- Izabrana je konsultanska firma INVESTMENT and consalting koja radi fizibiliti studiju ekonomske opravdanosti opštine Tuzi. Prije tri dana je Gradska Oština Tuzi potpisala ugovor sa njima. Oni imaju rok od 60 dana za izradu projekta, a u roku od 15 dana će dostaviti GO Tuzi sve što im je potrebno od gradske opštine, rekao je Gegaj za Portal Analitika.
Funkcioner DPS-a je precizirao da studija mora da sadrži i podatke o prirodnim resursima, infrastrukturi, demokrafskim, ekonomskim, obrazovnim, kulturnim i drugim pokazateljima kao i procjenu pozitivnih i negativnih efekata za lokalno stanovništvo.
ANALITIKA: U kojoj fazi je inicijatva za formiranje opštine Tuzi imajući u vidu da je okvirni rok za referendum septembar ove godine?
GEGAJ: Najprije želim da saopštim da je izabrana konsultanska firma INVESTMENT and consalting koja radi fizibiliti studiji ekonomske opravdanosti opštine Tuzi. Prije tri dana je Gradska Oština Tuzi potpisala ugovor sa njima.Oni imaju rok od 60 dana za izradu projekta, a u roku od 15 dana će dostaviti GO Tuzi sve što im je potrebno od gradske opštine. Studija mora da sadrži i podatke o prirodnim resursima, infrastrukturi, demokrafskim, ekonomskim, obrazovnim, kulturnim i drugim pokazateljima kao i procjenu pozitivnih i negativnih efekata za lokalno stanovništvo.
ANALITIKA: Kakva je dalja procedura?
GEGAJ: Referendum za punopravnu opštinu Tuzi shodno Zakonu o teritorijalnoj organizaciji raspisuje Skupština Glavnog grada. Ministarstvo unutrašnjih poslova koje je nadležno za poslove lokalne samouprave dostavlja mišljenje o inicijativi koje se odnosi na ispunjavanje formalno pravnih pretpostavki,u roku od 45 dana od prijema inicijative sa Studijom. Referendum će biti organizovan, najvjerovatnije, u septembru. Referendum ne treba shvatiti drugačije već kao proces u koji treba ući bez podijela. Malesiji niko nije oduzeo pravo na opštinu već je odgovorna vlast u Crnoj Gori je smatrala da je potrebno stvoriti potrebne uslove da bi došlo do opštine, a neophodni su i preduslovi da bi ona bila što efikasnija.
Danas je Malesija mnogo spremnija za takve izmjene nego ona prije 10 godina. Uostalom, Tuzi će biti posebna opština ili onakav oblik lokalne samouprave kako budu odlučili građani. Siguran sam da će DPS podržati interes i većinsku volju građana Malesije. Ali, naravno, uvijek sam zagovarao ideju da u ove projekte treba ući odgovorno i oprezno pogotovo ako se zna da se radi o projektima koji će zauvijek uticati na život građana.
ANALITIKA: Da li opština Tuzi po vašoj procjeni samoodrživa?
GEGAJ: Svaki početak je težak pa ni nama neće biti lako, međutim mišljenja sam da u hodu možemo postići samoodrživost opštine. Uostalom, svjedoci smo da je Petnjica već dobila zeleno svijetlo svih državnih institucija da se može organizovati kao opština. A, iskreno govoreći područje Malesije posjeduje sve potrebne potencijale, sigurno, ne manje od nove opštine Petnjica, čijim građanima čestitam novu Opštinu, da se razvija kao punopravna opština, naravno, uz pomoć Glavnog grada i državnih institucija.
Mi već sedam godina administrativno i kadrovski funkcionišemo kao Gradska opština kao prelazno rješenje u punopravnu opštinu. Pošto sam obavljao funkciju predsjednika Gradske opštine Tuzi mogu reći sa punom odgovornošću da kadrovski kapacitet posjedujemo, naravno, neminovno je povećati i inkorporirati još školovanih kadrova koji će uz postojeći kadar doprinjeti ojačanju i istovremeno formiranju novih institucinalnih segmenata unutar lokalne zajednice.
ANALITIKA: Koji je cilj formiranja novih opština?
GEGAJ: Po meni cilj formiranje novih opština, pa i opštine Tuzi, treba da bude usmjerenje na podsticaj ekonomskog razvoja područja, pružanje većeg nivoa javnih usluga građanima, efikasnije vršenje poslova lokalne zajednice i povećanje nivoa zadovoljstva građana. Ono što je neprihvatljivo da se kao dominatni kriterijum za osnivanje novih opština bude politika, odnosno emocionalni i partijski interes. Nažalost opšte je poznata okolnost da se i Crna Gora kao i mnogo više razvijene države svijeta nalaze u ozbiljnoj ekonomskoj krizi pa sa tog stanovišta ne možemo reći da će nova opština Tuzi lako bez poteškoća početi funkcionisati sa svim svojim punopravnim kapacitetima. Međutim, takođe sam mišljenja da kriza će proći a šansa koja se ukazala, a ona će biti vjerovatno pozitivno realizovana na referendumu, treba biti iskorišćena.
ANALITIKA: Zbog čega su pojedine albanske partije nezadovoljne koalicijom sa DPS-om.Gdje vidite prostor za potpuno poštovanje koalicionog sporazuma?
GEGAJ: Nijesam upoznat sa detaljima sporazuma koji je potpisan između DPS i albanskih stranaka ali sam duboko uvijeren da kao ozbiljna partija a DPS to jeste i kao lokomotiva razvoja Crne Gore ćemo ispoštovati svako slovo tog sporazuma. Koliko ja znam koalicija DPS sa manjinskim strankama funkcioniše dobro. Svaki nesporazum se može uspješno riješiti.Za ulazak u vlasti su i manjinske partije vezali strateški ciljevi i interesi Crne Gore.Uostalom,znamo da je DPS sa albanskom nacionalnom partijom DUA, o kojoj imam samo riječi uvažavanja, i čiji predstavnici nedostaju parlamentarnom životu Crne Gore, gradila podavno partnerske odnose i da su oni dio vlasti u Crnoj Gori od momenta konstituisanja ministarstva za manjinske narode iako koaliciona vlast DPS-SDP je i bez njih imala političku većinu.
Ja kao predstavnik DPS imam odličnu komunikaciju i saradnju i sa vodećim ljudima DUA, PDP, Force i Demokratske partije Fatmira Đeke .Takođe, da istaknem dio naših lista su ranije bili i predstavnici onih nacionalnih stranaka koji ranijim zakonom nijesu bili u mogućnosti da osvoje potreban broj glasova. Svaka nejasnoća, nedoumica se dijalogom i razgovorom rješava. Politika DPS je svih ovih godina bila politika razgovora i dialoga među ljudima,politika dobrosusjetskih odnosa,otvorenih granica,dialoga i poštovanje manjina kao mostova saradnje između država.
ANALITIKA: Kako ocjenjujete položaj Albanaca u Crnoj Gori?
GEGAJ: Podjele u DPS-u 1997. godine su bile veoma značajne ne samo za samu državu Crnu Goru i njenu demokratizaciju već i i za manjinske narode u njoj, pa i za Albance. Albanci u Crnoj Gori počinju da dobiju ona prava koja nijesu bila sprovedena u praksi iako su bila pisana u Ustavu Crne Gore- u onom tzv. žabljačkom Ustavu, kao posebna prava. Crna Gora je u svom Ustavu nezavisne države, za čiju obnovu su i Albanci dali nemjerljiv doprinos, prepoznala Albance i njihov jezik kao službeni jezik i normirala njihova prava. Danas su u institucijama sistema inkorporini mladi školovani Albanci i taj položaj je danas mnogo bolji nego što je bilo ranije kada se zbog nemogućnosti zapošljavanja veliki broj Albanaca je napustilo svoju državu i otišlo,prvenstveno,u SAD.
Takođe, mišljenja sam da ova brojka nije dovoljna već da moramo svi poraditi na tome da zastupljenost kvalitetnih kadrova Albanaca u lokalnim i državnim institucijama bude veći nego što je danas. Ako posjeduju kvalitet treba da budu zastupljeni i u kabinetu predsjednika države, i u tužilaštvu, i u Vrhovnom sudu i u svim drugim državnim institucijama. Dakle, evidentan je napredak u razvoju i unapređivanju manjinskih prava u CG i namjera i volja vlasti je da se prava Albanaca podignu na nivo evropskih standarda. Isto tako, ne smije se prenapregnuti ni činjenica da je vlast u Crnoj Gori u najtežim trenucima za opstanak države brinula o manjinskim narodima. Upravo zbog toga u svijetu Crna Gora je primjer kako na vrućem, brdovitom Balkanu je moguć suživot, multietnički sklad i tolerancija.
ANALITIKA: Da li su definitivno smirene strasti u Dinoši nakon međuvjerskih incidenata?
GEGAJ: Što se tiče strasti u Dinoši, naravno da su smirene.Nažalost, pojedinci tome daju i političku dimenziju. Malesija nije pogodno tlo za mržnju među ljudima. Naša je obaveza da što prije uđemo u projekat izgradnje centralnog gradskog groblja. Mišljenja sam da svi mi, i političari i vjerski poglavari i obični građani Malesije razgovaramo jer u Malesiji riječ je imala i ima veliko značenje. Umni ljudi Malesije su otišli da pomire i na ostalim područijima Crne Gore a ne da nam se to dogodi na svom ognjištu. Albanci rimokatoličke i muslimanske vjere su povezani i krvno, postoje bezbroj kumstva, pobratimstva i prijateljstva, pa i nemali broj mješovitih brakova. Ja lično sam kumovao i vjenčao tri muslimanske porodice što je bila velika čast za mene. Moramo svi doprinjeti produbljivanju međuvjerske i međunacionalne tolerancije i povjerenja. Moramo biti do kraja posvećeni toj zajedničkoj obavezi i svakodnevno joj davati nove dimenzije.
Malesija za to ima snage i volje. Ona to hoće i mora. Moramo biti svijesni da na ovom svijetu postoje samo dvije vjere ljudi i neljudi, i da je sve prolazno a da mi moramo živjeti zajedno. Narodna poslovica kaže: “Voda ide a pijesak ostaje“.
