»Iako se posljednjih godina deficit smanjuje, prvenstveno zbog rasta izvoza, to je još nedovoljno i postoje značajne rezerve za dodatno smanjenje, što je prije svega uslovljeno povećanjem konkurentnsti domaće proizvodnje«, kazali su agenciji Mina-business predstavnici PKCG.
Oni su podsjetili da je za potrebe Agrobudžeta prošle godine izdvojeno oko 20,3 miliona eura, svega 1,7 odsto ukupnog budžeta.
»Imajući u vidu da budžet za poljoprivredu ne predstavlja trošak, već investiciju, koja će kroz korišćenje sredstava EU obezbijediti značajna sredstva za sopstveni razvoj, može se zaključiti da je u narednom periodu neophodno obezbijediti veće učešće sredstava za taj sektor«, kazali su predstavnici PKCG.
Oni su dodali da je Nacionalnim programom proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja od 2009. do prošle godine bilo predviđeno povećanje sredstava namijenjenih razvoju poljoprivrede, oko 1,8 puta u petogodišnjem periodu, ali da do toga nije došlo zbog ekonomske krize.
To je, kako su naveli, uticalo i na definisanje nešto drugačijeg modela finansiranja poljoprivrede od planiranog, koji podrazumijeva ukidanje pojedinih mjera i smanjenje predviđenih iznosa za subvencioniranje pojednih vrsta proizvodnje.
Iz PKCG su podsjetili da je za sektor poljoprivrede ukupnim budžetom EU predviđeno 43 odsto, odnosno oko 57 milijardi eura na godišnjem nivou. Hrvatska za potrebe poljoprivrede izdvaja 4,45 odsto budžeta ili 637 miliona eura, Srbija 3,7 odsto ili 320 miliona, Slovenija 5,1 odsto ili 462,3 miliona, a Makedonija četiri odsto ili 112 miliona eura.
Austrija za potrebe poljoprivrede izdvaja 2,8 odsto budžeta, Mađarska 2,66 odsto, Poljska 3,52 odsto, Francuska 3,47 odsto, a Švajcarska 5,8 odsto.
Predstavnici PKCG kazali su da posljednjih godina izvoz poljoprivredno-prehrambenih proizvoda stalno raste, tako da je u posljednje tri godine povećan oko 22 odsto.
Oni su dodali da je kod izvoza poljoprivredno-prehrambenih proizvoda neophodno u obzir uzeti takozvani »izvoz na pragu«, koji podrazumijeva prodaju domaćih proizvoda na crnogorskom tržištu kroz turističku tražnju. Taj izvoz se često naziva i »nevidljivim« i njegovu vrijednost još nije moguće precizno odrediti.
»Povećana turistička tražnja zahtijeva i veći uvoz poljoprivrednih proizvoda koje Crna Gora ne proizvodi ili ih proizvodi u nedovoljnim količinama, kako bi zadovoljila potrebe domaćeg stanovništva i turističke tražnje«, rekli su predstavnici PKCG.
Oni su saopštili i da se crnogorski poljoprivredni proizvodi plasiraju na tržišta zemalja okruženja, što potvrđuje podatak da se za deset mjeseci prošle godine izvoz voća i povrća povećao preko 30 odsto na 7,5 miliona eura na godišnjem nivou. Godišnje se, kako su dodali, uveze i 26 miliona eura voća i povrća iz drugih država.
»Treba imati u vidu da su kvalitet i cijena opredjeljujući prilikom prodaje proiozvoda, tako da prisustvo onih iz uvoza bitno utiče na potrebu kompanija da stalno rade na konkurentnosti«, poručili su iz PKCG.
Oni su kazali da je pozicioniranje na stranim tržištima jedan od najtežih zadataka koji stoji pred crnogorskim kompanijama, jer je potrošačke navike jednog društva teško mijenjati.
»To se, prije svega, odnosi na sektor hrane gdje se potrošači nerado odlučuju da kupuju proizvode drugih dobavljača. S druge strane, moćne strane kompanije rade stalno na poboljšanju marketinškog nastupa kako bi zadržala postojeća tržišta u sve jačoj konkurenciji«, objasnili su iz PKCG.
Oni su dodali da su najčešći razlozi za kupovinu istih proizvoda od drugih dobavljača, prije svega, visok kvalitet i niža cijena ili dobro osmišljena promocija i reklama novih proizvoda, za šta su neophodna značajna finansijska sredstva.
PKCG, kako su podsjetili, već šest godina realizuje projekat Dobro iz Crne Gore, imajući u vidu potrebu promovisanja kvalitetnih domaćih proizvoda, njihovog boljeg pozicioniranja i uspješnog nastupa na stranim tržištima.
»Analizom rezultata projekta evidentiran je značajn pomak u promovisanju domaćih proizvoda i njihov bolji plasman, kako na domaćem, tako i na stranom tržištu. Upravo u sektoru voda, mlječnih i mesnih prerađevina vidan je napredak u plasmanu domaćih proizvoda«, saopštili su iz PKCG.
Ispitivanje je pokazalo i da iz godine u godinu vidno raste procenat onih koji kupuju crnogorske robne marke, kao i da potrošači najviše povjerenja imaju u proizvode nosioca prava korišćenja kolektivnog žiga Dobro iz Crne Gore. Takve kompanije su »Goranović« , Plantaže, Trebjesa, Mesopromet i Mljekara Lazine.
»Nesumnjivo je da jedan od ključnih uzroka tako pozitivnog trenda predstavlja kvalitet koji ima potencijal i za međunarodna tržišta, karakteristična po vrlo strogim kriterijumima. Od prvog istraživanja, realizovanog 2008. godine, pa do danas uočava se rast ispitanika koji daju prednost domaćim proizvodima u odnosu na uvozne«, naveli su iz PKCG.
Oni su dodali da je 2012. godine 57,1 odsto anketiranih smatralo da domaći proizvodi u odnosu na strane imaju prednost, dok je taj procenat 2008. godine iznosio 32,7 odsto.
»Značajan broj međunarodnih medalja koje su proizvodi mesne, mljekarske, konditorske i proizvodnje sokova i kečapa dobili posljednijh godina na mnogim sajmovima i izložbama, potvrđuje da su crnogorski proizvodi prepoznati kao proizvodi visokog kvaliteta«, rekli su predstavnici PKCG.
Izvor: MINA
