovoreni iznos u ugovoru.
8. U to vrijeme, u medjima su se pojavili izvještaji o navodnom neprofesionalnom ponašanju EU Delegacije EU tokom tenderske procedure.Paralelno, institucije EU su primile žalbe od drugih ponuđača uključujući i tužbu podnešenu Evropskom sudu pravde.Evropski sud pravde je odlučio u korist Evropske komisije i naložio tužiocu da plati sve sudske troškove kao i troškove Evropske komsije. Službe Komisije sprovele su i internu istragu tenderske procedure, koja je zaključila da nisu identifikovane bilo kakve nepravilnosti u postupku. Ovi događaji su rezultirali značajnim kašnjenjima u sprovođenju projekta.
9. Prije nabavke opreme izvršen je određen broj fabričkih testova. Tokom ovih testova korisnik je tvrdio da oprema nije u skladu sa objavljenim tehničkim specifikacijama. Međutim, EU Delegacija je smatrala da su ove tvrdnje neosnovane. Delegacija je angažovala nezavisnog eksternog eksperta radi procjene usklađenosti opreme sa ugovorom. Primjedba su bile neosnovane i EU Delegacija kao naručilac je zadovoljna rezultatima ekspertize, koja je zaključila da je oprema u potpunosti u skladu sa ugovorenim uslovima. Ove tvrdnje izazvale su značajna dodatna kašnjenja u realizaciji projekta.
10. Delegacija je stoga nastavila sa realizacijom projekta, u skladu sa svojim obavezama prema ovom ugovoru. U tom trenutku, u dopisu od 28. decembra 2012. godine, Ministarstvo za informaciono društvo i telekomunikacije je predložilo da se projekt sprovede po principu „ključ u ruke“, prema kojem izvođač neće samo isporučiti opremu, već će istu u potpunosti instalirati na svih 44 lokacija u Crnoj Gori. Nakon ovog zahtjeva, EU Delegacija je dogovorila sa izvođačem dodatnim uslugama i nabavku.To je rezultiralo novim ugovorom u iznosu od 0,4 miliona eura iz sredstava EU. Navedeno dodatno finansiranje obuhvatilo je dodatne troškove skladištenja u Podgorici, prevoz od skladišta do svake lokacije, instalaciju, dodatne radove za pripremu lokacija za instalaciju, osiguranje od bilo kakvih rizika tokom rada, obezbjeđenje zaliha rezervnih dijelova za RDC, set prijemnika za DVB-T2 radi testiranja i dodatnu obuku za zaposlene u RDC. Ova dodatna pomoć je značajno smanjila troškove koje je trebao da snosi RDC iz vlastitih sredstava. Takođe, to je omogućilo potpunu i uspješnu realizaciju projekta.
11. Prije instaliranja opreme na 44 lokacije, Delegacija je obavijestila Upravni odbor projekta o proceduri za privremeno prihvatanje testiranja i pozvala korisnika da učestvuje u tome. RDC je to odbio. EU Delegacija, uz podršku nezavisnog eksternog eksperta, dobila je uvjerenje da je oprema u potpunosti funkcionalna i u skladu sa ugovorenim uslovima.Na dan 10. oktobra 2013. godine, EU Delegacija je izdala „privremeni sertifikatprihvatanja“, čime je započeo garantni period za opremu. Oprema je bila spremna za primopredaju.
12. Tokom privremenih testova prihvatanja, postalo je jasno da uslovi na nekim lokacijama, koje treba da obezbijedi korisnik, nisu ispunjavali zahtijevane standarde. Problemi na lokacijama RDC kao što je neredovno napajanje električnom energijom, nepouzdanost radio talasa, itd., ometali su pravilno funkcionisanje sistema na tim lokacijama. Iako ovi problemi nisu bili odgovornost ugovarača, Delegacija je tražila od izvođača radova i njegovih eksternih eksperata da pomognu korisniku u otklanjanju nedostataka na ovim lokacijama. Ova dodatna pomoć, koja nije dio ugovornih obaveza, obezbijeđena je bez dodatnih troškova za korisnika. Neke od ovih aktivnosti još uvijek traju na nekoliko lokacija radi utvrđivanja i otklanjanja izvora tehničkih problema na koje se naišlo.
13. Shodno tome, EU Delegacija zaključuje da se u svim aspektima projekta postupalo na zakonit i efikasan način. Uspješan završetak ove prve faze pruža solidnu osnovu za realizaciju druge faze od strane Crne Gore. To će osigurati da Crna Gora ispuni svoju obavezu za prelazak na digitalno emitovanje do juna 2015. godine.
