Pomoćnik ministra zdravlja Mensud Grbović je na skupu o ranom otkrivanju štetne upotrebe alkohola i uzrokovanih poremećaja podsjetio da je alkoholizam hronična zavisnost treći vodeći uzrok bolesti i prijevremene smrti.
»Konzumacija alkohola predstavlja jedan od najozbiljnijih zdravstvenih problema u svijetu, zbog toga što je alkohol oblik 'droge' koja se najčešće i najviše konzumira unutar obične populacije i među profesionalnim sportistima i rekreativcima«, kazao je Grbović.
On je kazao da je povećana konzumacija alkohola jedan od najozbiljnijih riziko-faktora za zdravlje stanovništva, ako se uzmu u obzir godine života izgubljene zbog prerane smrti i godine provedene sa invaliditetom.
“Alkoholizam je povezan sa više od 60 različitih somatskih bolesti i povreda a utiče i na rast broja ubistava i samoubistava. Treba istaći i posebno značajan zdravstveni ali i socijalni problem štetne upotrebe alkohola (zloupotrebe) bez klasičnih znakova i simptoma zavisnosti- saobraćajne nesreće, porodično nasilje, tuče, ubistva”, kazao je Grbović.
On smatra da je alkoholizam klasična socijalno medicinske bolest, zbog čega je osim medicinskog, neophodan sveobuhvatan ekosistemski pristup, koji omogućava bolje tumačenje uticaja socijalnog i porodičnog okruženja u nastajanju i trajanju.
“Korijeni ove bolesti nalaze se u veoma rasprostranjenoj korišćenju alkoholnih pića u opštoj populaciji, koje je u Crnoj Gori i dalje socijalno privatljivo ponašanje i dio „nasleđa i nacionalne tradicije“, kao i proizvodnja alkoholnih pića u „domaćoj radinosti“, kazao je Grbović.
Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) oko 2,5 miliona ljudi godišnje umire od posljedica povezanih sa alkoholom.
Šefica kancelarije SZO u Crnoj Gori Mina Brajović je upozorila da alkohol predstavlja jedan od ključnih faktora prijevremenog umiranja i obolijevanja, koje je preventabilnog karaktera.
„Alkohol ubija polako, bududći da doprinosi nastanku oboljenja poput ciroze jetre, različitih tipova kancera. Alkohol je riziko faktor za nastanak kardiovaskularnih bolesti. Brzo, ponekad u jednom trenutku kada je uzrok saobraćajnih udesa, povreda, nasilja, zločina i samoubistava”, kazala je ona.
Prema njenim riječima, koliko opterećenje alkohol predstavlja u epidemiološkom smislu, najbolje govore podaci o udjelu alkohola u mortalitetu, obolijevanju, izgubljenim godinama života. “Brojke su poražavajuće i zabrinjavajuće, prije svega jer se radi o riziko faktoru koji se može izbjeći i spriječiti”.
U Evropi se, kaže ona, pije mnogo, a ukupna potrošnja alkohola po glavi stanovnika iznosi 12,18 litara čistog alkohola godišnje, duplo više u odnosu na svjetski prosjek.
“A, u Crnoj Gori još više. Prema procjenama SZO, ukupna potrošnja alkohola po glavi stanovnika u Crnoj Gori iznosi 13 litara”, upozorila je ona.
Grbović je naglasio da je donošenje Nacionalne strategije prevencije štetne upotrebe alkohola i alkoholom uzrokovanih poremećaja u Crnoj Gori u periodu 2013-2020 prvi strateški akt u oblasti upotrebe alkohola i sa njim povezanih štetnih posljedica.
»Strategija treba da bude vodeći dokument koji utvrđuje prioritetna područja za opštu akciju i daje preporuke za političke odluke i mjere koje će se moći primijeniti i prilagoditi na svim nivoima, uzimajući u obzir specifične kulturološke okolnosti i prioritete javnog zdravstva te raspoložive kapacitete i mogućnosti, radi omogućavanja aktivnosti za sprječavanje štetne upotrebe alkohola i uzrokovanih poremećaja u Crnoj Gori«, kazao je Grbović.
Za uspjeh je, smatra on, neophodna kontinuirana politička odlučnost i posvećenost, efikasna koordinacija, održiv izvor finansiranja, odgovarajuće angažovanje lokalnih vlasti, kao i civilnog društva i ekonomskih subjekata.
